Cảnh báo về 'vị khách' ngoài hành tinh đang lao vào Hệ Mặt trời với tốc độ chóng mặt
(CLO) Hình ảnh được kính viễn vọng Hubble cùng Camera Trường Rộng 3 ghi lại vào ngày 21 tháng 7 cho thấy sao chổi 3I/ATLAS, một vật thể đến từ bên ngoài Hệ Mặt trời, khi đang ở cách Trái đất khoảng 445 triệu km.
Nhà thiên văn học Avi Loeb tại Đại học Harvard cho rằng một vật thể liên sao đang tiến gần Trái Đất có thể không phải là tự nhiên, mà được tạo ra, nhận định được ông lặp lại sau những tuyên bố tương tự vào các năm 2017 và 2023.
Vật thể 3I/ATLAS, được kính viễn vọng Deep Random Survey ở Chile phát hiện vào ngày 1 tháng 7, có thể có nguồn gốc ngoài Trái Đất. Theo ông, độ sáng cho thấy vật thể có đường kính khoảng 20 km — quá lớn để xuất hiện thường xuyên trong hệ Mặt Trời. “Phải mất 10.000 năm để một vật thể lớn như vậy đi vào phần trong của hệ”, ông nói.
Ông Loeb cho biết 3I/ATLAS sẽ tiến gần Trái Đất vào thời điểm mà hành tinh của chúng ta bị Mặt Trời che khuất, nên chúng ta khó có thể nhìn thấy nó. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng chúng ta vẫn nên theo dõi kỹ, vì có khả năng vật thể này không phải là vật thể tự nhiên.
Ông lưu ý việc xem xét kỹ các vật thể liên sao là cần thiết: “3I/ATLAS có thể đến để cứu hoặc tiêu diệt chúng ta. Tốt hơn là chúng ta nên chuẩn bị cho cả hai.”
Một "vị khách" tốc độ
Sao chổi này đang di chuyển với vận tốc đáng kinh ngạc với 209.000 km/giờ, khiến nó trở thành vật thể có nguồn gốc liên sao nhanh nhất từng được ghi nhận đi qua Hệ Mặt trời.
"Chúng ta không biết nó đến từ đâu. Nó giống như việc nhìn thấy một viên đạn bay qua trong tích tắc, rất khó để xác định được điểm xuất phát chính xác", nhà thiên văn học David Jewitt cho biết.
Sao chổi 3I/ATLAS có hành vi giống các sao chổi trong Hệ Mặt trời, với chùm bụi đặc trưng, nhưng tốc độ cực cao cho thấy nó đến từ một hệ hành tinh xa xôi khác trong thiên hà.
Theo các nhà khoa học, 3I/ATLAS đã lang thang trong không gian liên sao suốt hàng tỷ năm, ngày càng tăng tốc nhờ tác động hấp dẫn từ các ngôi sao và vườn ươm sao mà nó đi ngang qua. Đây là vật thể liên sao thứ ba từng được ghi nhận, sau ‘Oumuamua (2017) và 2I/Borisov (2019).
Theo nhà nghiên cứu, có đến 67% khả năng 3I/ATLAS có tuổi đời hơn 7,6 tỷ năm — lâu hơn Mặt Trời và Hệ Mặt Trời. Dù chuyến ghé thăm Hệ Mặt trời của nó là ngẫu nhiên, các vật thể như vậy thực ra vẫn thường xuyên xuất hiện, chỉ là quá nhỏ để quan sát. Anh ước tính mỗi năm có khoảng 80 vật thể cỡ ‘Oumuamua đi qua quỹ đạo Sao Mộc.
Các nhà thiên văn đang kỳ vọng vào Đài quan sát Vera C. Rubin, với khả năng quét toàn bộ bầu trời ba ngày một lần, sẽ giúp phát hiện từ 5 đến 50 vật thể liên sao trong 10 năm tới. Việc phát hiện thêm sẽ giúp làm rõ liệu các vị khách này có đa dạng hay tương đồng.
“3I/ATLAS chỉ là một trong số rất nhiều vật thể chưa từng được phát hiện đang dần lộ diện”, giáo sư David Jewitt nhận xét.