Cảnh giác trước những 'miếng mồi ngon' của những kẻ lừa đảo trên mạng

Chiêu thức cũ, nạn nhân mới

Trên cổng cảnh báo an toàn thông tin ghi nhận gần 16.000 phản ánh lừa đảo trực tuyến, gây thiệt hại hơn 390.000 tỉ đồng. Nạn nhân đa phần là những người không có thu nhập cố định, gặp khó khăn trong cuộc sống hoặc trong tình trạng nợ nần.

Đối tượng sẵn sàng trở thành những “cô đồng”, “thầy cúng” để dẫn dắt nạn nhân chuyển tiền “cúng online”. Dưới vỏ bọc tạo ra trên trang cá nhân, nạn nhân dễ dàng tin tưởng vào những lời dụ dỗ chuyển khoản để lấy số lô đề.

Khi nạn nhân chần chừ, “cô đồng ảo” đánh mạnh vào tâm lý bằng những tin nhắn như “Ngài đang trách con đây”, “Con phải cố gắng cùng cô nhận lộc”. Khi tiền đã vào tài khoản thì cũng giống như gió vào nhà trống, cô đồng mất tích không dấu vết. “Số lô đề” chưa kịp trúng thì đã “hụt” dưới sự ngỡ ngàng của nạn nhân.

“Do túng quá với nợ nần, nhẹ dạ bị bà ấy lừa. Do em không có tiền nên chỉ bị lừa 3 triệu, chứ bà ấy bắt nộp lễ 10 triệu, ai có điều kiện hơn thì phải 20-30 triệu” – Nạn nhân N.T.T chia sẻ.

Thậm chí, ứng dụng hẹn hò cũng trở thành không gian hoàn hảo cho những giao dịch “béo bở”. Đối tượng kiên nhẫn lấy sự tin tưởng, tình cảm của nạn nhân và dần dần dẫn vào bẫy được đặt sẵn.

Đánh vào tâm lý “việc nhẹ lương cao”, đối tượng sử dụng hình ảnh người nổi tiếng, mạo danh các tập đoàn lớn, sử dụng tài khoản ảo. Nội dung cố tình ghi sai chính tả một vài ký tự như: Lazadaaam Tikiii,... và chạy quảng cáo tràn lan trên mạng xã hội.

Dưới mác của các công việc online, chúng yêu cầu người tham gia nạp tiền trước. Công thức chung là nạn nhân thường nhận được tiền hoa hồng với phần trăm cao. Sau khi đã nạp số tiền lớn, nạn nhân sẽ không thể rút được tiền.

Bất chấp pháp luật, chúng giả danh làm công an để lừa gạt tải ứng dụng. Mục đích của các ứng dụng này là để xâm nhập thông tin cá nhân, đăng nhập ngân hàng, lấy mã OTP chiếm đoạt tiền.

“Ban đầu họ gọi điện qua zalo xưng là công an xã, thông báo là định danh của căn cước công dân bị sai nên cần phải sửa. Các đối tượng kêu vào CH play tắt Play protect rồi mới tải. Chính vì tải app này mà em mất hết tiền trong tài khoản, mọi người hãy cảnh giác” – nạn nhân ẩn danh chia sẻ.

Không để “chuột sa chĩnh gạo”

Cục An toàn thông tin cho biết, hiện nay có 3 nhóm lừa đảo chính: giả mạo thương hiệu, chiếm đoạt tài khoản và các hình thức kết hợp khác, với 24 hình thức lừa đảo.

Trước tình hình lừa đảo tinh vi, Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân không làm theo hướng dẫn của đối tượng lạ, đặc biệt liên quan đến giao dịch chuyển tiền, cung cấp thông tin cá nhân. Người dân không nên truy cập vào các đường link, cảnh giác khi cài đặt các phần mềm không có xuất xứ rõ ràng.

Với việc đầu tư, mua bán trên các sàn giao dịch tiền ảo, website, ứng dụng đầu tư tiền kỹ thuật số, tiền ảo, người tham gia cần trang bị kiến thức, cảnh giác cao. Trước các lời mời từ các đối tượng lạ dụ dỗ tham gia kiếm tiền tại nhà, người dân tuyệt đối không chuyển tiền đặt cọc. Khi phát hiện ra các dấu hiệu lừa đảo, người dân cần lưu lại các đoạn hội thoại, bằng chứng liên lạc để thông tin tới cơ quan chức năng nhằm phát hiện và kịp thời ngăn chặn hành vi lừa đảo.

Chia sẻ với báo chí, ông Vũ Ngọc Sơn - Giám đốc công nghệ Công ty an ninh mạng NCS đưa ra giải pháp: “Các cơ quan quản lý cần kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức, doanh nghiệp, cơ sở không đảm bảo an ninh gây lộ lọt dữ liệu người dùng. Đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp cố tình bán và lưu hành SIM rác, thu hồi các tài khoản ngân hàng rác nhằm hạn chế công cụ của các đối tượng lừa đảo".

"Các tổ chức, doanh nghiệp cần rà soát, đầu tư nghiêm túc cho các giải pháp về bảo vệ dữ liệu cá nhân, bao gồm cả biện pháp về quy chế, chính sách đến biện pháp về kỹ thuật", ông Sơn khuyến cáo.

Phòng chống lừa đảo qua mạng không chỉ là việc của cơ quan chức năng mà là trách nhiệm của toàn xã hội. Để bản thân không trở thành “miếng mồi ngon” của đối tượng lừa đảo, mỗi người dân phải xây dựng kiến thức, không để lòng tham dẫn đường lạc lối.

Trần Khánh Linh