Hiện nay, một trong những vấn đề nhiều người quan tâm là đề xuất cấp giấy chứng nhận nghề nghiệp giáo viên trong dự thảo Luật Nhà giáo đang được lấy ý kiến.

Vấn đề nhiều người bàn luận nhất, đâu là đối tượng được cấp giấy chứng nhận hành nghề giáo khi mà có thông tin sinh viên sư phạm chưa được được cấp chứng nhận hành nghề khi ra trường, mà đòi hỏi phải có thời gian làm việc, thử thách khi đó mới được cấp.

Trước vấn đề này, phóng viên Báo Nhà báo & Công luận đã có trao đổi với Đại biểu Quốc hội Thái Văn Thành - Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Nghệ An.

Theo ông Thành, yêu cầu cấp chứng nhận hành nghề sư phạm là để phù hợp với thông lệ quốc tế. Trên thế giới, chứng nhận này là bình thường. Tuy nhiên, quan điểm của ông, trong luật quy định sao để khi học xong, tốt nghiệp xong trường đại học sư phạm thì các sinh viên được cấp.

“Nếu sinh viên không được cấp chứng nhận giáo viên thì khi tốt nghiệp sẽ không tuyển dụng được” – ông Thái Văn Thành nêu.

Hơn nữa, theo ông Thành để tránh gây phiền hà cho đội ngũ nhà giáo đang công tác thì ai đủ chuẩn đầu ra đại học sư phạm thì được cấp.

Cũng theo Giáo sư Thái Văn Thành việc cấp chứng chỉ sư phạm phải tạo điều kiện thuận lợi để sinh viên sư phạm ra trường bước được vào nghề dạy học.

Việc dư luận có ý kiến trái chiều, cho rằng đây là giấy phép con, gây phiền hà, Giáo sư Thái Văn Thành bày tỏ sự đồng cảm. Bởi vì,  những giáo viên đã làm việc lâu năm, đã có cống hiến trên thực tế nhưng đến nay mới được công nhận chứng chỉ hành nghề có thể khiến họ cảm thấy không hợp lý.

Trong khi đó, tiến sĩ Vũ Minh Đức, Cục trưởng cục Nhà giáo cho biết, giấy chứng nhận nghề nghiệp thể hiện năng lực của đội ngũ nhà giáo.
Đồng thời sẽ thay thế cho hai giấy tờ quan trọng: Quyết định công nhận hết thời gian tập sự của giáo viên và giấy chứng nhận hoàn thành bồi dưỡng tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp.

“Nếu giáo viên được cấp giấy chứng nhận nghề nghiệp thì không cần phải có hai loại giấy này nữa và như vậy thủ tục giấy tờ sẽ bớt đi”, ông Minh nói.

Bên cạnh đó, theo Cục trưởng cục Nhà giáo, hiện nay chỉ nhà giáo công tác khu vực công lập được tham gia bồi dưỡng và cấp giấy chứng nhận tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp trong khi giáo viên ở khu vực ngoài công lập lại không có.

Do vậy, quy định giấy chứng nhận nghề nghiệp nhằm tạo sự bình đẳng giữa nhà giáo làm việc ở cơ sở giáo dục công lập và ngoài công lập. Với giấy chứng nhận này, nhà giáo có thể chuyển từ đơn vị này sang đơn vị kia một cách dễ dàng.

Ông Đức nêu thực tế hiện nay nhiều giáo viên khi được tuyển dụng nhưng vẫn phải trải qua thời gian thử việc hay tập sự. Nhưng nếu có giấy chứng nhận nghề nghiệp coi như giáo viên đã đáp ứng được yêu cầu.

Cũng theo đại diện Bộ GD&ĐT sẽ rất ý nghĩa đối với giảng viên đại học khi tham gia hoạt động hợp tác quốc tế, giảng dạy ở nước ngoài, nếu nước sở tại có thỏa thuận với Việt Nam về việc công nhận trình độ, nghề nghiệp thì hoạt động liên kết, hợp tác sẽ rất thuận lợi.

Hiện nay nhiều nước đã sử dụng chứng nhận nghề nghiệp như một minh chứng và Việt Nam cần triển khai để phù hợp với thông lệ quốc tế.

Ở chiều ngược lại, ông Vũ Minh Đức cũng cho biết, dự kiến trong Luật Nhà giáo cũng có những điều khoản quy định người nước ngoài nếu hành nghề giảng dạy ở Việt Nam buộc phải có giấy chứng nhận nghề nghiệp được cấp bởi quốc gia của họ, tương thích và được Việt Nam công nhận.

Ngoài ra, khi hành nghề giảng dạy tại Việt Nam, người nước ngoài phải được bồi dưỡng về văn hóa, pháp luật cũng như các nội dung khác theo quy định của Bộ GD&ĐT thì mới được hành nghề giảng dạy.

Tiến sĩ Vũ Minh Đức cho biết, đối với giáo viên đã có quyết định tuyển dụng và đang giảng dạy tại các cơ sở giáo dục đương nhiên sẽ được cấp, không cần phải trải qua bất kỳ một đợt sát hạch nào cả;

Đối với những người đã tốt nghiệp tại các trường Đại học sư phạm hoặc tốt nghiệp những ngành nghề khác muốn trở thành giáo viên thì sau khi hoàn thành thời gian tập sự, được công nhận đạt kết quả tập sự và đáp ứng các tiêu chuẩn khác thì được cấp giấy chứng nhận;

Trường hợp các nhà giáo nghỉ hưu nhưng nếu có nguyện vọng cũng sẽ được cấp giấy chứng nhận này như một sự ghi nhận cống hiến đối với sự nghiệp giáo dục.

Về nguyên tắc ông Vũ Minh Đức khẳng định, giấy chứng nhận nghề nghiệp không phải là một giấy phép con mà là minh chứng cho năng lực nghiệp vụ và thay thế cho một số giấy tờ khác, đơn giản hóa các thủ tục, giấy tờ.

“Cấp giấy chứng nhận nghề nghiệp đảm bảo thủ thục đơn giản nhất, cấp miễn phí và giáo viên được sử dụng suốt đời. Chỉ trong trường hợp nhà giáo vi phạm kỷ luật, vi phạm quy định pháp luật mới bị xem xét tước giấy chứng nhận” – tiến sĩ Vũ Minh Đức nếu.