Theo Cục hàng không Việt Nam, năm 2018, thị trường hàng không Việt Nam tiếp tục tăng trưởng.

Sản lượng hành khách thông qua các cảng hàng không ước đạt 106 triệu lượt hành khách, tăng 12,9% và sản lượng hàng hóa ước đạt gần 1,5 triệu tấn, tăng 7,7% so với năm 2017.

Vận chuyển của các hãng hàng không Việt Nam đạt trên 50 triệu hành khách tăng 14% và gần 400 nghìn tấn hàng hóa tăng 26% so với năm 2017.

Hiện nay, thị trường hàng không Việt Nam có sự tham gia khai thác của 68 hãng hàng không nước ngoài từ 25 quốc gia/vùng lãnh thổ và 5 hãng hàng

không Việt Nam là Vietnam Airlines, VietJet Air, Jetstar Pacific Airlines, VASCO và Bamboo Airways. Đối với thị trường nội địa, các hãng hàng không Việt Nam hiện đang khai thác 48 đường bay nối Hà Nội, Đà Nẵng và TP.Hồ Chí Minh với 18 sân bay địa phương theo hệ thống mạng đường bay trục-nan, liên vùng, nội vùng rộng khắp toàn quốc.

Tại thị trường quốc tế, 68 hãng hàng không nước ngoài và 3 hãng hàng không Việt Nam đang khai thác gần 130 đường bay quốc tế giữa Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Nha Trang, Phú Quốc, Hải Phòng và 28 quốc gia/vùng lãnh thổ.

Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) nhận định, Việt Nam là thị trường hàng không phát triển nhanh thứ 5 thế giới và thứ nhất Đông Nam Á; mức tăng trưởng trung bình trong 5 năm tới gần 14% và sẽ cán mốc 150 triệu lượt hành khách vào năm 2035.

Trước sự tăng trưởng nhanh chóng của ngành hàng không dẫn đến nhiều sân bay rơi vào tình trạng quá tải, cần phải nâng công suất để đáp ứng nhu cầu vận tải, năm 2018, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 236/QĐ-TTg về việc phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch phát triển GTVT hàng không giai đoạn đến năm 2020, định hướng đến năm 2030, trong đó đặt mục tiêu phát triển hệ thống cảng hàng không với công suất thiết kế đáp ứng nhu cầu vận chuyển hành khách và hàng hóa.

Tại Quyết định này, Thủ tướng giao Bộ GTVT thực hiện quy hoạch các cảng hàng không, sân bay nhằm đáp ứng các mục tiêu đề ra.

Theo Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam (HKVN) Đinh Việt Thắng, sau khi có Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Cục HKVN đã tiến hành rà soát và xác định tính đến thời điểm hiện tại có có 8 Cảng hàng không là Điện Biên, Đồng Hới, Long Thành, Vân Đồn, Phú Bài, Cần Thơ, Phan Thiết, Tân Sơn Nhất đã được lập/điều chỉnh quy hoạch chi tiết và được thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT phê duyệt với quy mô phù hợp quy mô tại Quyết định 236/QĐ-TTg; 2 Cảng hàng không là Côn Đảo và Chu Lai đã được trình Bộ GTVT hồ sơ điều chỉnh quy hoạch chi tiết.

Tuy nhiên, việc quy hoạch các sân bay vẫn chưa được thực hiện xong, hiện còn 17 Cảng hàng không cần tiếp tục lập quy hoạch chi tiết/điều chỉnh quy hoạch chi tiết cho phù hợp với Quyết định 236/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Trong năm 2019, Cục HKVN được Bộ GTVT giao lập Đề án quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không sân bay toàn quốc giai đoạn đến năm 2030, định hướng đến 2050 và 5 Đề án điều chỉnh quy hoạch các cảng hàng không Nội Bài, Đà Nẵng, Pleiku, Phú Quốc, Cam Ranh.

Tuy nhiên, hiện các cảng hàng không, sân bay đã hoàn thành quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch phù hợp theo quy định nhưng khó khăn lớn nhất để thực hiện là việc bố trí nguồn vốn để thực hiện công tác quy hoạch.

“Theo Luật Quy hoạch, Đề án này thuộc quy hoạch quốc gia nên được thực hiện theo nguồn đầu tư công nhưng Cục HKVN hiện vẫn chưa được bố trí vốn đầu tư công để thực hiện đề án.

Tương tự, với 5 Đề án điều chỉnh quy hoạch còn lại, Cục cũng chưa được bố trí vốn sự nghiệp để triển khai”, ông Đinh Việt Thắng cho biết.

Về vấn đề này, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Đầu tư, Bộ GTVT Nguyễn Duy  Lâm cho biết, Cục Hàng không VN đã lập dự toán chi thường xuyên NSNN năm 2019 cho nhiệm vụ thiết kế quy hoạch là hơn 17,5 tỷ đồng.

Kinh phí này cũng đã được Bộ GTVT tổng hợp trong dự toán thu, chi thường xuyên NSNN năm 2019 của Bộ GTVT gửi Bộ Tài chính.

Tuy nhiên, Bộ Tài chính sau đó đã loại khoản chi này ra khỏi Quyết định giao dự toán thu, chi NSNN 2019.

Với quy hoạch phân khu chức năng (1/500), ông Đinh Việt Thắng cho biết hiện mới chỉ có 2 sân bay là Cam Ranh và Lào Cai đã có quy hoạch phân khu chức năng.

Với các sân bay còn lại, Cục Hàng không đã giao Cảng vụ thực hiện quy hoạch này tuy nhiên hiện cũng chưa có vốn để triển khai.

Liên quan đến công tác quy hoạch, theo Tổng giám đốc TCT Cảng hàng không VN (ACV) Vũ Thế Phiệt, nhiều dự án hạ tầng hàng không cấp bách vẫn phải chờ quy hoạch.

Ví dụ như tại các sân bay Đà Nẵng, Cam Ranh, Phú Quốc cần phải điều chỉnh ngay vì đã rất quá tải. Cần phải quy  hoạch sớm để còn tiến hành bước đầu tư xây dựng.

Trước nhu cầu cấp bách phải thực hiện điều chỉnh quy hoạch chi tiết các cảng hàng không, Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ đã có văn bản đề nghị Bộ Tài chính xem xét bổ sung dự toán chi thường xuyên NSNN 2019 cho nhiệm vụ thiết kế quy hoạch.

Theo Thứ trưởng Lê Đình Thọ thì trong phát triển hàng không, việc quy hoạch các cảng hàng không là việc rất quan trọng.

“Tôi đã báo cáo Thủ tướng về việc kinh phí lập quy hoạch tổng thể. Thủ tướng cũng đã đồng tình và giao Bộ Tài chính sớm có báo cáo nguồn vốn này”, ông Thọ nói.

Hoàng Thao