Chặn 'lạm thu' đầu năm học: Không gộp nhiều khoản, không thu trước nhiều kỳ
(CLO) Để siết chặt kỷ cương tài chính trong các cơ sở giáo dục, nhiều địa phương đã ban hành văn bản yêu cầu các trường công khai, minh bạch các khoản thu năm học 2025-2026; tuyệt đối không để xảy ra tình trạng “lạm thu” gây bức xúc dư luận.
Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Hải Phòng vừa đưa ra chủ trương, yêu cầu các đơn vị giáo dục tại thành phố này thực hiện:Mọi khoản thu đầu năm học phải có căn cứ pháp lý, công khai rõ danh mục, mức thu, đối tượng, thời điểm và phương thức thu; không được gộp nhiều khoản, không thu trước nhiều kỳ. Thủ trưởng đơn vị chịu trách nhiệm toàn diện, nếu để xảy ra thu chi sai quy định sẽ phải giải trình trước cơ quan quản lý và pháp luật.
Ở Lâm Đồng, Sở GD&ĐT cũng ban hành hướng dẫn cụ thể: trường chỉ được thu một số khoản như giáo dục kỹ năng sống, bảo hiểm y tế, khai thác tài sản công, vận động tài trợ. Các khoản như tiền đồng phục, photo tài liệu, vệ sinh lớp học, nước uống… đều bị nghiêm cấm. Một số dịch vụ như xe đưa đón, trải nghiệm ngoài chương trình chỉ được thực hiện khi phụ huynh đồng thuận, theo nguyên tắc tự nguyện.
Đáng chú ý, tại Nghệ An, học sinh công lập từ năm nay sẽ được miễn hoàn toàn học phí theo Nghị định 238 của Chính phủ. Phụ huynh chỉ phải đóng bảo hiểm y tế và phí trông giữ xe đạp. Các khoản phục vụ bán trú, học 2 buổi/ngày hay tăng cường chỉ triển khai khi có nhu cầu và sự thống nhất của cha mẹ học sinh. Ngoài ra, các khoản vận động tài trợ phải có sự thẩm định, phê duyệt của cấp có thẩm quyền.
Các sở giáo dục đều khẳng định sẽ tăng cường thanh tra, xử lý nghiêm tình trạng thu chi trái quy định. Với học sinh diện chính sách hoặc hoàn cảnh khó khăn, các trường được khuyến khích miễn, giảm để bảo đảm công bằng.
Thông điệp chung từ những chỉ đạo này là: không để “lạm thu” làm xói mòn niềm tin phụ huynh, mọi khoản đóng góp phải minh bạch, đúng luật và vì lợi ích của học sinh.
Từ năm học 2025-2026, học sinh sẽ không còn phải đóng học phí và tiền học thêm hai khoản chính thức bị loại khỏi danh mục thu trong trường học.
Ngoài ra, theo Thông tư 55/2011 của Bộ GD&ĐT, nhà trường và Ban đại diện cha mẹ học sinh cũng không được phép thu 10 khoản sau: Các khoản không đảm bảo tính tự nguyện; Tiền bảo vệ cơ sở vật chất, an ninh; Chi phí trông giữ phương tiện; Tiền vệ sinh lớp học, trường học; Khen thưởng cán bộ, giáo viên, nhân viên; Kinh phí mua sắm thiết bị, máy móc, đồ dùng dạy học; Hỗ trợ công tác quản lý, tổ chức dạy học; Sửa chữa, nâng cấp, xây dựng công trình; Đóng góp cho hoạt động không trực tiếp phục vụ học sinh; Bất kỳ khoản thu nào khác trái quy định pháp luật.