Chàng sĩ quan trẻ 'thắp lửa' sáng tạo, nâng tầm huấn luyện

Năm 2020, sau khi tốt nghiệp Học viện Kỹ thuật quân sự, đồng chí Nguyễn Văn Cường được điều động công tác tại Trung đoàn 151, Vùng 1 Hải quân. Với nhiệm vụ trọng tâm là quan sát, phát hiện, báo cáo mục tiêu trên biển và trên không tầm thấp trong phạm vi, khu vực biển được phân công; đồng thời dẫn dắt tàu ta làm nhiệm vụ trên biển không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống, đơn vị được trên đầu tư nhiều loại ra-đa, trong đó, có hệ thống ra-đa cảnh giới bờ biển tầm trung VRS-CSX hiện đại, có khả năng phát hiện, bắt bám, theo dõi mục tiêu mặt nước, trên không tầm thấp với cự ly xa hơn cả ra-đa trước.

Qua quá trình công tác tại đơn vị, đồng chí Nguyễn Văn Cường nhận thấy, việc huấn luyện khai thác, sử dụng ra-đa VRS-CSX phải chạy các máy phát điện hoặc sử dụng điện lưới làm tăng chi phí sử dụng nhiên liệu và thời gian sử dụng máy dẫn đến già hóa các thành phần của hệ thống. Hơn nữa, quá trình huấn luyện các quân nhân mới về đơn vị sử dụng ra-đa không tránh khỏi thao tác sai quy trình sử dụng, dẫn đến các hư hỏng không mong muốn và nguy cơ gây mất an toàn về người và trang bị. Bên cạnh đó, nhiều quân nhân muốn độc lập nghiên cứu, học tập sử dụng hệ thống ra-đa VRS-CSX nhưng hiện tại đơn vị chưa có một mô hình, phần mềm mô phỏng phục vụ quá trình tự học đó.

Do vậy, đồng chí Nguyễn Văn Cường đã nung nấu, xây dựng ý tưởng về một mô hình đài ra-đa VRS-CSX có thể thao tác tắt - mở máy theo đúng quy trình, sử dụng các giao diện đồ họa mô phỏng màn hình chiến đấu với các mục tiêu ra-đa, AIS, mục tiêu hợp nhất; cửa sổ điều khiển, giám sát hệ thống; một số thao tác điều khiển thông dụng của đài ra-đa mà trắc thủ thường dùng để nhận biết thông số, phán đoán, phân loại mục tiêu. Mô hình đã đảm bảo đầy đủ các chức năng chính, dễ dàng trong vận hành và huấn luyện. Từ đó, giúp cán bộ, nhân viên, chiến sĩ nắm chắc tính năng kỹ chiến thuật, thành thục trong khai thác sử dụng, góp phần nâng cao hiệu quả, chất lượng huấn luyện tại đơn vị.

Với suy nghĩ trăn trở đó, đồng chí Nguyễn Văn Cường đã tích cực đi sâu nghiên cứu tài liệu, tìm hiểu về đặc điểm cấu tạo, thành phần, nguyên lý hoạt động hệ thống; thực hành nắm chắc tính năng kỹ chiến thuật, các bước vận hành ra-đa VRS-CSX. Kết hợp với vốn kiến thức được tích lũy trong nhà trường và tự học, đồng chí đã lựa chọn phần mềm Visual Studio 2022 để lập trình mô phỏng các giao diện chiến đấu – điều khiển, các lớp đối tượng, các chức năng thao tác chính và quy trình tắt - mở đài, dựa trên các Form và Toolbox có sẵn. Phần mềm Arduino IDE lập trình điều khiển hệ thống điện.

Sau khi phần mềm mô phỏng hoàn thiện và nhận được đánh giá tích cực của cán bộ, chiến sĩ trong quá trình sử dụng, Thượng úy Nguyễn Văn Cường cùng nhóm mô hình Ban Hậu cần – Kỹ thuật, Trung đoàn 151 đã tiếp tục nghiên cứu, phát triển phần mềm mô phỏng thành hệ thống hỗ trợ huấn luyện ra-đa VRS-CSX. Hệ thống được thiết kế với tỷ lệ 1:1, tận dụng các vật tư, linh kiện điện tử có sẵn trên thị trường. Sau hơn 1 tháng, hệ thống đã hoàn thành.

Hệ thống hỗ trợ huấn luyện, đào tạo ra-đa VRS-CSX đã đem lại hiệu quả cao trong công tác huấn luyện, giúp nâng cao trình độ chuyên môn, khai thác vận hành, bảo quản, bảo dưỡng ra-đa VRS-CSX đối với cán bộ, nhân viên, chiến sĩ; tiết kiệm được chi phí sử dụng xăng dầu, điện lưới, chi phí bảo quản, bảo dưỡng trang bị. Đồng thời, nâng cao tính sáng tạo, chủ động của cán bộ, chiến sĩ trong tiếp cận công nghệ thông tin, nhất là trong phục vụ quá trình huấn luyện; trong sáng kiến, cải tiến trang bị kỹ thuật hiện có tại đơn vị. Thúc đẩy phong trào nghiên cứu, ứng dụng công nghệ thông tin vào thực hiện nhiệm vụ.

Với những tính năng ưu việt đó, Mô hình đã đạt nhiều giải cao tại các cuộc thi: Giải nhất Hội thi giáo án mô hình học cụ năm 2024, đạt giải nhất cấp Trung đoàn và giải nhất cấp Vùng. Tại Hội thi tuổi trẻ sáng tạo trong Quân đội lần thứ 25, sản phẩm của Thượng úy Nguyễn Văn Cường đã xuất sắc đạt giải nhì; Giải B Giải thưởng Nguyễn Phan Vinh.

Với các thành tích của mình, từ năm 2020 đến năm 2025, Thượng úy Nguyễn Văn Cường được thủ trưởng các cấp ghi nhận và tặng thưởng liên tiếp 2 danh hiệu Chiến sĩ đua cơ sở, Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và nhiều hình thức khen thưởng khác của thủ trưởng Vùng, Trung đoàn.

Để có được những thành tích ấy, bài học kinh nghiệm của Thượng úy Nguyễn Văn Cường là gắn mình với tập thể, cầu thị, ham học hỏi, nâng cao trình độ về mọi mặt. Khơi dậy niềm đam mê sáng tạo của bản thân bằng cách “làm mới” những công việc cũ. Luôn vào cuộc, gánh vác, sẻ chia cùng đồng đội trước những đòi hỏi khó khăn của yêu cầu nhiệm vụ.

Những sáng kiến của Thượng úy Nguyễn Văn Cường không chỉ giúp đơn vị khai thác hiệu quả trang bị hiện đại, mà còn khẳng định sức sáng tạo, bản lĩnh và trí tuệ của người sĩ quan trẻ Hải quân trong thời kỳ mới. Từ niềm đam mê nghiên cứu, anh đã truyền cảm hứng cho đồng đội, góp phần xây dựng một tập thể đoàn kết, vững mạnh, sẵn sàng bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.