Chạy xe công nghệ: 'Cần câu cơm' nhiều rủi ro với sinh viên

Đánh đổi sức khỏe, tương lai và những rủi ro rình rập

Những chiếc áo đồng phục của các hãng xe công nghệ đã trở thành hình ảnh quen thuộc trên khắp những con phố Hà Nội. Đằng sau tay lái là không ít gương mặt trẻ, đó là những sinh viên đại học. Bị cuốn hút bởi sự linh hoạt và thu nhập dễ dàng, nhiều sinh viên lựa chọn công việc này mà không lường hết được những cạm bẫy và đánh đổi phía sau.

Trong mắt nhiều sinh viên, tài xế công nghệ là một lựa chọn "cứu cánh" khi cần tiền gấp. Nguyễn Văn Hiệu, sinh viên năm 2 một trường đại học ở quận Hai Bà Trưng (Hà Nội) chia sẻ: “Mình chạy xe từ cuối năm nhất. Lịch học dày, nhưng muốn có tiền tiêu, đỡ đần bố mẹ nên đành cố. Có tháng kiếm được vài triệu, nhưng cũng có tháng ít cuốc quá, chỉ đủ đổ xăng.”

Hiệu cũng thừa nhận, thu nhập này thường không ổn định, phụ thuộc nhiều vào thời tiết, lượng khách và cả các chương trình khuyến mãi của hãng. "Nhiều khi chạy cả tiếng đồng hồ mới được một cuốc xe 20 nghìn, thấy nản vô cùng."

Hiệu không phải là trường hợp duy nhất. Nguyễn Tuấn Anh, sinh viên năm cuối Trường Cao đẳng FPT, cũng từng là một tài xế công nghệ: "Mình nghĩ là làm thêm để có kinh nghiệm và tiền. Nhưng thực tế, lợi ích kinh nghiệm rất ít, chủ yếu là 'chai mặt' với đường phố và khách hàng. Còn tiền thì bấp bênh, nhiều khi còn lỗ ngược vì xe hỏng, xăng cộ, hay bị 'bom hàng'," Tuấn Anh thẳng thắn chia sẻ. Anh cho biết mình đã từ bỏ công việc này sau gần một năm vì cảm thấy "quá hao sức mà chẳng được bao nhiêu".

Bề ngoài hào nhoáng về sự linh hoạt nhanh chóng tan biến khi sinh viên phải đối mặt với áp lực kép từ học tập và công việc. "Tối nào cũng chạy xe đến 11, 12 giờ đêm, về đến phòng là kiệt sức. Sáng hôm sau tỉnh dậy mắt díp lại, làm sao mà tập trung học được? Mình thường xuyên ngủ gật trên lớp, bài vở thì chất đống," Tuấn Anh kể lại.

Tình trạng thiếu ngủ, mệt mỏi kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến khả năng tiếp thu kiến thức mà còn tiềm ẩn nguy cơ học lực sa sút, trượt môn, thậm chí là bị cảnh cáo học vụ.

Không chỉ vậy, sức khỏe thể chất và tinh thần của các bạn cũng bị đe dọa nghiêm trọng. Hằng ngày, họ phải đối mặt với khói bụi, tiếng ồn, ô nhiễm không khí – những yếu tố gây hại cho hệ hô hấp.

Nguy cơ tai nạn giao thông cũng luôn rình rập trên những con phố đông đúc của Hà Nội. "Có lần mình suýt bị xe tải quệt phải, từ đó mình sợ hẳn. Tiền có thể kiếm lại được, chứ sức khỏe và tính mạng thì không," Tuấn Anh rùng mình nhớ lại. Áp lực doanh số, thái độ khó chịu của một số khách hàng cũng góp phần gây căng thẳng, lo âu cho các bạn trẻ.

Đừng vì "lợi ích nhỏ" trước mắt

Việc sinh viên làm tài xế công nghệ có thể mang lại một khoản thu nhập nhỏ trước mắt, nhưng đi kèm với đó là những rủi ro rất lớn về sức khỏe, thời gian và đặc biệt là cơ hội học tập, phát triển bản thân. Sinh viên cần hiểu rằng giá trị cốt lõi của quãng đời đại học là tri thức và rèn luyện kỹ năng chuyên môn, tạo nền tảng cho sự nghiệp tương lai.

Nếu quá sa đà vào công việc làm thêm tốn sức, sinh viên sẽ không còn đủ năng lượng để học tập, tham gia các hoạt động ngoại khóa, hay thậm chí là tìm kiếm những công việc làm thêm đúng chuyên ngành để tích lũy kinh nghiệm thực tiễn. Những thứ đó mới là lợi ích lớn nhất mà một người sinh viên cần hướng tới. Đánh đổi chúng lấy vài triệu đồng bấp bênh hàng tháng là một sự hy sinh không đáng.

Bạn Nguyễn Văn Giang, sinh viên năm cuối một trường Cao đẳng tại Nam Từ Liêm (Hà Nội) chia sẻ: “Trước đây, thấy bạn bè cùng phòng trọ chạy nên mình cũng chạy, chạy được một kỳ, điểm mình dần tệ đi. Năm nay, mình phải đổi ngành và gần như làm lại từ đầu do mình không chú tâm vào ngành 1 kia nữa.”

Thay vì chỉ tập trung vào việc kiếm tiền nhanh chóng, các bạn sinh viên nên tìm kiếm những công việc làm thêm có liên quan đến chuyên ngành học, hoặc những công việc nhẹ nhàng hơn, có tính chất phát triển kỹ năng mềm. Quan trọng hơn cả là phải biết ưu tiên, biết từ chối để bảo vệ thời gian, sức khỏe và tương lai học vấn của chính mình.

Giang chia sẻ thêm: “Từ sau Tết mình chạy ít đi, tập trung vào việc học, thời gian tới mình sẽ tìm công việc liên quan tới học tập để làm, thay vì đi chạy xe.”

Liệu những trải nghiệm này có khiến sinh viên tại Hà Nội nhìn lại về mục tiêu chính của quãng đời đại học đó là tri thức và sự phát triển bản thân? Hay những chiếc xe công nghệ vẫn sẽ tiếp tục là "cần câu cơm" đầy rủi ro mà họ buộc phải nắm lấy?