Chiến dịch 'Sửa bản đồ' thế giới nhận được sự ủng hộ của châu Phi

Bản đồ Mercator, do nhà bản đồ học Gerardus Mercator tạo ra để hỗ trợ điều hướng, được cho là thể hiện sai lệch kích thước các châu lục, phóng đại các khu vực gần các cực như Bắc Mỹ và Greenland, trong khi thu nhỏ châu Phi và Nam Mỹ.

Hãng tin Reuters dẫn phát biểu của bà Selma Malika Haddadi, Phó Chủ tịch Ủy ban AU: “Có vẻ như đó chỉ là một tấm bản đồ, nhưng thực tế không phải vậy”.

Bà cho rằng bản đồ Mercator tạo ra ấn tượng sai lầm rằng châu Phi là một khu vực “bên lề”, dù đây là châu lục lớn thứ hai thế giới về diện tích, với 54 quốc gia và hơn một tỷ dân. Những định kiến như vậy ảnh hưởng đến truyền thông, giáo dục và chính sách.

Việc chỉ trích bản đồ Mercator không mới, nhưng chiến dịch “Correct The Map” (Sửa bản đồ), do các tổ chức vận động Africa No Filter và Speak Up Africa dẫn đầu, đã làm nóng lại cuộc tranh luận. Chiến dịch kêu gọi các tổ chức áp dụng bản đồ Equal Earth ra đời năm 2018, vốn cố gắng phản ánh đúng kích thước các quốc gia.

Bà Moky Makura, Giám đốc điều hành Africa No Filter, cho biết: “Kích thước hiện tại của bản đồ Châu Phi là sai. Đó là chiến dịch thông tin sai lệch và xuyên tạc lâu đời nhất thế giới, và nó phải chấm dứt”.

Bà Fara Ndiaye, đồng sáng lập Speak Up Africa, cho biết bản đồ Mercator ảnh hưởng đến bản sắc và niềm tự hào của người châu Phi, đặc biệt là trẻ em tiếp xúc với nó từ sớm ở trường học.

“Chúng tôi đang tích cực thúc đẩy một chương trình giảng dạy mà bản đồ Equal Earth sẽ là tiêu chuẩn chính trong tất cả các lớp học ở Châu Phi”, bà Ndiaye nói, đồng thời bày tỏ hy vọng bản đồ này cũng sẽ được các tổ chức toàn cầu, bao gồm cả các tổ chức tại Châu Phi, sử dụng.

Bản đồ Mercator vẫn được sử dụng rộng rãi, bao gồm trong các trường học và công ty công nghệ. Google Maps đã chuyển từ Mercator sang chế độ xem quả địa cầu 3D trên phiên bản desktop từ năm 2018, nhưng người dùng vẫn có thể chuyển lại bản đồ Mercator nếu muốn. Tuy nhiên, trên ứng dụng di động, bản đồ Mercator vẫn là mặc định.

Chiến dịch “Correct The Map” muốn các tổ chức như Ngân hàng Thế giới và Liên hợp quốc áp dụng bản đồ Equal Earth. Người phát ngôn Ngân hàng Thế giới cho biết, họ đã sử dụng bản đồ Winkel-Tripel hoặc Equal Earth cho các bản đồ tĩnh và đang dần loại bỏ Mercator trên các bản đồ web. Trong khi đó, một phát ngôn viên Liên hợp quốc cho biết yêu cầu này cần được xem xét và phê duyệt bởi một ủy ban chuyên gia.