'Chiến tranh Lạnh' Mỹ-Trung tạo ra nhu cầu mới về 'chung sống hòa bình'

Chủ nhật, 04/10/2020 07:06 AM - 0 Trả lời

(CLO) Mỹ và Trung Quốc vướng vào một cuộc chiến tranh lạnh mới? Không, ít nhất là chưa. Đó là quan điểm của học giả kỳ cựu về chính sách đối ngoại người Mỹ Joseph Nye.

Những rủi ro vốn có trong sự phụ thuộc lẫn nhau và tính dễ bị tổn thương lẫn nhau của Hoa Kỳ và Trung Quốc có nghĩa là họ sẽ phải thích ứng với nhau. Ảnh: Reuters

Những rủi ro vốn có trong sự phụ thuộc lẫn nhau và tính dễ bị tổn thương lẫn nhau của Hoa Kỳ và Trung Quốc có nghĩa là họ sẽ phải thích ứng với nhau. Ảnh: Reuters

Những người khác, chẳng hạn như cựu Thủ tướng Australia Kevin Rudd, nói rằng hai nước này đang ở trong cuộc 'Chiến tranh Lạnh 1.5', trong khi các học giả bao gồm cả Niall Ferguson cho rằng một cuộc chiến tranh lạnh mới đang diễn ra mạnh mẽ.

Phép so sánh lịch sử của Chiến tranh Lạnh ban đầu có thể giúp chúng ta xem xét vị trí của thế giới ngày nay, nhưng chỉ khi chúng ta đánh giá cao cả sự khác biệt và điểm tương đồng giữa thời đó và bây giờ.

Những khác biệt lớn nhất giữa tình hình lúc đó và bây giờ được cho là bao gồm: nhiều mối liên hệ giữa các nền kinh tế và xã hội của Hoa Kỳ và Trung Quốc đã tạo ra sự phụ thuộc lẫn nhau sâu sắc và dễ bị tổn thương lẫn nhau; sự vắng mặt của các liên minh quân sự hoặc các khối xếp hàng chống lại nhau; và cuối cùng, thiếu một ý thức hệ tư tưởng.

Về điểm đó, Trung Quốc tuyên bố không quan tâm đến việc xuất khẩu mô hình quản trị của mình, ít nhất là sang phương Tây. Ngược lại, Chiến tranh Lạnh một phần là do hệ thống chính trị và kinh tế xã hội nào vượt trội hơn: một bên là chủ nghĩa tư bản và dân chủ, hoặc một nền kinh tế kế hoạch và các biến thể của "chủ nghĩa tập trung dân chủ" của Vladimir Lenin.

Nhưng những khác biệt này đã không có khả năng được kiểm tra kỹ hơn.

Khi nói đến sự phụ thuộc lẫn nhau và tính dễ bị tổn thương lẫn nhau, đúng là hai siêu cường thời Chiến tranh Lạnh có tương tác thương mại rất hạn chế và do đó không dễ bị tổng thương về quan hệ kinh tế.

Nhưng chúng phụ thuộc lẫn nhau một cách sâu sắc và rất dễ bị tổn thương về mặt địa chiến lược một khi tương đương về vũ khí hạt nhân đã được thiết lập. Mỹ và Liên Xô đã học cách chung sống, điều đó có nghĩa là chỉ có các chính sách hợp tác mới có thể giải quyết những rủi ro chung, vì vậy an ninh quốc gia của mỗi bên một phần dựa trên nền tảng an ninh chung.

Hệ quả của sự hiểu biết lẫn nhau này là kiểm soát vũ khí. Các thỏa thuận kết quả đã chế ngự cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân và đảm bảo Chiến tranh Lạnh vẫn "nguội".

Việc thừa nhận tính dễ bị tổn thương của nhau đã làm giảm bớt xung đột giữa các khối phương Tây và Liên Xô và giúp thiết lập cái mà Moscow gọi là "chung sống hòa bình" - một sự hiểu biết chung rằng những bất đồng sẽ được kiềm chế trong những giới hạn nhất định.

Những rủi ro vốn có trong sự phụ thuộc lẫn nhau và tính dễ bị tổn thương lẫn nhau của Hoa Kỳ và Trung Quốc có nghĩa là họ cũng sẽ phải điều tiết lẫn nhau.

Mặc dù Trung Quốc thực sự từ chối các liên minh dọc theo Hiệp ước Warsaw, nhưng ác cảm của họ đối với những thỏa thuận như vậy dễ dàng bị phóng đại. Triều Tiên có thể là đồng minh chính thức duy nhất của Trung Quốc, nhưng Bắc Kinh muốn thúc đẩy tất cả các loại quan hệ đối tác như một cách để các chính phủ khác thừa nhận lập trường và lợi ích của họ.

Hơn nữa, Trung Quốc đang tăng cường ảnh hưởng của mình trong các tổ chức quốc tế khi thiết lập các tổ chức mới trong khuôn khổ Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường và các khuôn khổ khác. Và mặc dù Trung Quốc và Nga không có khả năng trở thành đồng minh chính thức, nhưng cả hai đang hợp tác chặt chẽ hơn bao giờ hết, ở những nơi từ Venezuela đến Syria. Họ đoàn kết với mục đích chấm dứt trật tự quốc tế do Hoa Kỳ lãnh đạo.

Điều đó lại liên quan đến bản chất của thách thức ý thức hệ trong chính sách đối ngoại của Trung Quốc. Bất cứ nơi nào có thể, Trung Quốc áp đặt ý chí của mình một cách mạnh mẽ, như người dân Hồng Kông và Tân Cương có thể làm chứng.

Dưới ngưỡng kiểm soát hoàn toàn, Trung Quốc đã cố gắng và ngấm ngầm, tăng cường ảnh hưởng của mình ở các nước khác thông qua các hoạt động của Ban Công tác Mặt trận Thống nhất.

George Kennan - “Nhà ngoại giao Mỹ đã thực hiện sứ mạng lớn hơn bất cứ nhà ngoại giao nào cùng thế hệ ông trong việc tạo dựng chính sách của nước Mỹ thời kỳ Chiến tranh Lạnh”. Ảnh: AP

George Kennan - “Nhà ngoại giao Mỹ đã thực hiện sứ mạng lớn hơn bất cứ nhà ngoại giao nào cùng thế hệ ông trong việc tạo dựng chính sách của nước Mỹ thời kỳ Chiến tranh Lạnh”. Ảnh: AP

Các chính phủ ủng hộ quyền con người đang nhận thấy sự nguy hiểm của vị thế quốc tế Trung Quốc. Trong cuốn "Bức điện dài" nổi tiếng từ Moscow năm 1946, nhà ngoại giao Mỹ George Kennan đã phân tích các nguồn ứng xử của Liên Xô về mặt ý thức hệ và quyền lực, trong và ngoài nước.

Văn bản của ông đã đặt nền tảng trí tuệ cho chiến lược ngăn chặn lớn của Hoa Kỳ trong Chiến tranh Lạnh. Nó cũng cung cấp một khung khái niệm tuyệt vời, bao gồm cả người châu Âu, để hiểu bản chất của cuộc đấu tranh ngày nay giữa Trung Quốc và phương Tây. Mặc dù EU đã bắt đầu thích ứng với thực tế mới của chính trị thế giới, nhưng quá nhiều nhà phân tích và nhà hoạch định của châu Âu vẫn phủ nhận về Trung Quốc.

Các quốc gia châu Âu và các quốc gia cùng chí hướng đang tìm ra cách đối phó với thách thức vừa mạnh mẽ vừa có thể đo lường được của Trung Quốc. Họ làm việc tập thể để giúp Hoa Kỳ và Trung Quốc tìm ra cách quản lý sự khác biệt của họ và thúc đẩy hành động để đáp ứng chương trình nghị sự dài hạn về các vấn đề toàn cầu, mà Washington và Bắc Kinh cấp thiết phải hợp tác.

Điều này có nghĩa là cả hai sẽ phải sửa đổi các chiến lược lớn của họ. Cuộc Chiến tranh Lạnh ban đầu cuối cùng đã dẫn đến một sự chung sống hòa bình và từ đó có thể kết thúc "cuộc chiến" đó. Những gì thế giới cần bây giờ là "sự tiến hóa hòa bình" của Hoa Kỳ và Trung Quốc.

Mai Bùi

Tin mới

Thắng Thái Lan, đội tuyển futsal nữ Việt Nam vô địch Giải futsal nữ Đông Nam Á

Thắng Thái Lan, đội tuyển futsal nữ Việt Nam vô địch Giải futsal nữ Đông Nam Á

(CLO) Tối ngày 21/11, đội tuyển futsal nữ Việt Nam đánh bại tuyển futsal nữ Thái Lan với tỉ số 2-1 để lên ngôi vô địch giải futsal nữ Đông Nam Á 2024.

Thể thao
Củng cố, phát triển hơn nữa mối quan hệ láng giềng hữu nghị truyền thống và hợp tác tốt đẹp giữa Việt Nam - Campuchia

Củng cố, phát triển hơn nữa mối quan hệ láng giềng hữu nghị truyền thống và hợp tác tốt đẹp giữa Việt Nam - Campuchia

(CLO) Chiều 21/11, tại trụ sở Quốc hội Campuchia ở thủ đô Phnom Penh, ngay sau lễ đón, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Chủ tịch Quốc hội Campuchia Samdech Khuon Sudary đã dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao hai nước tiến hành hội đàm.

Tin tức
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhận Huân chương Công trạng hạng Đại Thập tự của Nhà nước Campuchia

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhận Huân chương Công trạng hạng Đại Thập tự của Nhà nước Campuchia

(CLO) Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Vương quốc Campuchia, chiều 21/11, tại trụ sở Quốc hội Campuchia ở thủ đô Phnom Penh, thay mặt Nhà nước Campuchia, Chủ tịch Quốc hội Samdech Khuon Sudary đã trao tặng Huân chương Công trạng hạng Đại Thập tự của Nhà nước Campuchia cho Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn.

Tin tức
Đề nghị các quốc gia khác tôn trọng đầy đủ chủ quyền của Việt Nam

Đề nghị các quốc gia khác tôn trọng đầy đủ chủ quyền của Việt Nam

(CLO) Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và bằng chứng lịch sử khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa phù hợp với luật pháp quốc tế, cũng như chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với các vùng biển được xác lập phù hợp với Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982).

Tin tức
Doanh nghiệp Hàn Quốc cần coi Việt Nam là điểm đến chiến lược để phát triển, ứng dụng công nghệ cao

Doanh nghiệp Hàn Quốc cần coi Việt Nam là điểm đến chiến lược để phát triển, ứng dụng công nghệ cao

(CLO) Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đề nghị các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Hàn Quốc coi Việt Nam là điểm đến chiến lược cho xây dựng các trung tâm nghiên cứu và phát triển, ứng dụng công nghệ cao.

Tin tức
Bắc Giang: Khởi tố một đối tượng khai thác cát trái phép

Bắc Giang: Khởi tố một đối tượng khai thác cát trái phép

(CLO) Công an TX Việt Yên (Bắc Giang) đã điều tra làm rõ, khởi tố 01 bị can về tội “Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên”.

Vụ án
Tiềm năng to lớn của kết hợp đông y và tây y trong điều trị bệnh

Tiềm năng to lớn của kết hợp đông y và tây y trong điều trị bệnh

(CLO) Theo PGS.TS.BS Trịnh Thị Diệu Thường, trong bối cảnh y học hiện đại phát triển vượt bậc, xu hướng kết hợp giữa y học cổ truyền và y học hiện đại ngày càng được quan tâm, mở ra hướng đi mới trong việc nâng cao hiệu quả điều trị và giảm thiểu tác dụng phụ.

Sức khỏe
Hà Nội cần gương mẫu, đi đầu về chuyển đổi số thời gian tới

Hà Nội cần gương mẫu, đi đầu về chuyển đổi số thời gian tới

(CLO) Ngày 21/11, Tổ Công tác triển khai Đề án 06 của Chính phủ và Ban Chỉ đạo cải cách hành chính, chuyển đổi số, thực hiện Đề án 06 thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị Giao ban thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm Đề án 06 của Chính phủ trên địa bàn Thành phố.

Tin tức
Việt Nam - Malaysia chia sẻ nhiều lợi ích và quan điểm tương đồng

Việt Nam - Malaysia chia sẻ nhiều lợi ích và quan điểm tương đồng

(CLO) Chiều 21/11, tại trụ sở Nghị viện Malaysia, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có cuộc hội kiến với Chủ tịch Hạ viện Malaysia Tan Sri Dato’ Johari Bin Abdul.

Tin tức
Phát hiện 26 người dương tính với ma túy tại vũ trường lớn nhất TP Hải Phòng

Phát hiện 26 người dương tính với ma túy tại vũ trường lớn nhất TP Hải Phòng

(CLO) Hồi 00h15' ngày 21/11/2024, tại vũ trường New MDM ở địa chỉ Lô 26D, phường Đông Khê, quận Ngô Quyền, thành phố Hải Phòng, phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy - Công an thành phố chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng Công an thành phố tiến hành kiểm tra vũ trường New MDM.

Vụ án
Việt Nam – Mông Cổ: Hợp tác nâng tầm, hướng tới mục tiêu thương mại 500 triệu USD

Việt Nam – Mông Cổ: Hợp tác nâng tầm, hướng tới mục tiêu thương mại 500 triệu USD

(CLO) Việt Nam và Mông Cổ cam kết đẩy mạnh hợp tác kinh tế, đặc biệt trong nông nghiệp với mục tiêu nâng kim ngạch song phương lên 500 triệu USD.

Đời sống
Dự báo thời tiết ngày 22/11: Khu vực từ Quảng Trị đến Bình Định có mưa vừa, mưa to

Dự báo thời tiết ngày 22/11: Khu vực từ Quảng Trị đến Bình Định có mưa vừa, mưa to

(CLO) Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn, ngày 22/11, Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An đêm có mưa vài nơi, ngày nắng. Khu vực từ Hà Tĩnh và Quảng Bình mưa rào, cục bộ có nơi mưa to. Khu vực từ Quảng Trị đến Bình Định có mưa vừa, mưa to, cục bộ có nơi mưa rất to và dông. Các khu vực khác có mưa rào và dông.

Đời sống
Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn đối thoại với nông dân để khơi dậy khát vọng làm giàu, phát triển đất nước

Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn đối thoại với nông dân để khơi dậy khát vọng làm giàu, phát triển đất nước

(CLO) Ngày 21/11, Hội Nông dân tỉnh Lạng Sơn đã tổ chức hội nghị Chủ tịch UBND tỉnh đối thoại với nông dân năm 2024 với chủ đề “Khơi dậy khát vọng làm giàu để phát triển đất nước phồn vinh hạnh phúc, phát triển nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh”.

Tin tức
Hà Nội tổ chức nhiều hoạt động tôn vinh di sản tại khu phố cổ

Hà Nội tổ chức nhiều hoạt động tôn vinh di sản tại khu phố cổ

(CLO) Nhân dịp kỷ niệm 20 năm khu Phố cổ Hà Nội đón nhận Bằng Di tích lịch sử Quốc gia, Ban Quản lý hồ Hoàn Kiếm và Phố cổ Hà Nội tổ chức 20 hoạt động trưng bày, triển lãm và biểu diễn nghệ thuật đặc sắc để tôn vinh những giá trị di sản của mảnh đất Thăng Long xưa.

Đời sống văn hóa
Xe tay ga 'quốc dân' Honda Vision có phiên bản mới, giá bán từ 31 triệu đồng

Xe tay ga 'quốc dân' Honda Vision có phiên bản mới, giá bán từ 31 triệu đồng

(CLO) Honda Vision, mẫu xe tay ga bán chạy nhất Việt Nam được làm mới ở thiết kế, gia tăng tiện ích trong khi giá bán giữ nguyên như phiên bản tiền nhiệm.

Xe
Bộ trưởng Bộ Công Thương yêu cầu đảm bảo hàng hóa, bình ổn thị trường Tết Ất Tỵ 2025

Bộ trưởng Bộ Công Thương yêu cầu đảm bảo hàng hóa, bình ổn thị trường Tết Ất Tỵ 2025

(CLO) Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã ký ban hành Chỉ thị số 12 về việc thực hiện các giải pháp bảo đảm cân đối cung cầu, bình ổn thị trường cuối năm 2024 và dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.

Thị trường - Doanh nghiệp
Bình Luận

Tin khác

Những vũ khí và công nghệ quân sự tiên tiến của Trung Quốc tại triển lãm Chu Hải

Những vũ khí và công nghệ quân sự tiên tiến của Trung Quốc tại triển lãm Chu Hải

(CLO) Trung Quốc đã phô trương công nghệ quân sự tiên tiến bằng cách trình làng một loạt thiết bị quân sự hiện đại tại triển lãm hàng không lớn nhất đất nước.

Tiêu điểm Quốc tế
ATACMS, tên lửa Mỹ mà Ukraine sử dụng tấn công Nga mạnh thế nào và có thể thay đổi cục diện?

ATACMS, tên lửa Mỹ mà Ukraine sử dụng tấn công Nga mạnh thế nào và có thể thay đổi cục diện?

(CLO) Một ngày sau khi có thông tin Tổng thống Mỹ Joe Biden cho phép, Ukraine đã bắn tên lửa tầm xa ATACMS vào khu vực Bryansk, nằm cách 379 km về phía tây nam Moscow.

Tiêu điểm Quốc tế
Hội nghị G20 kêu gọi 'hành động' giải quyết khủng hoảng Ukraine, Trung Đông và biến đổi khí hậu

Hội nghị G20 kêu gọi 'hành động' giải quyết khủng hoảng Ukraine, Trung Đông và biến đổi khí hậu

(CLO) Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Brazil đã ra tuyên bố của các nhà lãnh đạo vào thứ Hai (18/11), kêu gọi "hành động" giải quyết nhiều cuộc khủng hoảng mà toàn cầu đang phải đối mặt, như xung đột vũ trang, biến đổi khí hậu và các vấn đề lớn khác.

Tiêu điểm Quốc tế
'Chúng tôi đã mất tất cả', hàng triệu người Indonesia rời khỏi tầng lớp trung lưu

'Chúng tôi đã mất tất cả', hàng triệu người Indonesia rời khỏi tầng lớp trung lưu

(CLO) Theo số liệu thống kê chính thức của Chính phủ Indonesia, gần 10 triệu người đã rời khỏi tầng lớp trung lưu của nước này kể từ năm 2019 cho đến nay.

Tiêu điểm Quốc tế
Những nguy cơ mà Einstein, Hawking và NASA dự báo về ngày tận thế đều đang hiện hữu

Những nguy cơ mà Einstein, Hawking và NASA dự báo về ngày tận thế đều đang hiện hữu

(CLO) Trong nhiều năm, con người đã suy ngẫm về viễn cảnh tận thế của thế giới, gồm cả các nhà tiên tri, nhà khoa học vĩ đại cho đến các tổ chức nghiên cứu vũ trụ như NASA. Và không thể không lo lắng khi những nguy cơ mà họ đưa ra đều đang dần hiện hữu.

Tiêu điểm Quốc tế
Chân dung 'phó tướng' JD Vance: Từ tuổi thơ bất hạnh, nhà báo chiến trường... đến Phó Tổng thống Mỹ

Chân dung 'phó tướng' JD Vance: Từ tuổi thơ bất hạnh, nhà báo chiến trường... đến Phó Tổng thống Mỹ

(CLO) Phó Tổng thống đắc cử JD Vance được coi là ứng cử viên sáng giá nhất để kế nhiệm ông Donald Trump với tư cách là ứng cử viên của Đảng Cộng hòa vào năm 2028.

Tiêu điểm Quốc tế
Ông Donald Trump sẽ giúp quan hệ Mỹ - Nga 'bình thường' trở lại?

Ông Donald Trump sẽ giúp quan hệ Mỹ - Nga 'bình thường' trở lại?

(CLO) Trong chiến dịch vận động tranh cử của mình, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nhiều lần cam kết sẵn sàng đàm phán với Nga nhằm hạ nhiệt những căng thẳng giữa hai quốc gia. Vậy quan hệ Nga - Mỹ sẽ có những thay đổi đáng kể dưới thời ông Trump tới đây?

Tiêu điểm Quốc tế
Quan hệ Việt Nam - Mỹ: Những triển vọng phát triển khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Quan hệ Việt Nam - Mỹ: Những triển vọng phát triển khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng

(CLO) Có thể khẳng định rằng chưa bao giờ mối quan hệ Việt Nam - Mỹ tốt đẹp như hiện tại. Điều đó cho thấy tầm quan trọng của Việt Nam trong chính sách Châu Á - Thái Bình Dương của Hoa Kỳ. Vì thế, ngay cả với sự trở lại Nhà Trắng của Tổng thống đắc cử Donald Trump cùng khẩu hiệu “nước Mỹ trên hết”, thì bên cạnh những thách thức, một thời cơ lớn cho Việt Nam cũng sẽ được gợi mở.

Tiêu điểm Quốc tế
Hành trình chiến thắng ly kỳ và ngoạn mục của ông Donald Trump

Hành trình chiến thắng ly kỳ và ngoạn mục của ông Donald Trump

(CLO) Từ chỗ thất bại trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2020 và hứng chịu vô số hậu quả, ông Donald Trump đã trở lại đỉnh cao quyền lực một cách ngoạn mục khi đánh bại bà Kamala Harris trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay.

Tiêu điểm Quốc tế
Những toan tính của Thủ tướng Netanyahu khi sa thải Bộ trưởng Quốc phòng

Những toan tính của Thủ tướng Netanyahu khi sa thải Bộ trưởng Quốc phòng

(CLO) Quyết định của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu khi sa thải Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Galant và bổ nhiệm cựu Ngoại trưởng Israel Katz thay thế ông đã đánh dấu một bước ngoặt bất ngờ trong nền chính trị nước này.

Tiêu điểm Quốc tế