Chính phủ ban hành nghị định mới: Siết quy chế tài chính với ngân hàng có vốn nhà nước
(CLO) Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 135/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 quy định chế độ tài chính đối với tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, đồng thời tăng cường giám sát tài chính và đánh giá hiệu quả đầu tư vốn nhà nước tại các tổ chức tín dụng do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ hoặc có phần vốn góp.
Nghị định nêu rõ cơ cấu vốn của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài gồm ba nhóm chính: vốn chủ sở hữu, vốn huy động và các loại vốn khác theo quy định pháp luật. Trong đó, vốn chủ sở hữu bao gồm vốn điều lệ hoặc vốn được cấp; các khoản chênh lệch do đánh giá lại tài sản, tỷ giá; thặng dư vốn cổ phần; các quỹ dự trữ, quỹ đầu tư phát triển; lợi nhuận lũy kế chưa phân phối; lỗ lũy kế chưa xử lý và các nguồn vốn khác thuộc sở hữu của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Vốn huy động được hiểu là toàn bộ vốn từ nhận tiền gửi, phát hành chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu; vốn nhận ủy thác đầu tư; vốn vay từ tổ chức tín dụng, tài chính hoặc tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước; vốn vay từ Ngân hàng Nhà nước theo quy định pháp luật hiện hành.
Về sử dụng vốn và tài sản, Nghị định cho phép tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được chủ động sử dụng vốn để kinh doanh theo đúng quy định của Luật Các tổ chức tín dụng và pháp luật có liên quan. Riêng đối với tổ chức tín dụng có vốn nhà nước, hoạt động sử dụng vốn còn phải tuân thủ các quy định pháp luật về quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp.
Các tổ chức tín dụng cũng được thay đổi cơ cấu vốn, cơ cấu tài sản để phát triển hoạt động kinh doanh và được mua sắm, đầu tư tài sản cố định phục vụ trực tiếp hoạt động nghiệp vụ. Tuy nhiên, việc đầu tư tài sản cố định của tổ chức tín dụng có vốn nhà nước phải đảm bảo đúng hạn mức, điều kiện theo quy định của Luật Các tổ chức tín dụng và pháp luật về quản lý vốn nhà nước.
Nghị định quy định cụ thể về quản lý bất động sản mà tổ chức tín dụng nắm giữ khi xử lý nợ. Nếu là bất động sản giữ để bán, chuyển nhượng trong thời gian luật định thì không được hạch toán tăng tài sản hay trích khấu hao. Trong trường hợp bất động sản được mua lại để sử dụng làm trụ sở, kho bãi hoặc phục vụ nghiệp vụ, tổ chức tín dụng được hạch toán tăng tài sản và khấu hao theo quy định.
Việc góp vốn, mua bán, chuyển nhượng cổ phần hoặc phần vốn góp của tổ chức tín dụng phải thực hiện theo đúng Luật Các tổ chức tín dụng, các văn bản quy phạm pháp luật liên quan và điều lệ của từng tổ chức. Đối với các tổ chức tín dụng có vốn nhà nước, các hoạt động này còn phải tuân thủ quy định về sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp.
Để bảo đảm an toàn vốn, các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có trách nhiệm quản lý và sử dụng vốn, tài sản đúng quy định; phân phối lợi nhuận và thực hiện chế độ tài chính, kế toán chặt chẽ. Đồng thời, phải tuân thủ các quy định về an toàn trong hoạt động tín dụng; mua bảo hiểm tài sản bắt buộc, tham gia bảo hiểm tiền gửi, quỹ bảo đảm an toàn hệ thống theo quy định của Luật Các tổ chức tín dụng.
Nghị định cũng quy định rõ trách nhiệm xử lý tổn thất tài sản và trích lập dự phòng rủi ro theo các quy định hiện hành, nhằm đảm bảo an toàn hệ thống và hiệu quả sử dụng nguồn vốn, đặc biệt là vốn nhà nước đầu tư vào lĩnh vực ngân hàng.