Chính phủ Mỹ vẫn đóng cửa, cắt ngân sách loạt thành phố 'Dân chủ'

Vào ngày thứ ba của đợt đóng cửa chính phủ, Tổng thống Donald Trump đã gia tăng áp lực lên Đảng Dân chủ để đồng ý với một kế hoạch của Đảng Cộng hòa nhằm khôi phục ngân sách chính phủ.

Tuy nhiên, kế hoạch này đã tiếp tục thất bại với tỷ lệ phiếu 54-44 tại Thượng viện Mỹ, thấp hơn so với tiêu chuẩn 60 phiếu của cơ quan này, khiến đợt đóng cửa sẽ kéo dài ít nhất đến thứ Hai.

28 tỷ USD ngân sách bị đóng băng

Chính quyền Mỹ hiện đã đóng băng ít nhất 28 tỷ đô la ngân sách cho các thành phố và tiểu bang thuộc Đảng Dân chủ. Giám đốc Ngân sách Russ Vought cho biết khoản tiền dành cho Chicago, vốn được dành cho các tuyến đường sắt trên cao, đã bị tạm dừng để đảm bảo rằng nó không "chảy qua các hợp đồng dựa trên chủng tộc".

Thống đốc Illinois JB Pritzker, một người thường chỉ trích ông Trump và được coi là ứng cử viên tổng thống tiềm năng của Đảng Dân chủ năm 2028, cho biết việc đóng băng tài trợ chẳng khác nào “bắt cóc con tin”.

"Họ đang cố gắng ghi điểm chính trị nhưng thay vào đó lại gây tổn hại đến nền kinh tế của chúng ta và những người lao động chăm chỉ phụ thuộc vào phương tiện giao thông công cộng", ông nói trên mạng xã hội.

Nhà Trắng cho biết họ cũng đang xác định việc đóng băng ngân sách cho Portland, Oregon, một thành phố thiên tả từng diễn ra các cuộc biểu tình rầm rộ trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump.

Chính quyền Mỹ cũng đã đe dọa sẽ sa thải thêm nhiều nhân viên liên bang, ngoài con số 300.000 người mà ông buộc phải rời đi trong năm nay, và hàng chục cơ quan đã đệ trình kế hoạch cắt giảm lực lượng lao động.

Việc chính quyền Mỹ đóng băng ngân sách cho đến nay chủ yếu nhắm vào các dự án giao thông công cộng và năng lượng xanh, hai lĩnh vực được Đảng Dân chủ ủng hộ, cùng các ngân sách khác.

Hàng không, trợ cấp lương thực, trả lương... bị ảnh hưởng

Nếu việc đóng cửa chính phủ kéo dài qua thứ Hai, đây sẽ là đợt đóng cửa dài thứ tư trong lịch sử Mỹ. Đợt đóng cửa dài nhất kéo dài 35 ngày trong giai đoạn 2018-2019, trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump.

Chiến dịch gây sức ép của Đảng Cộng hòa dường như không lay chuyển được Đảng Dân chủ. Đảng Dân chủ cho rằng bất kỳ gói tài trợ nào cũng phải mở rộng các khoản trợ cấp chăm sóc sức khỏe thời đại đại dịch, dự kiến ​​sẽ hết hạn vào cuối tháng 12, trong khi Đảng Cộng hòa cho rằng vấn đề này nên được giải quyết riêng.

Các khoản trợ cấp này đã được thông qua như một phần của gói cứu trợ COVID-19 của Đảng Dân chủ năm 2021 và hiện đang giúp 24 triệu người Mỹ chi trả bảo hiểm. Theo một cuộc thăm dò của Quỹ Gia đình Kaiser, gần 8/10 người Mỹ ủng hộ việc duy trì các khoản trợ cấp này.

Tình trạng bế tắc đã đóng băng khoảng 1,7 nghìn tỷ đô la ngân sách dành cho hoạt động của các cơ quan liên bang, tương đương khoảng một phần tư chi tiêu liên bang hàng năm. Phần lớn số tiền còn lại được dùng cho các chương trình y tế và hưu trí, cũng như trả lãi cho khoản nợ 37,5 nghìn tỷ đô la đang ngày càng tăng.

Đợt đóng cửa chính phủ lần thứ 15 kể từ năm 1981 này đã làm đình trệ hoạt động nghiên cứu khoa học, quản lý tài chính và nhiều hoạt động khác. Khoảng 2 triệu công chức liên bang đã bị tạm nghỉ việc, mặc dù quân đội, nhân viên kiểm tra an ninh sân bay và những người khác được coi là "thiết yếu" vẫn phải đến làm việc.

Việc đóng cửa kéo dài có thể làm gián đoạn việc đi lại bằng đường hàng không và viện trợ lương thực cho hàng triệu người Mỹ, đồng thời buộc các tòa án liên bang phải đóng cửa. Công chức liên bang sẽ lỡ mất khoản lương đầu tiên vào giữa tháng 10 nếu tình trạng bế tắc không được giải quyết trước thời điểm đó.