Đến năm 2025, có khoảng 40% số xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao

Trình bày Tờ trình Đề xuất chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 (Chương trình), Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Lê Minh Hoan (Bộ trưởng Bộ NN&PTNT) cho biết, với sự chỉ đạo quyết liệt, sự vào cuộc mạnh mẽ, đồng bộ của cả hệ thống chính trị và sự tham gia tích cực của cộng đồng dân cư, Chương trình đã trở thành một phong trào sôi nổi, rộng khắp trên cả nước.

"Sau 10 năm triển khai, Chương trình đã đạt được những kết quả quan trọng, theo như đánh giá của Lãnh đạo Đảng và Nhà nước là “to lớn, toàn diện và mang tính lịch sử”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh.

Cụ thể, theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT cho biết, đến hết năm 2020, Chương trình đã hoàn thành vượt 12,4% số xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) so với mục tiêu; Đến tháng 7/2021, cả nước đã có 64,6% số xã đạt chuẩn NTM; có 194 đơn vị cấp huyện (chiếm 29%) thuộc 51 tỉnh, thành phố đạt chuẩn NTM; có 12 tỉnh, thành phố đã có 100% số xã đạt chuẩn NTM, trong đó có 04 tỉnh đã được công nhận tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM là Nam Định, Đồng Nai, Hưng Yên và Hà Nam.

Cùng với đó, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn năm 2020 đạt 41,7 triệu đồng/người/năm, gấp 1,7 lần so với năm 2015 và gấp 3,25 lần so với năm 2010; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều khu vực nông thôn năm 2020 còn khoảng 7,1%, giảm 4,7% so với năm 2016…

Cũng theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết, mục tiêu cụ thể của Chương trình đến năm 2025 đối với: Cấp thôn: Phấn đấu có ít nhất 60% số thôn, bản, ấp thuộc các xã đặc biệt khó khăn khu vực biên giới, vùng núi, vùng bãi ngang ven biển và hải đảo được công nhận đạt chuẩn NTM theo các tiêu chí NTM do cấp tỉnh quy định.

Cấp xã: Phấn đấu có ít nhất 80% số xã đạt chuẩn NTM, trong đó, có khoảng 40% số xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 10% số xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu;

Cấp huyện: Phấn đấu cả nước có ít nhất 50% huyện, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh hoàn thành nhiệm vụ/đạt chuẩn NTM, trong đó, có ít nhất 20% số huyện đạt chuẩn được công nhận là huyện NTM nâng cao và huyện NTM kiểu mẫu. Mỗi tỉnh, thành phố có ít nhất 02 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn NTM;

Cấp tỉnh: Cả nước có ít nhất 15 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.

Triển khai 06 đề án/chương trình chuyên đề trọng tâm để giải quyết các vấn đề bức xúc, tồn tại trong xây dựng NTM

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT cho biết, về các nội dung thực hiện của Chương trình gồm có 11 nội dung thành phần, gồm: Nâng cao hiệu quả quản lý và thực hiện xây dựng NTM theo quy hoạch nhằm nâng cao đời sống kinh tế xã hội nông thôn gắn với quá trình đô thị hoá; Phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội, cơ bản đồng bộ, hiện đại, đảm bảo kết nối nông thôn - đô thị và kết nối các vùng miền. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả cơ cấu lại ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn.

Giảm nghèo và an sinh xã hội bền vững, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, bãi ngang ven biển và hải đảo. Nâng cao chất lượng giáo dục, y tế và chăm sóc sức khỏe người dân nông thôn. Nâng cao chất lượng đời sống văn hoá của người dân nông thôn; bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống theo hướng bền vững gắn với phát triển kinh tế du lịch nông thôn.

Nâng cao chất lượng môi trường, tăng cường hệ thống cấp nước sạch nông thôn; xây dựng cảnh quan nông thôn sáng - xanh - sạch - đẹp, an toàn; giữ gìn và khôi phục hình ảnh, cảnh quan truyền thống của nông thôn. Đẩy mạnh và nâng cao chất lượng các dịch vụ hành chính công; thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp và PTNT tiến tới xây dựng NTM thông minh; nâng cao năng lực, chuyển đổi tư duy cho lao động nông thôn.

Nâng cao chất lượng, phát huy vai trò của tổ chức Đảng, chính quyền, MTTQ Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội trong xây dựng NTM; nâng cao năng lực, chuyển đổi tư duy của cán bộ các cấp về NTM.

Giữ vững quốc phòng, an ninh và trật tự xã hội nông thôn và cuối cùng là tăng cường công tác giám sát, đánh giá thực hiện Chương trình; nâng cao năng lực chuyên môn về xây dựng NTM; truyền thông về xây dựng NTM.

Theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, để nâng cao hiệu quả thực hiện các nội dung trên, Chính phủ sẽ triển khai 06 đề án/chương trình chuyên đề trọng tâm nhằm tiếp tục nâng cao chất lượng đời sống của người dân nông thôn và giải quyết các vấn đề bức xúc, tồn tại trong xây dựng NTM nổi lên sau 10 năm thực hiện, gồm: Chương trình khoa học, công nghệ phục vụ xây dựng NTM; Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP); Đề án về phát triển du lịch nông thôn gắn với bảo tồn, phát huy văn hoá truyền thống trong xây dựng NTM; Đề án môi trường, vệ sinh, an toàn thực phẩm và cấp nước sạch nông thôn; Đề án chuyển đổi số trong xây dựng NTM, hướng tới NTM thông minh; Đề án nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện tiêu chí an ninh, trật tự trong xây dựng NTM.

Về số vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ trực tiếp để thực hiện Chương trình giai đoạn 2021-2025, Bộ trưởng Lê Minh Hoan đề nghị bố trí tối thiểu khoảng 39.632 tỷ đồng, bao gồm: Vốn đầu tư phát triển 30.000 tỷ đồng (trong đó: Vốn trong nước: 28.000 tỷ đồng; vốn vay và viện trợ không hoàn lại  88,6 triệu USD, khoảng 2.000 tỷ đồng); vốn sự nghiệp 9.632 tỷ đồng. Trong quá trình thực hiện, Chính phủ sẽ tiếp tục cân đối NSTW ưu tiên hỗ trợ thêm để đảm bảo tính bền vững và hiệu quả của Chương trình.

Tổng nguồn lực huy động thực hiện giai đoạn 2021-2025 dự kiến khoảng 2,45 triệu tỷ đồng, trong đó: Vốn ngân sách Trung ương: 39.632 tỷ đồng (chiếm 1,6%); Vốn ngân sách địa phương: Khoảng 156.700 tỷ đồng (chiếm 6,4%); Vốn lồng ghép từ 02 Chương trình MTQG còn lại và các Chương trình, dự án khác: Khoảng 224.000 tỷ đồng (chiếm 9%).

Vốn huy động ngoài ngân sách dự kiến hơn 2 triệu tỷ đồng (chiếm hơn 83%), gồm: Vốn tín dụng khoảng 1,79 triệu tỷ đồng (chiếm 73%); vốn doanh nghiệp khoảng 105.500 tỷ đồng (chiếm 4,3%); huy động đóng góp tự nguyện của người dân khoảng 139.300 tỷ đồng (chiếm 5,7%).

 Quốc Trần