Chuyển đổi xanh, kinh tế carbon thấp, kinh tế tuần hoàn phải do ngành nông nghiệp và môi trường dẫn dắt

Ngày 14/8, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã dự và phát biểu chỉ đạo tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Bộ Nông nghiệp và Môi trường lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030. Đại hội có sự tham dự của 259 đại biểu là những đảng viên ưu tú đại diện cho hơn 10.000 đảng viên trong toàn Đảng bộ.

Kim ngạch xuất khẩu nông nghiệp dự kiến đạt gần 70 tỷ USD vào cuối 2025

Phát biểu chỉ đạo, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng, việc hợp nhất hai Bộ NN&PTNT, TN&MT theo tư duy đa ngành, đa lĩnh vực đã tạo không gian phát triển toàn diện hơn, gắn kết quản lý tài nguyên, môi trường với phát triển nông nghiệp, nông thôn.

Cũng theo Phó Thủ tướng, việc hợp nhất các tổ chức đảng trực thuộc hai Đảng bộ NN&PTNT, TN&MT được thực hiện nhanh, quyết tâm, quyết liệt, tạo sự đoàn kết và nhất trí, làm cơ sở tổ chức, triển khai bộ máy Bộ NN&MT. Toàn Đảng bộ có 100% tổ chức cơ sở Đảng hoàn thành nhiệm vụ, kết nạp 1.547 đảng viên (gấp gần 3 lần chỉ tiêu).

Đáng chú ý, kết quả nổi bật của Đảng bộ Bộ NN&MT còn được thể hiện ở kim ngạch xuất khẩu nông nghiệp dự kiến đạt gần 70 tỷ USD vào cuối 2025, trở thành ngành kinh tế quan trọng khi có 60% dân số đang sống ở nông thôn. Kinh tế nông nghiệp chuyển dịch theo hướng công nghiệp hóa, dịch vụ hóa, thương mại hóa, xanh và giảm phát thải. Sản phẩm nông nghiệp Việt Nam đã có mặt tại hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ...

Phát huy được tư duy chiến lược để nông nghiệp, nông dân và nông thôn thực sự chuyển mình

Thời gian tới, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, Bộ NN&MT phải phát huy được tư duy chiến lược để nông nghiệp, nông dân và nông thôn thực sự chuyển mình, đi tiên phong, dẫn dắt kinh tế theo hướng nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp xanh, nông nghiệp carbon thấp.

Việc sắp xếp các lĩnh vực quản lý nhà nước của hai Bộ NN&PTNT, TN&MT trước đây phải được thiết kế bài bản, tránh cách làm cơ học mà dựa trên mối quan hệ hữu cơ, tích hợp các lĩnh vực liên quan như thủy lợi, hạ tầng, phòng chống thiên tai… thay vì tách riêng.

Bộ NN&MT phải đóng vai trò nòng cốt, quan trọng trong thay đổi cách nhìn về vị trí của môi trường, không thể chỉ nói "không hy sinh môi trường" hay "quan tâm đến môi trường" như một yếu tố phụ. Lần đầu tiên trong văn kiện của Đảng, kinh tế – xã hội – môi trường được xác định là 3 trụ cột của phát triển bền vững. Điều này đòi hỏi tư duy lại về công tác quản lý môi trường theo hướng chủ động bảo vệ, quản lý và khai thác tài nguyên theo hướng bền vững.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu ngành NN&MT phải chuyển từ bị động ứng phó sang chủ động dẫn dắt, đặc biệt trong đề xuất, xây dựng và hoàn thiện pháp luật.

"Chuyển đổi xanh, kinh tế carbon thấp, kinh tế tuần hoàn phải do ngành NN&MT dẫn dắt, với vai trò xây dựng khung pháp lý, tiêu chí và tiêu chuẩn", Phó Thủ tướng nói và đề nghị các cơ quan nghiên cứu, biên soạn nghị quyết mới, thể hiện rõ vị thế và vai trò dẫn dắt phát triển bền vững của ngành NN&MT.

Trong lĩnh vực nông nghiệp cần đẩy mạnh công nghiệp hóa, khoa học hóa sản xuất; phát triển dịch vụ, thương mại nông nghiệp; kết hợp với du lịch, với mô hình nông nghiệp carbon thấp… để thực sự trở thành kinh tế nông nghiệp hiện đại, kết hợp với phát triển và bảo vệ môi trường, nguồn lợi thiên nhiên chủ động thay vì đối phó bị động như trong công tác chống chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) để gỡ "thẻ vàng" của Ủy ban châu Âu (EC).

Đồng thời, Phó Thủ tướng lưu ý, Bộ NN&MT cần nhìn nhận, đánh giá lại lực lượng cán bộ khoa học - công nghệ của ngành, với 11.000 cán bộ nghiên cứu đa lĩnh vực, hội tụ khoa học, công nghệ, kỹ thuật, kinh tế và xã hội, cùng 180 phòng thí nghiệm. "Câu hỏi đặt ra là có bao nhiêu bằng sáng chế, phát minh được đăng ký và thực sự đưa vào ứng dụng thay vì nằm trong tủ", Phó Thủ tướng nêu vấn đề và cho rằng những kết quả nghiên cứu cần phục vụ trực tiếp cho các lĩnh vực trọng yếu như: Nông nghiệp thông minh, nông nghiệp carbon thấp; làm chủ công nghệ phân bón, giống cây trồng; đa dạng hóa sản phẩm; quản lý môi trường, tài nguyên hiệu quả…