Ông Trần Văn Tân, Phó Chủ tịch tỉnh Quảng Nam cho hay, là di sản văn hóa Hội An, Chùa Cầu biểu tượng cho tình hữu nghị lâu đời giữa Việt Nam - Nhật Bản. Vì thế, việc tu bổ phải tiến hành hết sức thận trọng, cần có sự hỗ trợ của các nhà khoa học, các chuyên gia trong và ngoài nước, đặc biệt là kinh nghiệm từ Nhật Bản.

“Tôi rất vui mừng được biết dự án tu bổ di tích Chùa Cầu được các nhà khoa học, các tổ chức chuyên môn của Nhật Bản quan tâm một cách đặc biệt và sẵn sàng hỗ trợ vật chất, kỹ thuật và chuyên gia để cùng tham gia với Việt Nam tu bổ di tích đặc biệt này. Quảng Nam trân quý lòng nhiệt thành giúp đỡ từ các bạn”, Phó Chủ tịch tỉnh Quảng Nam phát biểu.

Lãnh đạo tỉnh Quảng Nam cũng cho rằng, đây là một sự kiện có ý nghĩa quan trọng đối với kết quả khoa học tu bổ di tích. Đặc biệt hơn nữa là càng làm gắn kết chặt chẽ thêm mối quan hệ hữu nghị lâu đời giữa 2 đất nước Việt Nam và Nhật Bản.

Phát biểu tại lễ ký kết, ông SHIMISU Akira, Trưởng Đại diện Văn phòng JICA Việt Nam cho hay, theo đề nghị hợp tác của TP Hội An dựa trên quá trình hợp tác lâu dài với JICA, JICA dự kiến sẽ hỗ trợ dự án tu bổ Chùa Cầu do tỉnh Quảng Nam và TP Hội An làm chủ đầu tư, thông qua các hoạt động phái cử chuyên gia và tình nguyện viên Nhật Bản.

Cho đến nay, JICA đã và đang tích cực hỗ trợ một cách liên tục và đa dạng đối với việc bảo tồn phố cổ Hội An trong hơn 20 năm qua. Trước khi Hội An được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới vào năm 1999, JICA đã phái cử 5 chuyên gia hỗ trợ kỹ thuật về bảo tồn và tu bổ công trình kiến trúc truyền thống.

Tính từ năm 2003 đến nay, có 11 tình nguyện viên Nhật Bản đã tới làm việc tại Trung tâm Quản lý Bảo tồn Di sản văn hóa Hội An. Kết quả của sự hợp tác lâu dài này là việc tu bổ các công trình kiến trúc truyền thống và bảo tồn toàn bộ các dãy phố của khu vực phố cổ đều đã được tiến hành một cách thuận lợi.

Ngoài ra, JICA đã thực hiện dự án viện trợ không hoàn lại nhằm cải thiện chất lượng nước và môi trường vệ sinh tại khu vực Chùa Cầu, nỗ lực hỗ trợ một cách toàn diện nhằm bảo vệ môi trường của khu vực này.

“Chúng tôi tin tưởng rằng những thành quả hợp tác này sẽ được phát huy trong việc tu bổ Chùa Cầu. Đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng nặng nề tới ngành du lịch của TP Hội An, làm lượng khách du lịch giảm mạnh, các ngành nghề chủ yếu cũng bị đình trệ. JICA hy vọng việc tu bổ Chùa Cầu sẽ giúp thúc đẩy kinh tế của TP Hội An thời kỳ hậu Covid-19”, ông SHIMISU Akira phát biểu.

Được biết, UBND tỉnh Quảng Nam đã chi ngân sách hơn 20 tỷ đồng để tu bổ di tích Chùa Cầu. Dự kiến triển khai thi công vào giữa năm 2022 này. Thời gian hoàn thành trong năm 2023 nhân kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Nhật Bản.

Cách đây khoảng 400 năm, vào cuối thế kỷ 16, đầu thế kỷ 17, trong bối cảnh “Kỷ nguyên thương mại biển” phát triển mạnh mẽ, thương nhân các nước Đông - Tây nói chung, thương nhân Nhật Bản nói riêng đã giong buồm đến giao thương buôn bán tại Hội An.

Được sự cho phép của các chúa Nguyễn, các thương nhân, kiều dân Nhật đã xây dựng tại Hội An một khu phố riêng để cư trú và thuận tiện tiến hành các hoạt động thương mại.

Bên cạnh việc góp phần hình thành Chữ quốc ngữ, các thương nhân cùng với kiều dân Nhật lúc bấy giờ đã có những đóng góp tích cực vào việc xây dựng, trùng tu, tôn tạo các công trình kiến trúc ở Hội An và vùng lân cận, đặc biệt là đã xây dựng Chùa Cầu (cầu Nhật Bản) tại cảng thị quốc tế Hội An.

Năm 1719, chúa Nguyễn Phúc Chu tuần du phương Nam đến phố Hội An đặt tên cho cây cầu này là Lai Viễn Kiều với ý nghĩa là “Cầu đón khách từ phương xa”.

Do nhiều nguyên nhân, hoạt động ngoại thương của Nhật Bản ở Hội An thưa dần và chấm dứt vào cuối thế kỷ XVII.

So với lịch sử phát triển thì gần một thế kỷ giao thương Việt - Nhật tại Hội An tuy ngắn ngủi, song đã để lại cho ngày hôm nay nhiều di sản quý báu không chỉ ở Hội An mà ngay tại Nhật Bản.

Nổi bật là di tích Chùa Cầu tại Hội An - một công trình kiến trúc độc đáo thể hiện mối bang giao hữu hảo từ lâu trong lịch sử giữa Việt Nam và Nhật Bản; là tiền đề quý giá cho tình hữu nghị, hợp tác giữa 2 nước sau này.

Từ khi quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản được thiết lập vào ngày 21/9/1973, Nhật Bản đã có những hỗ trợ, giúp đỡ quý báu cho Việt Nam trên nhiều lĩnh vực, nhất là trong lĩnh vực nghiên cứu và bảo tồn di sản văn hóa thế giới khu phố cổ Hội An của Quảng Nam.

Từ năm 1998, hoạt động “Những ngày giao lưu văn hóa Hội An - Nhật Bản” bắt đầu được tổ chức và ngày càng mở rộng, tạo điều kiện để không chỉ giao lưu, học hỏi mà còn hiểu biết nhau hơn.

Sự kiện “Không gian văn hóa Việt Nam - Nhật Bản” với hạt nhân là Chùa Cầu được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Shinzo Abe kéo băng khai trương vào tối 11/11/2017 khắc ghi thêm một dấu mốc đặc biệt trong quan hệ hữu nghị Việt - Nhật nói chung và tại Hội An nói riêng.