Cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ viên chức

Trình bày tóm tắt Tờ trình, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nêu rõ, việc xây dựng và ban hành dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) nhằm đổi mới toàn diện việc tuyển dụng, sử dụng, quản lý viên chức theo vị trí việc làm nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng về cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ viên chức; tạo cơ chế liên thông nguồn nhân lực giữa khu vực công và khu vực tư; thu hút, trọng dụng nguồn nhân lực chất lượng cao để nâng cao hiệu quả hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập gắn với cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm, phù hợp với đặc thù của ngành. lĩnh vực để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) gồm 6 chương, 43 điều (giảm 19 điều so với Luật hiện hành).

Bộ trưởng Bộ Nội vụ nhấn mạnh một số điểm nổi bật của dự thảo Luật trong đổi mới việc tuyển dụng, sử dụng, quản lý viên chức theo vị trí việc làm. Thực hiện quản lý, sử dụng viên chức theo vị trí việc làm, dự thảo Luật quy định rõ việc tuyển dụng, quản lý, bố trí, sử dụng viên chức phải căn cứ vào yêu cầu của vị trí việc làm và năng lực, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ của viên chức; không thực hiện việc thi, xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức.

Đổi mới công tác tuyển dụng viên chức theo hướng quy định rõ hình thức thi tuyển cạnh tranh, xét tuyển công khai, bình đẳng và hình thức tiếp nhận đối với nguồn nhân lực chất lượng cao. Các đơn vị sự nghiệp công lập được chủ động lựa chọn phương thức tuyển dụng phù hợp với ngành, lĩnh vực hoạt động, hướng tới mô hình quản trị chuyên nghiệp, hiện đại. Đối với các trường hợp là công chức, viên chức sang làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập mới, thực hiện thủ tục chuyển công tác.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ nhấn mạnh, dự thảo Luật mở rộng quyền của viên chức theo hướng quy định điều kiện viên chức được ký hợp đồng để thực hiện hoạt động nghề nghiệp tại các đơn vị sự nghiệp khác ngoài đơn vị sự nghiệp công lập hiện đang làm việc hoặc tại cơ quan, tổ chức, đơn vị khác ngoài công lập. Viên chức làm việc trong các tổ chức khoa học và công nghệ công lập, cơ sở giáo dục đại học công lập được tham gia góp vốn, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp, làm việc tại doanh nghiệp do tổ chức đó thành lập hoặc tham gia thành lập để thương mại hóa kết quả nghiên cứu do tổ chức đó tạo ra khi được sự đồng ý của người đứng đầu tổ chức. Trường hợp viên chức quản lý là người đứng đầu tổ chức khoa học và công nghệ công lập, cơ sở giáo dục đại học công lập thì phải được sự đồng ý của cấp trên quản lý trực tiếp.

Dự thảo Luật bổ sung quy định khuyến khích, bảo vệ viên chức đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

Dự thảo Luật đổi mới cơ chế xác định vị trí việc làm theo hướng quy định rõ 3 nhóm vị trí việc làm trong đơn vị sự nghiệp công lập, gồm: Vị trí việc làm quản lý (vị trí việc làm chức vụ lãnh đạo, quản lý được bố nhiệm theo quy định của Đảng và pháp luật); vị trí việc làm chuyên môn, nghiệp vụ theo từng chuyên ngành tại đơn vị sự nghiệp công lập (đối với các vị trí việc làm này phải đáp ứng tiêu chuẩn, điều kiện của Bộ quản lý chuyên ngành); vị trí việc làm hỗ trợ (gồm các vị trí việc làm dùng chung để phục vụ việc vận hành đơn vị sự nghiệp công lập như tài chính, kế toán, tổ chức cán bộ, văn phòng...), không bao gồm các vị trí phục vụ như lái xe, bảo vệ, tạp vụ... Thực hiện ứng dụng công nghệ số, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về viên chức bảo đảm công khai, minh bạch trong đánh giá, quản lý và phát triển đội ngũ viên chức.

Theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, dự thảo Luật cũng quy định việc tạo liên thông trong sử dụng nguồn nhân lực giữa khu vực công và khu vực tư gắn với thực hiện cơ chế thu hút, trọng dụng nguồn nhân lực chất lượng cao; đổi mới quản trị đơn vị sự nghiệp gắn với nâng cao hiệu quả quản lý đội ngũ viên chức; đổi mới cơ chế đánh giá viên chức nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả phục vụ nhân dân và xã hội.

Báo cáo thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban cơ bản tán thành với việc chuyển đổi phương thức quản lý viên chức theo vị trí việc làm để phù hợp với xu thế cải cách khu vực công hiện nay, đáp ứng yêu cầu "đổi mới mạnh mẽ phương pháp tuyển dụng, đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng cán bộ, công chức, viên chức trong hệ thống chính trị" tại Kết luận số 121-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, góp phần tạo cơ sở pháp lý để thực hiện trả lương viên chức theo vị trí việc làm; bảo đảm đồng bộ, thống nhất với phương thức quản lý cán bộ, công chức được quy định tại Luật Cán bộ, công chức. Chính phủ quan tâm chỉ đạo trong quá trình xây dựng danh mục vị trí việc làm bảo đảm thực sự khoa học, chất lượng.

Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội tán thành quy định về việc viên chức được ký kết hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ với cơ quan, tổ chức, đơn vị khác mà không trái với thỏa thuận tại hợp đồng làm việc và pháp luật không cấm nhằm tận dụng năng lực, kinh nghiệm chuyên môn trong hoạt động nghề nghiệp của viên chức để đóng góp cho xã hội, tăng thu nhập chính đáng cho viên chức...