Chia sẻ với báo giới, ông Phạm Ngọc Lai - Vụ trưởng Vụ Kiểm tra Nội bộ, Tổng cục Thuế khẳng định, các kết luận khiếu nại của Coca-Cola mà Tổng cục Thuế đưa ra rất rõ và việc khởi kiện là quyền của doanh nghiệp.

Coca-Cola thực hiện nhiều khuyến mãi nhưng không báo cáo

Trước đó, tháng 1/2020, Tổng cục Thuế đã ra quyết định truy thu số tiền thuế lớn lên đến hơn 821 tỷ đồng của Coca-Cola Việt Nam, công ty này đã nộp ngay các khoản tiền bị truy thu tuy nhiên đã khiếu nại lên Tổng cục Thuế cùng Bộ Tài chính.

Tại thông báo kết luận về truy thu thuế đối với Coca-Cola được đưa ra mới đây, Tổng cục Thuế không chấp nhận cho công ty này được đưa vào chi phí được trừ với các khoản mà trước đây Coca-Cola Việt Nam đã kê khai, trong đó có sản phẩm, vật phẩm khuyến mại; tủ lạnh cung cấp cho các tổ chức, cá nhân sử dụng; tài sản cố định như vỏ chai, két nhựa, tiền đặt cọc vỏ chai; một số chi phí mà công ty chưa cung cấp được tài liệu chứng từ...

Đối với hoạt động khuyến mãi, qua xác minh, Tổng cục Thuế cho biết, từ năm 2007 - 2015, Coca-Cola Việt Nam đã dùng các sản phẩm do công ty sản xuất và vật phẩm mua ngoài để thực hiện các chương trình khuyến mãi.

Công ty có xuất hóa đơn thể hiện giá trị, số lượng các hàng hóa do Coca-Cola Việt Nam sản xuất. Tuy nhiên, công ty này không xuất hóa đơn cho khách hàng đối với các chương trình khuyến mãi bằng các vật phẩm mua ngoài, chỉ có phiếu xuất kho.

Trong khi những vật phẩm và những sản phẩm do công ty mua ngoài được đặt tại các điểm bán hàng của nhà phân phối (dù, ghế...) và dùng để khuyến mãi được Coca-Cola Việt Nam hạch toán vào chi phí lên đến 744 tỷ đồng.

Theo Tổng cục Thuế, công ty này thực hiện rất nhiều chương trình khuyến mãi trong suốt những năm 2007 - 2015 và đây chính là một trong những nguyên nhân gây thua lỗ kéo dài. Tuy nhiên, dù triển khai rất nhiều chương trình khuyến mãi nhưng Coca-Cola Việt Nam lại có rất ít thông báo khuyến mãi gửi đến Sở Công Thương các tỉnh, thành nơi thực hiện khuyến mãi.

Cụ thể: Công ty chỉ có 8 thông báo gửi 7 Sở Công Thương các tỉnh, thành phố. Không có văn bản xác nhận của các Sở Công Thương với các thông báo khuyến mãi. Do đó không đủ căn cứ để đối chiếu, rà soát, xác định chi phí khuyến mãi hợp lý, hợp lệ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

Từ đó, cơ quan thuế đã loại các chi phí khuyến mãi mà Coca-Cola Việt Nam không thông báo với Sở Công Thương hoặc thông báo không hợp lệ.

Coca-Cola: Mua tủ lạnh cũng để gia tăng doanh số!

Đặc biệt, Tổng cục Thuế có bác chi phí khấu hao tài sản cố định (tủ lạnh) của Coca-Cola cho khách hàng, đối tác của mình. Cụ thể, từ năm 2007 - 2015, Coca-Cola Việt Nam mua nhiều tủ lạnh để đặt tại các điểm bán hàng, công ty này thỏa thuận cho các điểm bán "mượn" tủ lạnh để bán hàng.

Coca-Cola Việt Nam cũng tính chi phí phát sinh (khấu hao, hủy) từ giá trị tủ lạnh cho mượn vào chi phí được trừ khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp qua các năm hơn 213 tỷ đồng và kê khai thuế VAT đầu vào được khấu trừ hơn 73 tỷ đồng.

Tuy nhiên, Tổng cục Thuế cho rằng Coca-Cola Việt Nam cung cấp tủ lạnh cho tổ chức, cá nhân là khách hàng của nhà phân phối chứ không phải khách hàng của Coca-Cola nên không được tính khoản nêu trên vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp các năm 2007-2015.

Tuy nhiên, Coca-Cola Việt Nam cho rằng chi phí mua tủ lạnh liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh nên phải được tính vào chi phí. Việc đẩy mạnh đầu tư vào tủ lạnh và việc tăng doanh thu có tương quan trực tiếp với nhau và các khoản chi này cũng có đầy đủ hóa đơn chứng từ hợp pháp.

Ngoài Coca-Cola bị truy thu số thuế lớn chưa từng có, đầu năm 2020 Heineken cũng bị truy thu số thuế hơn 916 tỷ đồng liên quan đến chuyển nhượng vốn của doanh nghiệp này.

Cả Heineken cũng như Coca-Cola dù chấp hành việc truy thu tiền thuế lớn song đều đưa ra các khiếu nại và nhiều khả năng họ sẽ sử dụng tòa án để đòi hỏi quyền lợi cho mình.

Theo một số chuyên gia về thuế, các doanh nghiệp FDI lớn đều hoạt động tại các nước hoặc nhiều nước (liên quan đến chuỗi sản xuất) nên họ rất am hiểu pháp luật và có đội ngũ tư vấn luật hùng hậu. Chính vì vậy, các TNCs lớn thường sử dụng nhiều chiêu trò đối với các nước có hệ thống pháp luật chưa hoàn thiện, hoặc còn kẽ hở.

Vì vậy, "bắt tận tay" hoặc truy đúng tội doanh nghiệp FDI trốn thuế, chuyển giá là rất khó khăn, thậm chí quá trình xử phạt vi phạm này diễn ra phức tạp, kéo dài nhiều năm liền.