Rùa tai đỏ, sinh vật ngoại lai gây mất cân bằng hệ sinh thái môi trường. Ảnh minh họa.
Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, loài ngoại lai xâm hại là loài ngoại lai mang một trong các tiêu chí sau: Đang lấn chiếm nơi sinh sống, cạnh tranh thức ăn hoặc gây hại đối với các sinh vật bản địa, phát tán mạnh hoặc gây mất cân bằng sinh thái tại nơi chúng xuất hiện và phát triển ở Việt Nam;
Được đánh giá là có nguy cơ xâm hại cao đối với đa dạng sinh học và được ghi nhận là xâm hại ở khu vực có khí hậu tương đồng với Việt Nam hoặc qua khảo nghiệm, thử nghiệm có biểu hiện xâm hại.
Loài ngoại lai có nguy cơ xâm hại là loài ngoại lai đáp ứng một trong các tiêu chí như, có khả năng phát triển và lan rộng nhanh, có biểu hiện cạnh tranh thức ăn, môi trường sống và có khả năng gây hại đến các loài sinh vật bản địa của Việt Nam;
Được ghi nhận là xâm hại tại khu vực có khí hậu tương đồng với Việt Nam; được đánh giá là có nguy cơ xâm hại cao đối với đa dạng sinh học của Việt Nam. Theo Bộ quy định Danh mục loài ngoại lai xâm hại của Bộ Tài Nguyên và Môi trường, có 19 loài thuộc 6 nhóm sau:
Nhóm vi sinh vật gồm: 1. Nấm gây bệnh thối rễ; 2. Vi khuẩn gây bệnh dịch hạch ở chuột và động vật; 3. Vi-rút gây bệnh chùn ngọn chuối; 4. Vi-rút gây bệnh cúm gia cầm.
Nhóm động vật không xương sống gồm: 1. Bọ cánh cứng hại lá dừa; 2. Ốc bươu vàng; 3. Ốc sên châu Phi; 6. Tôm càng đỏ.
Nhóm cá gồm: 1. Cá ăn muỗi; 2. Cá tỳ bà bé (cá dọn bể); 3. Cá tỳ bà lớn (cá dọn bể lớn); Nhóm lưỡng cư – Bò sát có: Rùa tai đỏ; Nhóm chim – thú có: Hải ly Nam Mỹ.
Nhóm thực vật gồm: 1. Bèo tây (bèo Lục bình, bèo Nhật Bản); 2. Cây ngũ sắc (bông ổi); 3. Cỏ lào; 4. Cúc liên chi; 5. Trinh nữ móc; 6. Trinh nữ thân gỗ (mai dương).
Danh mục loài ngoại lai có nguy cơ xâm hại gồm 61 loài thuộc 5 nhóm. Trong đó, 23 loài thuộc nhóm động vật không xương sống như: Bướm trắng Mỹ, cua xanh, sán ốc sên…;
9 loài thuộc nhóm cá như: Cá chim trắng toàn thân, cá hổ, cá hồi nâu…; 4 loài thuộc nhóm lưỡng cư – bò sát gồm: Ếch ương beo, cóc mía, ếch Caribe, rắn nâu leo cây; 4 loài thuộc nhóm chim – thú gồm: Chồn ecmin, dê hircus, sóc nâu, sóc xám, thú opốt và 21 loài thuộc nhóm thực vật như: Bèo tai chuột lớn, cây cúc leo, cây cứt lợn…
Phương Nhi