Cuộc chiến thuế của Mỹ với Ấn Độ đe dọa kinh tế dầu mỏ Nga
(CLO) Mỹ áp thuế 25% lên Ấn Độ vì mua dầu Nga, đẩy kinh tế của Nga đối mặt nguy cơ suy thoái nghiêm trọng - GDP quý I giảm 0,6%, lãi suất hiện tại chỉ còn 18%.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã áp đặt mức thuế bổ sung 25% lên hàng hóa nhập khẩu từ Ấn Độ sau khi quốc gia này mua dầu từ Liên bang Nga.
Quyết định được ghi nhận trong một sắc lệnh hành pháp ký vào thứ Tư, nâng tổng mức thuế áp lên hàng hóa Ấn Độ lên tới 50%. Động thái này không chỉ gây áp lực lên quan hệ thương mại Mỹ - Ấn mà còn đe dọa đẩy kinh tế dầu mỏ Nga vào vòng xoáy bất ổn.
Cảnh báo từ Nhà Trắng và nguy cơ khủng hoảng năng lượng toàn cầu
Trước đó, vào thứ Ba, Tổng thống Donald Trump đã lên tiếng cảnh báo rằng ông sẽ tăng mạnh thuế quan đối với Ấn Độ trong vòng 24 giờ nếu nước này tiếp tục nhập dầu từ Nga. Ông nhấn mạnh: “Họ đang mua dầu Nga, tức là đang tiếp sức cho cỗ máy chiến tranh. Nếu họ không dừng lại, tôi sẽ không hài lòng”.
Lời cảnh báo này đi kèm với lo ngại rằng các biện pháp thuế quan thứ cấp áp lên những quốc gia mua dầu Nga có thể đẩy kinh tế Nga vào suy thoái, đồng thời kéo theo nguy cơ khủng hoảng năng lượng toàn cầu.
Theo nghiên cứu mới nhất từ Oxford Economics, nếu các mức thuế 100% được áp dụng lên các đối tác thương mại của Nga, nền kinh tế nước này sẽ đối mặt với suy thoái nghiêm trọng.
Các chuyên gia tại tổ chức tư vấn hàng đầu nhận định rằng Ngân hàng Trung ương Nga gần như không còn dư địa để giảm lãi suất - biện pháp có thể giúp ngăn chặn đà lao dốc của nền kinh tế.
Trong bối cảnh đó, đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump, ông Steve Witkoff, đã có cuộc gặp với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Điện Kremlin vào chiều thứ Tư. Cuộc gặp diễn ra ngay trước thời hạn Nga phải đồng ý ngừng bắn với Ukraine, cho thấy nỗ lực ngoại giao nhằm giảm căng thẳng.
Nga đứng trước bờ vực suy thoái
Tổng thống Donald Trump khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục áp đặt các biện pháp thuế quan thứ cấp nếu Tổng thống Vladimir Putin không chấm dứt cuộc xung đột tại Ukraine.
Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cảnh báo rằng nhà lãnh đạo Nga chỉ sẵn sàng đàm phán hòa bình khi nguồn tiền tài trợ cho quân đội cạn kiệt.
Nền kinh tế Nga đang đối mặt với nhiều khó khăn khi bất ngờ suy giảm 0,6% trong quý đầu năm nay, theo bà Tatiana Orlova, chuyên gia kinh tế thị trường mới nổi tại Oxford Economics. Bà nhận định: “Nga đang đứng bên bờ vực suy thoái”.
Các nhà kinh tế dự báo nếu thuế quan thứ cấp được triển khai, xuất khẩu dầu của Nga sẽ sụt giảm mạnh, làm suy yếu đồng ruble và đặt Ngân hàng Trung ương Nga vào thế bất lợi.
Hiện tại, lãi suất ở Nga đang ở mức 18%, thấp hơn so với mức 21% hồi đầu năm. Để kích thích chi tiêu và xu hướng cho vay, ngân hàng trung ương có thể cần giảm lãi suất sâu hơn. Tuy nhiên, các biện pháp thuế quan áp lên các đối tác thương mại của Nga đang dập tắt hy vọng phục hồi kinh tế.
Bà Orlova cho biết thêm: “Ngân hàng Trung ương Nga gần như không còn khả năng củng cố thị trường ngoại hối bằng cách tăng lãi suất. Dù vậy, chúng tôi dự đoán đợt bán tháo lần này sẽ không quá nghiêm trọng như năm 2022, khi người dân và doanh nghiệp đã rút ra bài học từ biến động tỷ giá trước đó”.
Tuy nhiên, bà cũng nhấn mạnh rằng tài chính Nga hiện dễ bị tổn thương hơn do quỹ tài sản quốc gia đã được sử dụng để chi trả cho cuộc xung đột tại Ukraine. Nếu nguồn thu từ xuất khẩu dầu và hàng hóa khác bị ảnh hưởng bởi các biện pháp trừng phạt mạnh tay, Nga sẽ khó tìm cách kích thích tăng trưởng kinh tế.
Giá năng lượng tăng cao: Nguy cơ với Anh và châu Âu
Các nhà dự báo cảnh báo rằng nếu những lời đe dọa thuế quan của Tổng thống Donald Trump trở thành hiện thực, giá dầu có thể vọt lên mức 100 USD/thùng, từ mức khoảng 67 USD hiện tại.
Một báo cáo từ Capital Economics cũng dự đoán rằng các biện pháp thuế quan thứ cấp sẽ khiến giá năng lượng toàn cầu tăng, trong đó giá khí đốt tự nhiên chịu ảnh hưởng nặng nề hơn dầu mỏ.
Ông Kieran Tompkins, chuyên gia kinh tế khí hậu và hàng hóa cấp cao tại Capital Economics, nhận định: “Giá năng lượng hiện vẫn cao so với trước khi Nga mở chiến dịch quân sự tại Ukraine. Thị trường gần như không còn khả năng hấp thụ thêm tổn thất từ nguồn cung Nga”.
Ông Tompkins cũng lưu ý rằng làn sóng tăng nguồn cung khí tự nhiên hóa lỏng toàn cầu, dự kiến tăng 30% vào cuối năm 2027, có thể đến quá muộn để giải quyết khủng hoảng.
Hậu quả có thể đặc biệt nghiêm trọng với các nền kinh tế châu Âu, bao gồm Anh – nơi vẫn phụ thuộc lớn vào khí đốt. Theo số liệu từ National Grid, khí đốt tự nhiên chiếm hơn 1/4 tổng tiêu thụ năng lượng của Anh trong năm tính đến tháng 4 vừa qua.
Các quyết định từ Nhà Trắng đang thu hút sự chú ý đặc biệt của cộng đồng quốc tế
Theo kịch bản cơ sở của Oxford Economics, Trung Quốc và Ấn Độ có thể chịu áp lực phải mua năng lượng từ Mỹ, tương tự thỏa thuận mà Liên minh châu Âu đã đạt được trước thời hạn áp thuế “có đi có lại” vào tuần trước.
Những lời đe dọa thuế quan cũng có thể thúc đẩy các nền kinh tế lớn can thiệp tích cực hơn vào cuộc xung đột Nga - Ukraine, khuyến khích Tổng thống Vladimir Putin đàm phán ngừng bắn.
Nếu Nga đồng ý ngừng bắn với Ukraine, Tổng thống Vladimir Putin có thể thương lượng để Mỹ dỡ bỏ một số biện pháp trừng phạt. Gần đây, Tổng thống Donald Trump đã tăng cường quan hệ với Tổng thống Volodymyr Zelensky, thể hiện qua việc đồng ý bán 200 triệu USD thiết bị quân sự cho Ukraine vào thứ Ba.
Cuộc chiến thuế quan giữa Mỹ và Ấn Độ không chỉ là thách thức đối với quan hệ thương mại song phương mà còn đặt kinh tế dầu mỏ Nga trước những nguy cơ lớn.
Trong bối cảnh xung đột địa chính trị leo thang và giá năng lượng toàn cầu bất ổn, các quyết định từ Nhà Trắng đang thu hút sự chú ý đặc biệt của cộng đồng quốc tế. Liệu các biện pháp này có buộc Nga thay đổi chiến lược hay đẩy thế giới vào một cuộc khủng hoảng năng lượng mới? Câu trả lời vẫn còn bỏ ngỏ.