Phát biểu tại lễ trao giải, nhà báo Vũ Việt Trang - Tổng Giám đốc TTXVN cho biết: "Tôi rất vui mừng khi thấy Giải thưởng Thiếu nhi Dế mèn đã trải qua 4 mùa giải, kể cả trong giai đoạn mọi hoạt động bị ngưng trệ, giãn cách xã hội do đại dịch COVID-19. Năm 2021, vào lúc cao điểm nhất của dịch bệnh, Ban tổ chức đã linh hoạt tổ chức Lễ trao giải không có khán giả tham dự. Năm 2022, khi cuộc sống trở lại trạng thái bình thường, Lễ trao giải được tổ chức như thường lệ, đông vui hơn với sự tham dự của nhiều tác giả, tác phẩm, trong đó có cả những tác phẩm viết về COVID-19 trong con mắt trẻ thơ. Nỗ lực duy trì Giải trong những thời điểm khó khăn đó đã cho thấy dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, trẻ em vẫn luôn là đối tượng cần được quan tâm, chăm sóc.  

Một điều đáng ghi nhận nữa là sức lan tỏa mạnh mẽ của Giải thưởng ở mọi lứa tuổi, ở cả trong và ngoài nước. Nhiều tác giả nước ngoài đã gửi tác phẩm tham dự và đoạt giải. Điều đó càng cho thấy ý nghĩa to lớn mà Giải thưởng Thiếu nhi Dế mèn đã mang đến cho xã hội, và đặc biệt là mang đến niềm vui cho những độc giả nhỏ tuổi vốn luôn mong muốn khám phá, tìm hiểu về thế giới xung quanh". 

"Những thành công ấy có được là nhờ sự nỗ lực, sáng tạo của báo Thể thao & Văn hóa, thể hiện trách nhiệm với xã hội thông qua tôn chỉ hoạt động của báo: đó là góp phần phát triển nền văn hóa nghệ thuật, thể thao nước nhà", nhà báo Vũ Việt Trang nhấn mạnh. 

Đây là một mùa giải phong phú, vượt dự đoán, khi có 7 giải thưởng và tặng thưởng được trao, trong đó có 2 tác giả là thiếu nhi; và lần đầu tiên sau 2 năm vắng bóng, đã tìm được “Hiệp sĩ Dế Mèn”.

Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn là giải thưởng nghệ thuật thường niên, do báo Thể thao và Văn hoá sáng lập từ năm 2020, nhằm trao cho các sáng tác, trình diễn nghệ thuật xuất sắc “của” thiếu nhi, hoặc “vì” thiếu nhi.

Các hạng mục của giải gồm: 1 Giải thưởng Lớn mang tên Hiệp sĩ Dế Mèn (Cricket Knight); một số giải đồng hạng mang tên Khát vọng Dế Mèn (Cricket Desire), cùng các tặng thưởng khác do Hội đồng Giám khảo đề xuất từng năm.

Trải qua ba mùa giải, đã có 1 giải Hiệp sĩ Dế Mèn được trao cho nhà văn Nguyễn Nhật Ánh (năm 2020) và 14 giải Khát vọng Dế Mèn được trao cho các văn nghệ sĩ trong và ngoài nước, trong đó có 4 tác giả là thiếu nhi.

Mùa giải lần thứ 4 năm nay đã có sự tham gia của 121 tác phẩm/chùm tác phẩm được sáng tác, hoàn thiện hoặc công bố trong khoảng thời gian từ 1/1/2022 - 20/4/2023. Qua hai vòng chấm (từ 25/4 - 11/5), Ban sơ khảo gồm 8 thành viên đã thảo luận và cho điểm để công bố Top 10 tác phẩm xuất sắc nhất vào Vòng Chung khảo.

Giải Dế Mèn năm nay đã phát hiện và vinh danh hai tác giả nhí, với những tác phẩm được đánh giá cao, với những phẩm chất sáng tạo chuyên nghiệp sớm được bộc lộ.

Đánh giá về bộ tranh của Hoàng Nhật Quang (11 tuổi), họa sĩ Thành Chương, thành viên Hội đồng Giám khảo nhận xét: “Tôi xem bộ tranh này hơi bất ngờ. Bởi tạo hình cũng như các ý tưởng của tác giả nhí này rất phong phú. Không nghĩ cháu còn ít tuổi như thế. Việc đánh giá cháu ở hiện tại chỉ là một phần nhỏ, cái chính là thấy được tương lai cháu sẽ phát triển. Với họa sĩ nhí này, năng lực (năng khiếu) về tạo hình, trí tưởng tượng cũng như sự làm việc với những bức tranh lớn, tôi nghĩ cháu sẽ còn đi rất xa. Đây là trường hợp tôi đánh giá rất cao và tôi rất thích loạt tranh của cháu”.

Với các tác phẩm của Thụy Phương (10 tuổi), nhà phê bình, PGS-TS Văn Giá, thành viên Hội đồng Giám khảo nhận xét: "Thụy Phương có sức viết đáng nể so với độ tuổi, văn phong chỉn chu, kỹ lưỡng, với những câu văn chững chạc, chuyên nghiệp. Đây cũng là tín hiệu đáng quý cho tương lai của tác giả nhí này".

Đặc biệt, họa sĩ nhí Xèo Chu (sinh năm 2007) từng đoạt giải Khát vọng Dế Mèn lần 2 - 2021, nghe tin năm này có hai tác giả nhí đoạt giải, đã nhờ mẹ trích từ tiền bán tranh để gửi tặng mỗi tác giả 10 triệu đồng. Điều này cho thấy sức lan tỏa, sự đồng hành, chia sẻ của những tác giả từng có dấu ấn với giải Dế Mèn.

Đáng chú ý nữa, sau giải Hiệp sĩ Dế Mèn đầu tiên (lần 1 - 2020) được trao cho nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, và sau 2 năm liên tiếp (2021 - 2022) không tìm được "Hiệp sĩ", thì năm nay đã có giải Hiệp sĩ Dế Mèn thứ 2 được trao nhà văn Trần Đức Tiến.

Đánh giá chung về giải thưởng năm nay, nhà thơ Trần Đăng Khoa, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giám khảo khẳng định: "Việc giải năm nay tìm được 1 Hiệp sĩ Dế Mèn, 4 Khát vọng Dế Mèn và 2 Tặng thưởng của Hội đồng Giám khảo là một kết quả khá toàn diện. Qua 4 mùa tổ chức, Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn ngày càng chuyên nghiệp hơn, thu hút được sự chú ý, sự sáng tạo của đông đảo văn nghệ sĩ và thiếu nhi.

Có rất nhiều tác phẩm tốt từ giải thưởng này đã góp thêm sự phong phú vào kho tàng nghệ thuật thiếu nhi. Và cứ mỗi năm, tác phẩm lại nhiều hơn, người tham gia đông đảo hơn và tác phẩm xem ra cũng chất lượng hơn. Đó là điều rất đáng mừng”.

Hình ảnh tại lễ trao giải thưởng Thiếu nhi Dế mèn lần thứ 4 năm 2023 

Kết quả giải thưởng Thiếu nhi Dế màn lần thứ 4 năm 2023