Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC), nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới và các công ty địa phương như MediaTek và Powerchip Semiconductor Manufacturing Co., nói với tờ Nikkei Asia rằng họ sẽ tán thành chiến dịch xây dựng thêm các trường học chuyên đào tạo về chip cao cấp. Các công ty cho biết rằng những nhân viên tài năng là chìa khóa để giữ cho ngành công nghiệp chip cạnh tranh - một lĩnh vực liên quan trực tiếp đến an ninh quốc gia.

Một người trong cuộc đã nói với Nikkei Asia rằng chủ tịch Tsai Ing-wen và Phó Thủ tướng Shen Jong-chin đã thúc đẩy kế hoạch đào tạo nhân tài khi các công ty lớn yêu cầu sự hỗ trợ của nhà nước để giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân tài vào khoảng tháng 5 năm ngoái.

Người này nói với Nikkei Asia: “Hơn một chục công ty chip - từ thiết kế, sản xuất đến đóng gói và thử nghiệm - đã tích cực tham gia vào các cuộc thảo luận cho các trường học dạy về chip, vì họ dự đoán rằng nhu cầu về nhân tài chip có kỹ năng cao sẽ còn cao hơn trong những năm tới và đây là một vấn đề sắp xảy ra cần được giải quyết sớm”.

Động thái của Đài Loan diễn ra trong bối cảnh Mỹ và Trung Quốc - hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, đang nỗ lực để giành quyền kiểm soát ngành công nghệ toàn cầu - cũng đang đẩy nhanh kế hoạch đào tạo nhân tài bán dẫn của riêng họ.

Một báo cáo đánh giá chuỗi cung ứng của Nhà Trắng vào tháng trước cho biết Mỹ đang có nhu cầu ngay lập tức đối với lao động có kỹ năng cao trong ngành bán dẫn, vì 77% giám đốc điều hành chip được khảo sát cho biết ngành này đang đối mặt với sự thiếu hụt nhân tài nghiêm trọng.

Báo cáo cho biết: “Khi Trung Quốc ngày càng tìm kiếm tài năng nước ngoài, việc giữ chân những sinh viên này ở Mỹ vừa góp phần thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn trong nước vừa ngăn chặn các đối thủ cạnh tranh có được những nhân tài cần thiết để vượt qua Mỹ".

Mặt khác, Trung Quốc cho rằng việc thiếu nhân tài về chip là một trong những rào cản lớn nhất của nước này trong việc xây dựng một ngành công nghiệp chip nội địa có tính cạnh tranh. Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang tăng số lượng các trường học về vi điện tử trong vài năm qua và cho biết sẽ cần thêm 230.000 kỹ sư vào năm 2022 để đáp ứng nhu cầu.

Đại học Bắc Kinh - một trường đại học hàng đầu nằm ở thủ đô Trung Quốc - hôm thứ 5 vùa qua đã khánh thành trường học vi mạch tích hợp đầu tiên của trường. Các quan chức Bộ Khoa học và Công nghệ và các học giả từ Viện Khoa học Trung Quốc đã tham gia buổi lễ này.

Ngành công nghiệp bán dẫn của Đài Loan - đứng thứ hai trên toàn cầu sau Mỹ - đã thiếu hụt nhân tài trong nhiều năm do lĩnh vực này tiếp tục theo đuổi các công nghệ tiên tiến. Số liệu của Bộ Giáo dục cho thấy số lượng tiến sĩ, sinh viên theo học các chuyên ngành liên quan đến công nghệ giảm từ 23.261 trong năm 2010 xuống 16.950 vào năm 2020.

Trung Quốc cũng tích cực thu hút các kỹ sư chip có tay nghề cao, giàu kinh nghiệm. Hai dự án chip do chính phủ Trung Quốc hậu thuẫn vào năm 2019 và 2020 đã cùng nhau thuê hơn 100 kỹ sư và nhà quản lý kỳ cựu từ TSMC. Tính đến năm 2019, hơn 3.000 người đã rời Đài Loan đến Trung Quốc trong nhiều năm.

Chính quyền Tsai vào tháng 4 đã yêu cầu các nhà khai thác nền tảng tuyển dụng trong và ngoài nước và các công ty “săn đầu người” xóa tất cả danh sách việc làm ở Trung Quốc, trong một động thái tích cực nhằm ngăn chặn dòng chảy nhân tài sang bên kia eo biển Đài Loan.

Chu Chun-chang, Tổng giám đốc Vụ Giáo dục Đại học thuộc Bộ Giáo dục Đài Loan, nói với Nikkei Asia trong một cuộc phỏng vấn rằng Bộ đã nhận được đơn đăng ký từ bốn trường đại học hàng đầu của Đài Loan để thành lập các trường mới nhằm nuôi dưỡng nhân tài cao cấp trong tương lai trong lĩnh vực chất bán dẫn, trí tuệ nhân tạo và nhận được sự hỗ trợ liên tục từ các công ty trong ngành

Theo ông Chu, dựa trên kế hoạch hiện tại, mỗi trường cao đẳng chip mới cần ít nhất 200 triệu HKD mới (7 triệu USD) tài trợ hàng năm, trong khi cam kết bên ngoài cần kéo dài ít nhất từ 8 đến 12 năm.

Con số đó sẽ tổng cộng cần ít nhất 300 triệu USD cho bốn trường học chip đầu tiên trong vòng 12 năm tới, và khoản đầu tư sẽ tăng lên khi có thêm nhiều trường học và chương trình hoạt động hơn.

Nhà sản xuất chip TSMC đã cam kết sẽ đầu tư ít nhất 100 triệu Đài tệ mỗi năm cho bốn trường trong ít nhất 10 năm tới. Chủ tịch Powerchip Frank Huang nói với Nikkei Asia rằng công ty của ông sẽ đầu tư 100 triệu Đài tệ mỗi năm.

Người phát ngôn của TSMC, Nina Kao, nói với Nikkei Asia rằng công ty vẫn chưa quyết toán ngân sách nhưng xác nhận rằng công ty sẽ đầu tư không ít hơn những gì nhà nước đã cam kết và sẽ làm việc với bốn trường mới trong dài hạn.

Kao nói: “Trong một số đợt tuyển dụng và lập kế hoạch trong tương lai, chúng tôi nhận thấy sự thiếu hụt nhân tài chip cao cấp cho toàn bộ chuỗi cung ứng trong những năm tới. Chúng tôi đã bắt đầu một chương trình từ năm ngoái để cung cấp học bổng cho sinh viên Tiến sĩ, vì chúng tôi nghĩ rằng điều quan trọng là phải mở rộng lực lượng lao động R&D cao cấp, không chỉ cho TSMC mà cho toàn bộ hệ sinh thái chip”.

Đại học Quốc gia Dương Minh Chiaotung, trường cũ của nhiều giám đốc điều hành công nghệ như TSMC CEO C.C. Wei và Chủ tịch Foxconn Young Liu, là trường đầu tiên trong số 4 trường đại học hàng đầu của Đài Loan được phép thành lập một trường đổi mới.

Các công việc chuẩn bị sẽ bắt đầu vào tháng tới - bao gồm việc thành lập các trung tâm nghiên cứu, lựa chọn trưởng khoa và ủy ban giám sát - và trường đã có kế hoạch tiếp nhận hơn 120 thạc sĩ và tiến sĩ một năm kể từ học kỳ mùa xuân năm 2022.

Trường đại học đã đảm bảo các cam kết trị giá 165 triệu Đài tệ hàng năm trong tối đa 12 năm từ bảy công ty công nghệ hàng đầu của Đài Loan, bao gồm TSMC, Foxconn, Powerchip, MediaTek, Novatek, Wistron và Advantech. Quỹ Phát triển Quốc gia của Đài Loan dự kiến sẽ đầu tư ở mức tương tự.

Chen Pei-li, Phó Giám đốc Cục Phát triển Công nghiệp, nói với Nikkei Asia rằng chất bán dẫn là một trong những ngành công nghiệp chiến lược quốc gia quan trọng nhất đối với Đài Loan.

Chip bán dẫn được kết nối chặt chẽ với an ninh quốc gia, đó là trái tim và linh hồn của các thiết bị và công nghệ từ điện thoại thông minh, máy chủ trung tâm dữ liệu và siêu máy tính đến vũ trụ và công nghệ quân sự.

Mỹ, Trung Quốc, Châu Âu và Nhật Bản đều đang gấp rút xây dựng năng lực sản xuất chip tiên tiến của riêng mình. TSMC, công ty có công nghệ sản xuất chip 5 nm hiện là tiên tiến nhất thế giới, đang xây dựng cơ sở sản xuất chip tiên tiến đầu tiên ở Arizona đồng thời xem xét kế hoạch xây dựng một nhà máy ở Kumamoto của Nhật Bản.

Tầm quan trọng chiến lược của ngành công nghiệp bán dẫn của Đài Loan đã được đề cao trong bối cảnh cuộc chiến công nghệ giữa Washington và Bắc Kinh và càng được nâng cao khi thế giới đang gặp phải tình trạng thiếu chip chưa từng có ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp từ điện thoại thông minh, máy tính cá nhân đến ô tô. Các nền kinh tế sản xuất ô tô lớn như Mỹ, Đức và Nhật Bản đều đã tìm đến Đài Loan để được giúp đỡ trong việc xoa dịu cuộc khủng hoảng toàn cầu này.

Huy Hoàng