Đào tạo nghề gắn với lợi thế của địa phương- “chìa khóa” trong hành trình giảm nghèo

Việc đào tạo nghề gắn với lợi thế địa phương không chỉ tạo việc làm tại chỗ mà còn thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu lao động, từng bước hình thành những mô hình phát triển kinh tế - xã hội phù hợp với địa phương. Cùng với đó, việc đào tạo nghề không chỉ trao cho người dân “cần câu cơm” mà còn tạo sức bật mới cho các vùng nông thôn, vùng đất còn nhiều khó khăn; bởi trao cho người dân cái nghề và những kỹ năng cần thiết không chỉ để họ kiếm sống, mà còn để họ tự vươn lên thoát nghèo, đóng góp vào hành trình phát triển bền vững của quê hương, đất nước.

Trong đó, việc chú trọng đào tạo nghề gắn với đặc thù của từng vùng là một trong những giải pháp quan trọng và hiệu quả nhất để giúp người dân thoát nghèo bền vững. Bởi, việc đào tạo nghề phù hợp với điều kiện tự nhiên, thế mạnh kinh tế, và văn hóa địa phương không chỉ tạo ra sinh kế ổn định mà còn phát huy giá trị bản sắc văn hóa, góp phần vào sự phát triển toàn diện của vùng của địa phương đó. Vì khi người dân được học, được làm trên chính mảnh đất quê hương mình, nơi mình gắn bó sẽ tạo thêm cho họ những động lực, họ không chỉ hướng đến thoát nghèo mà còn muốn giỏi nghề, biết kinh doanh bằng chính sản vật quê hương, thậm chí sáng tạo, quảng bá tiềm năng, bản sắc của vùng đất nơi mình sinh sống hướng tới phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng...

Theo số liệu báo cáo của Bộ Nông nghiệp và môi trường, tính đến tháng 6/2025, Chương trình Mục tiêu quốc gia Giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 – 2025 đã có 177.767 người lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo được hỗ trợ đào tạo kỹ năng nghề. Cùng với đó, đã triển khai hơn 10.000 mô hình, dự án giảm nghèo, trong đó 9.816 mô hình thuộc lĩnh vực nông nghiệp và 771 mô hình phi nông nghiệp, với sự tham gia của 205.585 hộ (110.098 hộ nghèo, 63.659 hộ cận nghèo, 31.828 hộ mới thoát nghèo). Các mô hình này không chỉ tạo sinh kế bền vững, tăng thu nhập mà còn thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế và lao động tại các địa phương nghèo, từ sản xuất nhỏ lẻ sang sản xuất tập trung, gắn với chuỗi giá trị. Các dự án hỗ trợ sản xuất nông nghiệp (6.174 dự án) đã giúp 99.594 hộ cải thiện phương thức canh tác, áp dụng công nghệ cao, từ đó nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

Có một điểm chung là ở những vùng miền có thế mạnh về nông nghiệp, các lớp học nghề được mở ra ngay giữa đồng ruộng, vườn cây. Người dân được hướng dẫn tận tay từ việc chọn giống, chăm sóc cây trồng, phòng bệnh cho vật nuôi đến thu hoạch và tìm đầu ra cho sản phẩm. Nhờ đó, nhiều hộ nông dân đã biết áp dụng kỹ thuật trồng cây ăn quả, cây công nghiệp, chăn nuôi lợn, gà theo hướng an toàn sinh học, nâng cao năng suất và chất lượng nông sản.

Còn ở những vùng có tiềm năng làm du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, người dân lại được tham gia các lớp học nghề nấu ăn, phục vụ du khách, làm hướng dẫn viên hay chế tác sản phẩm lưu niệm. Nhiều lớp học trở nên sinh động hơn khi các nghệ nhân, thợ thủ công trong làng được mời về trực tiếp truyền nghề. Từ bàn tay khéo léo và tình yêu quê hương, họ vừa giúp gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống, vừa tạo nên những sản phẩm du lịch độc đáo, mang đậm hồn cốt địa phương.

Đây chính là những kết quả thiết thực từ Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 đem lại. Khi các hộ nghèo, hộ cận nghèo có việc làm sẽ tạo ra thu nhập ổn định từ đó góp phần giải quyết các vấn đề thiếu hụt khác như: thiếu hụt về thu nhập, thiếu hụt về tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản...