Hội thảo nằm trong khuôn khổ Chương trình "Australia hỗ trợ cải cách cách kinh tế Việt Nam" (Aus4Refrom) nhằm kiến nghị giải pháp đẩy mạnh cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước phục vụ xây dựng chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030"

CIEM được Bộ Kế hoạch và Đầu tư giao nhiệm vụ thực hiện các hoạt động nghiên cứu để tham gia phục vụ chuẩn bị xây dựng Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 2021-2030 và Kế hoạch 2021 - 2025.

Phát biểu khai mạc, ông Phan Đức Hiếu, Phó Viện trưởng CIEM cho biết, để chuẩn bị xây dựng Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030, trong đó có nội dung về cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước và kinh tế nhà nước. Theo đó cần phải tiến hành tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện giai đoạn 2011-2020; từ đó, xây dựng phương hướng, mục tiêu và giải pháp thực hiện cho giai đoạn tới.

"Mục tiêu và yêu cầu của nghiên cứu này là tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện vai trò của kinh tế nhà nước, cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước 2011-2020 một cách đầy đủ, toàn diện, khách quan, khoa học và kiến nghị các quan điểm, mục tiêu và giải pháp cho giai đoạn 2021 - 2030 gắn với quá trình hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường đầy đủ, hiện đại và hội nhập," ông Hiếu cho biết.

Tại hội thảo, ông Phạm Đức Trung, Trưởng ban Ban Nghiên cứu cải cách và phát triển doanh nghiệp (CIEM) cho biết, mục tiêu cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước là xác định vai trò chủ đạo của khu vực kinh tế nhà nước, chủ yếu thông qua cổ phần hóa, thoái vốn để có cơ cấu hợp lý hơn.

Theo ông Trung, từ năm 2010, quá trình sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Doanh nghiệp nhà nước giữ tỷ trọng cao trong hệ thống doanh nghiệp Việt Nam về nguồn lực, chi phối nhiều ngành, lĩnh vực của nền kinh tế.

Riêng giai đoạn từ 2016 đến tháng 6/2019, cơ quan chức năng đã chuyển 185.000 tỷ đồng - kết quả cổ phần hóa và thoái vốn doanh nghiệp nhà nước - về ngân sách, đạt 74% kế hoạch. Dự kiến, đến năm 2020, sẽ chuyển đổi sở hữu của 750 doanh nghiệp nhà nước thông qua cổ phần hóa.

Theo báo cáo của CIEM, định hướng đến năm 2030, hầu hết doanh nghiệp nhà nước sẽ có cơ cấu sở hữu hỗn hợp, phấn đấu có 3 - 5 đơn vị niêm yết trên thị trường chứng khoán quốc tế; có 1 - 3 doanh nghiệp thuộc danh sách 500 doanh nghiệp lớn nhất thế giới. Từ nay đến năm 2025, sẽ chuyển khoảng 90% đơn vị trong tổng số 103 doanh nghiệp 100% vốn nhà nước thành công ty cổ phần.

Các chuyên gia đã thảo luận và đóng góp ý kiến cho bản báo cáo đầy đủ và hoàn thiện hơn, đồng thời nhấn mạnh tới khái niệm và vai trò của kinh tế nhà nước, doanh nghiệp nhà nước, trong đó, phân tích hình hình cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2011 - 2020.

Bên cạnh đó, CIEM và các chuyên gia cũng nêu những kiến nghị quan điểm về vai trò của doanh nghiệp nhà nước và cơ cấu doanh nghiệp nhà nước; trong đó, thực hiện vai trò của kinh tế nhà nước 2021 - 2030 cần đầu tư tập trung nguồn lực của kinh tế vào việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội phục vụ sự phát triển của mọi thành phần kinh tế.

Ông Nguyễn Đình Cung, Giám đốc Chương trình AUS4REFORM cho rằng nhiệm vụ cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước theo kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 2016 - 2020 cần tiếp tục đẩy mạnh cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước theo hướng: Doanh nghiệp nhà nước tập trung vào những lĩnh vực then chốt, thiết yếu; những địa bàn quan trọng và quốc phòng, an ninh.

Hội nghị đã nêu một só kiến nghị giải pháp đẩy mạnh cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước phục vụ xây dựng Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030; Trong đó, tập trung vào những lĩnh vực trọng tâm, them chốt.

Lê Minh