Chiều 28/5, thừa ủy quyền của Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trình bày báo cáo tóm tắt trước Quốc hội về quyết toán ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2018.

Theo đó, tổng số thu trên 1,3 triệu tỉ đồng, tăng 8,5%, ở mức trên 112.462 tỉ đồng, chủ yếu do tăng thu từ tiền sử dụng đất, thuế xuất nhập khẩu và thu từ dầu thô. Tháng 5/2019, Chính phủ đã có báo cáo Quốc hội để phân bổ, sử dụng nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2018.

Tổng số chi trên 1,5 triệu tỉ đồng, bội chi 204.000 tỉ đồng, tương đương 3,7% GDP. Trong đó, quyết toán trên 1,4 tỉ đồng, bằng 94,2% so với dự toán, chủ yếu do một số khoản chi triển khai chậm nên bị hủy dự toán, hoặc chuyển nguồn sang năm sau chi tiếp theo quy định của Luật NSNN.

Quyết toán chi ngân sách trung ương là trên 572.000 tỉ đồng, thấp hơn 4,8% so với dự toán. Quyết toán chi ngân sách đại phương là trên 862.000 tỉ đồng, thấp hơn 6,4% với dự toán.

Trong đó, chi đầu tư phát triển dự toán trên 401.000 tỉ đồng, quyết toán trên 393.000 tỉ đồng; chi trả nợ lãi trên 112.000 tỉ đồng, quyết toán trên 106.000 tỉ đồng. Chi phát triển sự nghiệp giáo dục, văn hóa, xã hội; bảo đảm quốc phòng, an ninh; quản lý hành chính: dự toán trên 974.000 tỉ đồng và quyết toán trên 974.000 tỉ đồng.

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, nhiệm vụ chi NSNN năm 2018 đã được thực hiện theo nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, HĐND các cấp… Công tác quản lý, kiểm soát NSNN chặt chẽ theo quy định của Luật NSNN và nghị quyết của Quốc hội.

Tuy nhiên, tình trạng chi tiêu sai chế độ vẫn còn ở một số đơn vị, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị thu hồi khoản chi sai chế độ hàng trăm tỉ đồng, Kho bạc Nhà nước phát hiện nhiều khoản chi không đúng định mức quy định, từ chối thanh toán 96 tỉ đồng. Việc triển khai nhiệm vụ chi ngân sách ở một số bộ, cơ quan trung ương, địa phương còn chậm so với quy định...

Bội chi giảm không thực sự do tiết kiệm Trình bày báo cáo thẩm tra quyết toán ngân sách nhà nước năm 2018, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải cho biết, Báo cáo quyết toán NSNN năm 2018 của Chính phủ trình đã cơ bản tuân thủ theo quy định của pháp luật về trình tự, thủ tục quyết toán NSNN.

Báo cáo quyết toán NSNN năm 2018 đã được đối chiếu, xác nhận của Kho bạc Nhà nước và đã được Kiểm toán nhà nước kiểm toán. Đây là nỗ lực lớn của Chính phủ trong điều kiện phải tập trung thực hiện các giải pháp quyết liệt phòng, chống đại dịch Covid-19.

Về thu NSNN, nhiều khoản thu đạt hoặc vượt dự toán. Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho rằng, thu NSNN đạt được kết quả tích cực như trên thể hiện những diễn biến khả quan của tình hình kinh tế, cùng với sự cố gắng, nỗ lực của Chính phủ, các ngành, các cấp.

Bên cạnh kết quả đạt được, Ủy ban Tài chính - Ngân sách nhận thấy nhiều khoản thu quan trọng không đạt dự toán được giao, nguồn thu chưa thực sự bền vững, cơ cấu thu chuyển dịch chậm, khó đạt mục tiêu của Kế hoạch tài chính 5 năm giai đoạn 2016-2020. Tình trạng kê khai thiếu thuế phải nộp; trốn, lậu thuế; nợ đọng thuế lớn vẫn chưa được khắc phục.

Về chi NSNN, Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho rằng, trong năm 2018, Chính phủ đã triển khai quyết liệt nhiều biện pháp trong tổ chức điều hành dự toán chi ngân sách; quản lý chặt chẽ các khoản chi, tích cực thực hiện các giải pháp tiết kiệm chống lãng phí, bám sát mục tiêu, dự toán được giao, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh và các chính sách an sinh xã hội.

Mặc dù vậy, vẫn còn một số hạn chế, bất cập: Công tác lập, giao dự toán còn chưa sát thực tế, tình trạng chi NSNN chưa đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức chưa được khắc phục triệt để; Giải ngân vốn đầu tư không đạt kế hoạch; quản lý, sử dụng vốn đầu tư chưa đúng quy định vẫn diễn ra; thu hồi vốn tạm ứng còn chậm.

Việc thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế để giảm chi thường xuyên còn chậm, cơ cấu chi thường xuyên chưa bảo đảm mục tiêu đặt ra. Chi chuyển nguồn NSNN và kết dư ngân sách địa phương lớn, có xu hướng gia tăng, giảm hiệu quả sử dụng ngân sách.

Về bội chi ngân sách và nợ công, bội chi giảm so với dự toán Quốc hội quyết định, chủ yếu là do giải ngân vốn đầu tư công từ nguồn vốn vay chậm, không thực sự là do tiết kiệm chi để giảm vay nên Chính phủ cần lưu ý có giải pháp hiệu quả hơn trong quản lý, điều hành NSNN.

Đối với quản lý nợ công năm 2018, các chỉ tiêu nợ công, nợ chính phủ so với GDP tiếp tục giảm so với các năm trước và trong giới hạn Quốc hội cho phép, tuy nhiên, dư nợ công năm 2018 tiếp tục tăng thêm...

Chủ nhiệm Ủy ban Nguyễn Đức Hải nêu rõ, từ tình hình trên, Ủy ban Tài chính- Ngân sách kiến nghị Quốc hội đề nghị Chính phủ bổ sung báo cáo về danh sách, mức độ sai phạm, hình thức xử lý, kết quả xử lý vi phạm trong việc quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước niên độ 2017 theo khoản 5 Điều 2 Nghị quyết số 77/2019/QH14 của Quốc hội; không để tình trạng thiếu báo cáo theo yêu cầu của Quốc hội xảy ra ở các năm sau.

Đồng thời, kiến nghị Quốc hội chấp thuận, quyết định: phân bổ chi tiết cho 33 bộ, ngành khoản tăng thu vốn viện trợ không hoàn lại và cho phép quyết toán NSNN năm 2018 theo quy định. Điều chỉnh giảm dự toán chi thường xuyên, tăng dự toán chi đầu tư phát triển của Bộ Tài chính và cho phép quyết toán chi đầu tư phát triển năm 2018.

Cho phép quyết toán NSNN năm 2018 khoản chi đầu tư của các Chương trình mục tiêu nằm ngoài đối tượng, phạm vi của các Chương trình mục tiêu được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Cho phép quyết toán NSNN năm 2018 theo các phụ lục đính kèm Báo cáo quyết toán NSNN năm 2018 của Chính phủ.