Ngày 4/6, tại cuộc họp về Phương án phân vùng giai đoạn 2021-2030 để triển khai thực hiện Luật Quy hoạch, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã trình Chính phủ 2 phương án phân vùng.

Theo đó, phương án 1 do Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất, phân thành 7 vùng, gồm: Đông Bắc (7 tỉnh); Tây Bắc (7 tỉnh); Đồng bằng sông Hồng (11 tỉnh/thành phố); Bắc Trung Bộ (5 tỉnh); Nam Trung Bộ (Duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên); Đông Nam Bộ (8 tỉnh/thành phố) và Đồng bằng sông Cửu Long (13 tỉnh/thành phố).

Phương án 2 là theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, trong đó phân thành 7 vùng trên cơ sở phân vùng giai đoạn 2011-2020 hiện nay (6 vùng) và tách Vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung thành 2 vùng: Bắc Trung Bộ và Nam Trung Bộ.

Tổng hợp ý kiến các bộ, ngành và địa phương về 2 phương án phân vùng nêu trên, phương án 1 được Bộ Y tế và 4 tỉnh chọn; phương án 2 được 10/14 bộ, ngành và 49/59 địa phương chọn bởi nhiều yếu tố hợp lý.

Cụ thể, phương án 2 gồm các vùng: miền núi phía Bắc (10 tỉnh); Đồng bằng và trung du Bắc Bộ (15 tỉnh, mở rộng thêm 4 tỉnh: Hòa Bình, Phú Thọ, Thái Nguyên và Bắc Giang); Bắc Trung Bộ (5 tỉnh từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên - Huế); Nam Trung Bộ (8 tỉnh từ Đà Nẵng đến Bình Thuận); Vùng Tây Nguyên (5 tỉnh); Đông Nam Bộ (6 tỉnh) và Đồng bằng sông Cửu Long (13 tỉnh).

Việc tách Vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung thành hai Vùng là do vùng này hiện quá dài (hơn 1.300 km), do đó các hoạt động giao lưu, kết nối bị hạn chế; vùng có diện tích quá lớn, trải qua nhiều vùng văn hóa, lịch sử và con người rất khác nhau; có sự khác biệt đặc trưng về khí hậu tiết giữa hai phần Nam và Bắc đèo Hải Vân, ảnh hưởng đến các hoạt động kinh tế - xã hội.

Phương án 2 cũng đưa ra việc mở rộng Vùng đồng bằng sông Hồng thêm các tỉnh Hòa Bình, Phú Thọ, Thái Nguyên và Bắc Giang để hình thành Vùng đồng bằng và trung du Bắc Bộ.

Theo phương án này, các tỉnh miền núi phía Bắc có sự khác biệt rất lớn so với 4 tỉnh Hòa Bình, Phú Thọ, Thái Nguyên và Bắc Giang về kinh tế, địa hình. Trong khi, 4 tỉnh này có sự gắn kết hữu cơ, hai chiều với Thủ đô Hà Nội và các địa phương Vùng đồng bằng sông Hồng như: Hòa Bình - Hà Nội gắn kết về thị trường dịch vụ du lịch, bất động sản nghỉ dưỡng, tiêu thụ nông sản, thực phẩm, vật liệu xây dựng; Phú Thọ, Thái Nguyên - Hà Nội và các tỉnh gắn kết qua phục vụ hoạt động sản xuất công nghiệp chế biến, chế tạo và xuất khẩu như: Gang thép Thái Nguyên, Samsung, Giấy Bãi Bằng,...; Bắc Giang gắn kết với các địa phương qua phát triển các khu công nghiệp xuất khẩu,...

Đồng thời, việc mở rộng Vùng đồng bằng sông Hồng là yêu cầu tất yếu để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, để có thêm không gian cho phát triển, đồng thời kết nối, tạo điều kiện thúc đẩy phát triển của các tỉnh mở rộng.

Sau khi mở rộng, Vùng đồng bằng và trung du Bắc Bộ có đặc điểm: Tổng số bao gồm 15 tỉnh, tuy nhiên có nhiều tỉnh diện tích nhỏ nhất cả nước như: Bắc Ninh, Hưng Yên, Hà Nam, Ninh Bình.

Phương án 2 cho rằng cần phải giữ quy hoạch vùng Tây Nguyên vì đây là vùng có những đặc trưng văn hóa, dân tộc và đời sống xã hội cần được chú trọng để phát huy. Tây Nguyên có nhiều yếu tố về kinh tế - xã hội, an ninh chính trị cần được quan tâm, có chính sách riêng để xử lý hài hòa. Bên cạnh đó, về điều kiện tự nhiên, địa hình Vùng Tây Nguyên khác so với các tỉnh Nam Trung Bộ: Tây Nguyên có địa hình cao, là cao nguyên đá xếp tầng có độ cao trung bình từ 600 - 800 m so với mực nước biển; khí hậu cận xích đạo có hai mùa mưa và khô rõ rệt.

Cho ý kiến đóng góp về các phương án phân vùng, đa số chuyên gia ủng hộ phương án 2 với nhiều yếu tố hợp lý hơn. Tại cuộc họp, các bộ, ngành chức năng, chuyên gia, nhà khoa học góp ý điều chỉnh một số nội dung; đồng thời kiến nghị nhiều vấn đề về phân vùng, quy hoạch.

Qua ý kiến của các chuyên gia (đa số đồng thuận với phương án 2), Phó Thủ tướng nhấn mạnh những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện như: mục tiêu của phân vùng; thúc đẩy hợp tác, liên kết vùng; đánh giá những tác động về chính sách thông qua kết cấu hạ tầng, thu hút nguồn vốn đầu tư, không gian phát triển của vùng,...

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp các ý kiến tại cuộc họp với đa số ủng hộ phương án 2, từ đó xây dựng báo cáo trình Chính phủ quyết định về phương án phân vùng.

T.Toàn