Đề xuất quy định mới về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức

Theo Bộ Nội vụ, sau khi Luật Tổ chức chính quyền địa phương có hiệu lực, mô hình chính quyền cấp huyện không còn được duy trì, dẫn đến nhiều quy định về xử lý kỷ luật gắn với cấp huyện, cấp xã không còn phù hợp. Ngoài ra, quá trình thực hiện quy định hiện hành cũng bộc lộ một số vướng mắc, nhất là trong các nguyên tắc, trình tự, thủ tục xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức.

Dự thảo Nghị định mới gồm 5 chương, 43 điều, kế thừa kết cấu của hai nghị định hiện hành. Trong đó, nội dung quan trọng là điều chỉnh các nguyên tắc xử lý, mở rộng các trường hợp được miễn trách nhiệm kỷ luật, bổ sung quy định về thời hiệu và thời hạn xử lý kỷ luật, đồng thời loại bỏ một số hình thức kỷ luật không còn phù hợp với luật mới.

Bổ sung nguyên tắc và mở rộng miễn trách nhiệm

Tại Điều 2 của dự thảo, Bộ Nội vụ đề xuất bổ sung nguyên tắc mới nhằm khắc phục khoảng trống trong thực tiễn. Theo đó, trường hợp quá 30 ngày nhưng vẫn còn trong thời hiệu xử lý kỷ luật, cơ quan có thẩm quyền vẫn phải tiếp tục quy trình xử lý theo quy định. Đồng thời, dự thảo nêu rõ: cán bộ, công chức, viên chức nếu bị kỷ luật oan sẽ được xin lỗi và phục hồi quyền lợi – quy định nhằm thể chế hóa quy định tại khoản 12 Điều 8 dự thảo Quy định của Ban Chấp hành Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng.

Điều 4 của dự thảo cũng mở rộng các trường hợp được miễn trách nhiệm kỷ luật. Cụ thể, nếu cán bộ, công chức, viên chức đã thực hiện đầy đủ quy trình, không tư lợi, thiệt hại xảy ra do rủi ro khách quan, hoặc thực hiện đổi mới, sáng tạo đúng chủ trương, có động cơ trong sáng, nhưng vẫn dẫn đến hậu quả, thì được miễn trách nhiệm. Đây là bước cụ thể hóa tinh thần của Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân và Luật Cán bộ, công chức năm 2025 – khuyến khích tư duy đổi mới, dám nghĩ, dám làm.

Loại bỏ giáng chức, hạ bậc lương

Một điểm đáng chú ý là dự thảo nghị định loại bỏ hai hình thức kỷ luật gồm: giáng chức đối với công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý và hạ bậc lương đối với công chức không giữ chức vụ. Bộ Nội vụ nêu rõ: lý do là Luật Cán bộ, công chức năm 2025 không còn quy định hai hình thức kỷ luật này. Do đó, Điều 10 và Điều 11 của Nghị định số 112/2020/NĐ-CP sẽ bị bãi bỏ.

Ngoài ra, dự thảo cũng bỏ nhiều quy định mang tính phân biệt cấp hành chính như khổ 2 khoản 2 Điều 24; điểm d khoản 2 Điều 26; khoản 3 Điều 28… nhằm thống nhất với mô hình chính quyền hai cấp. Đồng thời, thành phần Hội đồng kỷ luật cũng được điều chỉnh: bỏ đại diện công đoàn cơ sở, phù hợp với Kết luận số 157-KL/TW ngày 25/5/2025 của Bộ Chính trị về tổ chức công đoàn trong các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp.

Điều chỉnh phù hợp Luật cán bộ, công chức mới

Một số nội dung kỹ thuật khác trong dự thảo cũng được rà soát, chỉnh sửa để phù hợp với dự thảo Luật Cán bộ, công chức năm 2025 như quy định về thời hạn xử lý kỷ luật (Điều 5); bổ sung các quy định chuyển tiếp và trách nhiệm thi hành (Chương V)... Dự thảo cũng lược bỏ một số điều khoản khác nhằm đảm bảo tính đồng bộ trong toàn hệ thống pháp luật.

Việc ban hành Nghị định mới được kỳ vọng sẽ tạo hành lang pháp lý chặt chẽ, thống nhất, phù hợp thực tiễn mới của tổ chức bộ máy và cơ chế vận hành nền công vụ, đồng thời thể hiện tinh thần đổi mới, minh bạch, công bằng trong xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức.