Điều tiết, tạo điều kiện phát triển các dự án FDI cho các tỉnh còn khó khăn

Tăng hỗ trợ vốn đầu tư công cho các tỉnh sau sáp nhập

Chiều 30/10, Quốc hội thảo luận ở hội trường về tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2025, dự toán ngân sách nhà nước, phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2026. Nhiều đại biểu đánh giá, những diễn biến như tình hình địa chính trị thế giới phức tạp, thiên tai diễn biến khó lường đang đặt ra những yêu cầu, nhiệm vụ mới trong thời gian tới. Vì vậy, phương án ngân sách Trung ương năm 2026 cần nghiên cứu, xác định rõ định hướng, nguyên tắc chung để đảm bảo điều hành thuận lợi, chủ động, linh hoạt, hiệu quả nhưng vẫn đảm bảo đúng quy định pháp luật.

Đại biểu Quốc hội Lý Tiết Hạnh (đoàn Gia Lai) đề xuất, trong năm 2026, cần tập trung những dự án trọng điểm quốc gia, đặc biệt là các dự án đã hoàn thành thủ tục, đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện các dự án thuộc chương trình mục tiêu quốc gia, dự án quan trọng quốc gia, dự án hạ tầng trọng điểm, hỗ trợ các địa phương có công trình trọng điểm đi qua, thực hiện và hoàn thành dứt điểm các phần việc được giao.

“Như ở Gia Lai, cử tri rất mong muốn dự án đường cao tốc Bắc - Nam và dự án đường cao tốc nối Quy Nhơn- Pleiku sớm được thực hiện và hoàn thành, đảm bảo tiến độ và chất lượng”, Đại biểu Lý Tiết Hạnh chia sẻ thực tế.

Theo Đại biểu, do điều kiện nguồn lực còn nhiều khó khăn, cần thực hiện rà soát tổng thể nhu cầu đầu tư các dự án trọng điểm, có sử dụng vốn ngân sách Trung ương do các cơ quan Trung ương và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố sau sắp xếp làm chủ đầu tư để tính toán khả năng ngân sách, sắp xếp thứ tự ưu tiên.

“Năm 2026 là năm bản lề, chắc chắn nhu cầu rất lớn, nên phải tính toán đến các nguyên tắc chung trong điều hành. Cần cân đối nguồn lực giữa các vùng, miền và tập trung đầu tư cho các lĩnh vực then chốt, các dự án động lực có tính chất kiến tạo, làm đòn bẩy cho việc phát triển kinh tế trong giai đoạn tiếp theo”, Đại biểu Lý Tiết Hạnh đề xuất.

Đại biểu cũng cho rằng, đối với những dự án liên quan đến khắc phục hậu quả thiên tai, bảo vệ môi trường, cần nghiên cứu kỹ, không chỉ khắc phục hậu quả trước mắt mà còn hướng tới sự ổn định bền vững. Cần tập trung đầu tư yếu tố khoa học công nghệ, kết hợp nhiều giải pháp khác như trồng rừng, củng cố hệ thống hồ đập, gia cố các tuyến cao tốc.

Đại biểu đề nghị lồng ghép vào các chương trình mục tiêu quốc gia, các dự án tái thiết, các dự án khẩn cấp để đảm bảo đồng bộ, tiết kiệm và hướng tới mục tiêu bền vững. Bên cạnh đó, để bảo đảm chủ động ngân sách trong bối cảnh hiện nay cần có nguồn chờ phân bổ đủ lớn để phân bổ chi tiết khi lập điều chỉnh kế hoạch đầu tư công phù hợp với tình hình mới.

Đặc biệt, đại biểu cũng đề nghị cần xem xét tăng hỗ trợ vốn đầu tư công cho các tỉnh sau sáp nhập có quy mô, diện tích, dân số lớn và địa bàn phức tạp, các địa phương có biên giới, có biển đảo, và người dân sống trong những vùng địa chất yếu, chưa tự chủ ngân sách.

Tạo điều kiện phát triển dự án FDI cho các tỉnh còn khó khăn

Các đại biểu Quốc hội nhận định, hiện nay, Việt Nam tiếp tục được cộng đồng doanh nghiệp FDI đánh giá là điểm đến đầu tư hấp dẫn. Đồng tình với Báo cáo của Chính phủ với định hướng là tập trung thu hút đầu tư các dự án lớn, có chọn lọc, hướng tới các dự án công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, có giá trị gia tăng, đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn TP Hà Nội) đề nghị Chính phủ cần chủ động điều tiết, tạo điều kiện để các nhà đầu tư phát triển các dự án FDI về các tỉnh còn khó khăn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, đào tạo nguồn nhân lực, tạo công ăn việc làm cho người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số.

Về giải ngân vốn đầu tư công, nhiều ý kiến cho rằng nguyên nhân khiến giải ngân chậm là vấn đề giải phóng mặt bằng và giá đất. Bên cạnh đó, năng lực cán bộ làm dự án chưa đảm bảo, tinh thần "kiến tạo, chủ động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm" chưa đạt yêu cầu. Tâm lý né tránh, sợ trách nhiệm, sợ sai trong một bộ phận cán bộ công chức chưa được khắc phục hiệu quả.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí cho biết, mục tiêu giải ngân 100% kế hoạch vốn đầu tư công vẫn là thách thức; đề nghị rà soát lại các dự án cấp huyện trước đây chưa hoàn thành đã chuyển về cho xã để tập trung triển khai. Đồng thời, đại biểu cũng đề xuất tổ chức các lớp tập huấn cho cán bộ xã để đạt hiệu quả cao hơn trong thời gian tới.