Có lẽ, trong hơn 10 năm qua, chưa có thời kỳ nào khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam như trong 3 năm qua. Đại dịch COVID-19 bùng phát và kéo dài hơn 2 năm kéo theo bao nhiêu hệ lụy: Hệ thống chuỗi cung ứng nguyên, nhiên liệu đứt đoạn, thị trường đứt gãy, nhân sự đảo lộn... đặc biệt trong những thời kỳ giãn cách xã hội năm 2021 khiến đa số doanh nghiệp lao đao. Đã có hàng ngàn doanh nghiệp phải đóng cửa, hàng vạn người lao động bị thất nghiệp.

Đến năm 2022, cuộc chiến Nga- Ukraine bùng nổ, khiến càng làm trầm trọng thêm những khủng hoảng tài chính, thị trường bên ngoài: Giá xăng dầu có lúc tăng kỷ lục, lạm phát ở hàng loạt quốc gia, các thị trường chính của Việt Nam tăng cao, từ đó cũng ảnh hưởng đến giá cả hàng hoá, nguyên, nhiên liệu, vật liệu đầu vào cho nhiều ngành kinh tế của Việt Nam, một số thị trường thương mại, du lịch của Việt Nam bị ảnh hưởng, thậm chí đóng cửa; đại dịch COVID-19 chưa kết thúc ở một số nước, thậm chí còn hoành hành ở Trung Quốc cũng ảnh hưởng nhiều đến đầu ra xuất khẩu của nhiều ngành sản xuất trong nước. Tất cả đều tác động khiến cho rất nhiều doanh nghiệp trên nhiều lĩnh vực của Việt Nam đều bị ảnh hưởng, khó khăn thêm bội phần.

Nhưng dường như, qua những khó khăn, thử thách lớn như trên, bản lĩnh doanh nhân Việt Nam càng được thể hiện, để vượt qua, để tiếp tục trụ vững và vượt qua mọi "giông bão". Những kết quả về sản xuất, kinh doanh, tăng trưởng ở khối doanh nghiệp trong 9 tháng đầu năm nay cho thấy, cho dù có những khó khăn lớn như vậy, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam cơ bản cũng đã vượt qua, đưa doanh nghiệp phát triển và tiếp tục đóng góp lớn cho quá trình phục hồi, phát triển nền kinh tế của cả nước.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, trong tháng 9, cả nước đã có thêm 11.466 doanh nghiệp thành lập mới, tăng 194,1% so với cùng kỳ năm trước. Có 5.118 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, tăng 54,3% so với cùng kỳ năm 2021. Tính chung 9 tháng năm 2022, cả nước có 163,3 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động, tăng 38,6% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân một tháng có 18,1 nghìn doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động.

Những kết quả điều tra mới nhất về tình hình phát triển doanh nghiệp của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong quý III năm nay cũng cho thấy, không khí sản xuất, kinh doanh đã sôi động, hào hứng trở lại, nhất là khối công nghiệp. Kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của các doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến, chế tạo trong quý III/2022 cho thấy: Có 38,6% số doanh nghiệp đánh giá tốt hơn so với quý II/2022; 36,0% số doanh nghiệp cho rằng tình hình sản xuất kinh doanh ổn định và 25,4% số doanh nghiệp đánh giá gặp khó khăn.

Dự kiến quý IV/2022, có 48,7% số doanh nghiệp đánh giá xu hướng sẽ tốt lên so với quý III/2022; 33,9% số doanh nghiệp cho rằng tình hình sản xuất kinh doanh sẽ ổn định và 17,4% số doanh nghiệp dự báo khó khăn hơn. Trong đó, khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước lạc quan nhất với 83,6% số doanh nghiệp dự báo tình hình sản xuất kinh doanh quý IV/2022 tốt hơn và giữ ổn định so với quý III/2022; tỷ lệ này ở khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và doanh nghiệp Nhà nước lần lượt là 80,9% và 79,1%.

Chính với những nỗ lực vượt qua khó khăn sau thời kỳ dịch giã và cả những tác động tiêu cực mới của thị trường của cộng đồng doanh nghiệp cũng đã là nhân tố chính, đóng góp, khiến nền kinh tế phục hồi, phát triển mạnh trở lại. Như thông tin của Tổng cục Thống kê đã công bố: Tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý III/2022 ước tính tăng khá cao ở mức 13,67% so với cùng kỳ năm trước.

Đây là một con số đáng kinh ngạc. Cho dù nó được giải thích là do quý III/2021 là thời điểm dịch Covid-19 bùng phát mạnh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các hoạt động sản xuất kinh doanh, nhưng những nỗ lực đưa hoạt động sản xuất, kinh doanh trở lại bình thường và phát triển hơn trước của cộng đồng doanh nghiệp chắc chắn đã góp phần lớn tạo nên con số ấn tượng này.

Mặc dù vậy, có thể nói, trong thời gian tới, những khó khăn chung của nền kinh tế, những bất cập về thể chế, những khó khăn nội tại trong đời sống doanh nghiệp vẫn còn nhiều. Theo nhiều chuyên gia kinh tế và nhiều doanh nghiệp phản ánh, những bất cập đó bao gồm cả tình trạng ban hành giấy phép con, những điều kiện kinh doanh bất hợp lý đang bùng phát trở lại tạo nên những rào cản, khó khăn mới cho sản xuất kinh doanh. Cộng thêm những khó khăn từ thị trường bên ngoài do lạm phát ở nhiều quốc gia vẫn kéo dài, nhiều nền kinh tế lớn trên thế giới đi xuống.. .ảnh hưởng không nhỏ đến kinh tế Việt Nam.

Tuy nhiên, với bản lĩnh đã được rèn luyện qua những khó khăn rất lớn trong thời gian qua, chúng ta có thể tin rằng, cộng đồng doanh nghiệp Việt vẫn sẽ vượt qua thử thách để tiếp tục phát triển, đưa nền kinh tế Việt Nam phục hồi mạnh mẽ.