Độc đáo màn múa chữ ở Lễ hội Chử Đồng Tử
(CLO) Lễ hội làng Chử Xá tưởng nhớ Đức thánh Chử Đồng Tử có màn diễn xướng múa chữ độc đáo, khi các nam thanh niên di chuyển theo nhịp trống, xếp thành các chữ Thiên, Hạ, Thái, Bình.
Ngày 7/2 (17 tháng Giêng năm Quý Mão) tại làng Chử Xá đã diễn ra lễ khai mạc Lễ hội làng năm 2023 và công bố Quyết định công nhận Lễ hội làng Chử Xá là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
Làng Chử Xá là một ngôi làng cổ thuộc xã Văn Đức, huyện Gia Lâm (TP Hà Nội), tương truyền là quê hương của Đức thánh Chử Đồng Tử - một trong tứ bất tử theo tín ngưỡng dân gian của người Việt.
Tiết mục văn nghệ tại Lễ hội làng Chử Xá 2023. Ảnh: QT
Tương truyền, Chử Đồng Tử xuất thân là một chàng trai nghèo. Sau này, do cơ duyên gặp Tiên Dung công chúa - con Hùng Vương mà nên vợ, nên chồng.
Nhiều di sách cổ xưa và các công trình nghiên cứu văn hóa dân gian cho rằng, Chử Đồng Tử là biểu tượng của lòng hiếu nghĩa, thuần hậu, tinh thần cứu nhân độ thế, chinh phục lòng người vì một xã hội nhân ái, ấm no, hạnh phúc.
Qua thời gian, truyền thuyết về Chử Đồng Tử đã đi vào tiềm thức dân gian, được nhân dân nhiều nơi trong vùng thờ phụng. Trong đó, Lễ hội làng Chử Xá gắn với tục thờ Chử Đồng Tử được tổ chức lần đầu tiên vào năm Quang Thuận thứ 7 - 1466, triều Lê Thánh Tông, ngay sau khi đình thờ tại làng được hoàn thiện.
Lễ hội làng Chử Xá có nhiều nghi thức như: Rước nước Sông Hồng, dâng hương, tế Tổ, rước văn từ đình làng về lăng thờ thân phụ, thân mẫu Chử Đồng Tử…
Đặc biệt, trong Lễ hội làng Chử Xá từ nhiều đời nay, không bao giờ thiếu nghi thức múa cổ truyền “lễ chữ” độc đáo của vùng đất Thăng Long, với 22 thiếu niên tham gia trình diễn.
Theo nhịp trống, các thiếu niên di chuyển khéo léo, lần lượt xếp 4 chữ: Thiên, Hạ, Thái, Bình để tạ ơn Đức Thánh, đồng thời gửi gắm ước nguyện về một đất nước thịnh vượng, xã hội thái bình, người người hạnh phúc.
Màn múa chữ của 22 trai làng. Ảnh: KTĐT
Những người được chọn múa chữ phải là nam giới dưới 18 tuổi, có đạo đức tốt
Tiết mục múa rồng tại lễ hội làng Chử Xá. Ảnh: KTĐT
Nhằm bảo tồn và phát huy giá trị của Lễ hội làng Chử Xá, ngày 22/1/2020, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Quyết định công bố Lễ hội làng Chử Xá là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Thông qua Lễ hội truyền thống làng Chử Xá, nhân dân được nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của di sản văn hóa, từ đó, chung tay bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di sản lễ hội cũng như quần thể di tích này.
T.Toàn