Đôn đốc thu, giảm nợ đọng và quyết liệt xử lý

Chủ động, dám nghĩ, dám làm, nâng cao trách nhiệm

Theo số liệu báo cáo từ Ban Thu, BHXH Việt Nam tại Hội nghị trực tuyến công tác thu BHXH, BHYT, BHTN tháng 8, tính đến ngày 31/07/2019, tổng số thu BHXH, BHYT, BHTN của cả nước là 200.292 tỷ đồng, đạt 55,7% kế hoạch giao. Số người tham gia BHYT là 84,867 triệu người, đạt 99,7% kế hoạch giao, tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 89,5% dân số, vượt 1,4% so với Quyết định 1167/QĐ-TTg. 07 tháng năm 2019, số người tham gia BHYT tăng 796.060 người; số còn phải phát triển 5 tháng cuối năm là 562.473 người. Số người tham gia BHXH bắt buộc là 14,551 triệu người, đạt 95,1% kế hoạch giao, tăng 66.890 người so với tháng 6/2019. Số người tham gia BHXH bắt buộc còn phải phát triển 5 tháng cuối năm 2019 là 752 nghìn người. Số người tham gia BHXH tự nguyện của cả nước là 424.209 người, đạt 86,4% kế hoạch giao, tăng hơn 18.514 nghìn người so với tháng 6/2019. Có thể nói, đây là những con số tích cực, cho thấy những nỗ lực không nhỏ của toàn ngành thời gian qua.

Tuy nhiên, tổng số nợ BHXH, BHYT, BHTN còn cao; trong đó, số tiền nợ phải tính lãi là 6.803 tỷ đồng, chiếm 1,79% số phải thu. Điều này luôn đặt ra những thách thức đối với những người làm công tác bảo hiểm xã hội. Do vậy, nhiệm vụ công tác thu 05 tháng cuối năm rất nặng nề, nhất là trong phát triển đối tượng, giảm nợ BHXH. Theo kế hoạch 05 tháng cuối năm, toàn Ngành phải có 752 nghìn người tham gia BHXH bắt buộc; 66 nghìn người tham gia BHXH tự nguyện và 562.473 người tham gia BHYT, mới hoàn thành nhiệm vụ. Vì vậy, toàn ngành BHXH đã và đang tiếp tục có những “quyết sách” tích cực, phối hợp chặt chẽ hơn nữa với các sở, ban, ngành liên quan để cùng nhau tháo gỡ khó khăn và hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ, đặc biệt tăng cường đốc thu, giảm nợ đọng những tháng cuối năm 2019. Đây là tinh thần chung của ngành bảo hiểm xã hội trong thời gian tới.

Phó Tổng Giám đốc Trần Đình Liệu khẳng định: Trên tinh thần toàn Ngành quyết tâm rất cao, chúng ta phải đổi mới tư duy từ tác phong làm việc thụ động sang chủ động, dám nghĩ, dám làm, nâng cao trách nhiệm phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Với quyết tâm đó, đồng chí Trần Đình Liệu đề nghị, Ban Thu, Trung tâm CNTT, Ban Sổ - Thẻ… phối hợp chặt chẽ  cùng các địa phương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc thống nhất trong hướng dẫn, chỉ đạo, tăng cường thi đua phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ chung toàn Ngành.

Đặc biệt nhấn mạnh vai trò và sự quyết tâm từ BHXH ở địa phương trong vấn đề này, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu yêu cầu, Vụ Thanh tra và Kiểm tra và BHXH các địa phương đẩy mạnh công tác thanh tra chuyên ngành phục vụ phát triển đối tượng và giảm nợ đọng; tập trung thanh tra chuyên ngành đột xuất đối với các đơn vị nợ, đơn vị chưa tham gia BHXH, đơn vị tham gia BHXH chưa đủ số lao động và các đơn vị có hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN, phải xử phạt vi phạm hành chính. Hằng tháng, bám sát đơn vị sử dụng lao động, cơ quan quản lý đối tượng tham gia BHYT, cơ quan tài chính đôn đốc, phấn đấu thu đủ số tiền phát sinh phải thu trong tháng và số tiền còn phải thu những tháng trước theo Thông báo kết quả đóng BHXH, BHYT, BHTN… BHXH các tỉnh, thành phố tiếp tục đẩy mạnh việc rà soát khai thác triệt để cơ sở dữ liệu do cơ quan Thuế cung cấp...phấn đấu trung bình mỗi tháng giảm 0,5% nợ đọng xác định theo số thu.

Sự “vào cuộc” mạnh mẽ từ các địa phương

Trên tinh thần chỉ đạo tích cực đó nhiều địa phương đã “vào cuộc” triển khai nhiệm vụ cuối năm với trọng tâm là tìm các giải pháp trong giảm nợ đọng và phát triển đối  tượng tham gia BHXH. Gần đây, BHXH tỉnh Quảng Bình phối hợp với Hội Kế toán và Kiểm toán tổ chức Hội thảo khoa học Giải pháp giảm nợ đọng BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh Quảng Bình là một ví dụ. Hội thảo cũng coi vấn đề này là vấn đề đang nổi cộm trong hệ thống An sinh xã hội, liên quan trực tiếp đến lợi ích của người lao động và Quỹ BHXH. Từ đó, đề ra được biện pháp, giải pháp giảm nợ đọng và trốn đóng BHXH, BHYT; tăng cường trách nhiệm của các cơ quan quản lý, cơ quan chức năng trong việc xử lý nợ đọng BHXH... Trước đó, BHXH tỉnh Quảng Bình cũng đã tiến hành thanh tra và xử lý kiên quyết đối với những đơn vị cố tình không chấp hành quy định pháp luật về BHXH.

Theo ông Nguyễn Minh Tuấn - Trưởng phòng Khai thác và Thu nợ, BHXH tỉnh cho rằng, trong năm 2019, việc tăng cường công tác thanh tra chuyên ngành của cơ quan BHXH là giải pháp quan trọng góp phần cải thiện tình hình nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của NLĐ; đồng thời, răn đe, phòng ngừa hành vi vi phạm của các chủ sử dụng lao động.

Bên cạnh đó, ngành BHXH cũng sẽ đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN tới người sử dụng lao động và NLĐ để nâng cao nhận thức và ý thức tuân thủ pháp luật; công khai tên các đơn vị nợ đọng BHXH kéo dài và hành vi vi phạm pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng để tạo sự đồng thuận, ủng hộ của dư luận trong đấu tranh với các chủ thể vi phạm.

Ngoài ra, ngành còn tiếp tục tăng cường phối hợp cấp ủy, chính quyền các cấp trong việc quản lý, đôn đốc các doanh nghiệp thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT, BHTN; xử lý vi phạm của các đơn vị sử dụng lao động. Đồng thời,  phối hợp chặt chẽ với công đoàn các cấp, các cơ quan tố tụng để kịp thời tháo gỡ những vướng mắc trong thực hiện biện pháp khởi kiện đối với những đơn vị sử dụng lao động cố tình nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN.

Cũng với tinh thần quyết liệt đó, vừa qua BHXH TP. Hà Nội còn ban hành công văn số 3081/BHXH-KTTN gửi các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn thành phố Hà Nội về việc đóng BHXH, BHYT, BHTN theo quy định của pháp luật. Công văn có nhấn mạnh: Việc chậm đóng BHXH bắt buộc, BHTN vi phạm Điều 26, Nghị định số 95/2013/NĐ-CP ngày 22/8/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, BHXH và đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng (mức xử phạt: Phạt tiền với mức từ 12% đến 15% tổng số tiền phải đóng BHXH bắt buộc, BHTN tại thời điểm lập biên bản vi phạm hành chính; biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc truy nộp số tiền BHXH bắt buộc, BHTN chưa đóng, chậm đóng; buộc đóng số tiền lãi của số tiền BHXH bắt buộc, BHTN chưa đóng, chậm đóng). Đồng thời, tại Điều 214, 216 Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13 quy định về việc phạt tiền, phạt tù đối với tội gian lận BHXH, BHTN và tội trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động. BHXH TP. Hà Nội đề nghị các đơn vị thực hiện nghiêm túc việc trích, đóng BHXH hằng tháng đúng theo quy định của pháp luật về BHXH....

Trước tình trạng nợ đọng bảo hiểm kéo dài, BHXH TP. Hồ Chí Minh đã thực hiện nhiều biện pháp quyết liệt, buộc DN phải nghiêm túc trả lại quyền lợi chính đáng cho người lao động. Trong đó có biện pháp chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra xử lý theo luật định… Giám đốc BHXH thành phố Hồ Chí Minh Phan Văn Mến cho biết, cơ quan BHXH thành phố đã chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra đề nghị khởi tố hình sự các DN nợ đọng lớn. Tính đến cuối tháng 6/2019, bảy trong số 10 DN bị chuyển hồ sơ sang cơ quan Cảnh sát điều tra đã khắc phục một phần số tiền nợ. Tuy nhiên, còn một số DN nợ BHXH với số tiền đến vài chục tỷ đồng vẫn chây ỳ không khắc phục sai phạm nên rất cần cơ quan điều tra vào cuộc mạnh mẽ hơn. Đặc biệt, để công tác thu hồi nợ BHXH, BHYT, BHTN đạt hiệu quả, BHXH thành phố Hồ Chí Minh cũng đã phối hợp Thanh tra Sở Lao động - Thương binh và Xã hội thực hiện thanh tra pháp luật lao động và BHXH; phối hợp Công an thành phố trong việc thu hồi nợ; phối hợp Ban quản lý Các khu chế xuất - khu công nghiệp thành phố mời các đơn vị còn nợ đọng lên trao đổi, làm việc...

Bảo Minh