Dự án "đắp chiếu" nhiều năm

Theo tìm hiểu được biết, việc xây dựng một trung tâm thử nghiệm xe cơ giới hiện đại cũng là định hướng của đề án Chiến lược quốc gia bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 1586 ngày 24/10/2012. Đây cũng là dự án đã được Cục Đăng kiểm Việt Nam “thai nghén” nhiều năm.

Ngay từ giữa năm 2008, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) và UBND tỉnh Bắc Giang cho phép lập dự án, với tổng diện tích khoảng hơn 92ha và vốn đầu tư khoảng 1.398 tỷ đồng. Các bước chuẩn bị giải phóng mặt bằng cũng đã được địa phương triển khai, nhưng do quy mô và vốn đầu tư lớn nên năm 2013, Bộ GTVT yêu cầu rà soát, đánh giá lại để phù hợp với tình hình thực tế.

Sau khi điều chỉnh quy mô diện tích còn 45-50 ha, dự án được Bộ GTVT chấp thuận vào tháng 12/2016 và tháng 3/2017, UBND tỉnh Bắc Giang đã đồng ý chủ trương triển khai, đồng thời ban hành quyết định phê duyệt nhiệm vụ thiết kế quy hoạch chi tiết xây dựng trung tâm.

Theo đó, Trung tâm thử nghiệm có diện tích 45-50ha, đặt tại xã Hùng Sơn, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang, dự kiến được thiết kế gồm các hạng mục chính: 5 tòa nhà thử nghiệm, 10 đường thử xe các loại (thử dốc, tốc độ cao, thử gia tốc...); các công trình phụ trợ (trạm điện, bãi đỗ xe...). Tổng mức đầu tư ước tính 730 tỷ đồng. Dự án được đơn vị tư vấn EGIS International của Pháp thực hiện, trên cơ sở các mô hình trung tâm thử nghiệm ô tô hiện có trên thế giới.

Tuy nhiên, sau những "rục rịch" khẩn trương hoàn thành các bước chuẩn bị đầu tư dự án xây dựng vào 2017, đến nay toàn bộ mặt bằng chủ yếu là đất nông nghiệp, đất đồi cây nông sản, đất hoang hóa vẫn được người dân canh tác, sử dụng.

Lãnh đạo xã Hùng Sơn cho biết, việc dự án “dậm chân tại chỗ” đã gây nhiều khó khăn cho địa phương. Đặc biệt công tác quy hoạch, phát triển vùng sản xuất nông nghiệp của địa phương. Địa phương muốn xây dựng một số vùng sản xuất hoặc một số doanh nghiệp họ muốn vào đầu tư thì vướng quy hoạch nên không thể thực hiện được. Kể cả thôn muốn đầu tư đường giao thông hay mương nước cũng rất khó vì đã vướng quy hoạch của dự án.

Cử tri liên tục kiến nghị, địa phương "nóng ruột" thúc Bộ GTVT

Cũng theo lãnh đạo xã Hùng Sơn, trước đó, có ra quyết định phê duyệt chủ trương và có cả chi trả tiền bồi thường giải phóng mặt bằng nhưng sau lại dừng không thấy gì. Nhiều lần cử tri địa phương phản ánh tại các kỳ họp tiếp xúc cử tri, cũng đã có nhiều văn bản qua lại giữa Cục Đăng kiểm và địa phương, vừa qua, Sở GTVT tiếp tục có văn bản gửi Bộ GTVT có ý kiến cụ thể nhưng theo tìm hiểu của phóng viên thì đến nay dự án vẫn là "điểm nghẽn" trong phát triển kinh tế xã hội của địa phương.

Theo nội dung văn bản của Sở GTVT Bắc Giang ngày 30/8/2024 gửi Bộ GTVT đề nghị phối hợp trả lời kiến nghị của cử tri về dự án cho biết: Thực hiện Công văn số 4399/UBND-TH ngày 8/8/2024 của UBND tỉnh Bắc Giang về việc giải quyết kiến nghị của cử tri trước và sau kỳ họp thứ 18 HĐND tỉnh, trong đó có giao cho Sở GTVT tham mưu giải quyết kiến nghị của cử tri xã Hùng Sơn, huyện Hiệp Hoà đề nghị về nội dung: “Dự án xây dựng Trung tâm thử nghiệm ô tô của Cục Đăng kiểm Việt Nam tại xã Hùng Sơn triển khai từ năm 2009, đến nay đã 15 năm nhưng chưa thực hiện; ngày 29/3/2022, Bộ Giao thông vận tải có Công văn số 3006/BGTVT-KHĐT trả lời kiến nghị cử tri tỉnh Bắc Giang: “Theo dự kiến, dự án sẽ được khởi công vào quý I năm 2023 và hoàn thành trong quý IV năm 2026”, tuy nhiên đến nay dự án chưa khởi công…”. Qua đó, Sở GTVT Bắc Giang đề nghị Bộ Giao thông vận tải xem xét, có ý kiến trả lời đối với nội dung kiến nghị.

Được biết, trước đó Cục Đăng kiểm Việt Nam (ĐKVN) cũng đã có văn bản trả lời UBND huyện Hiệp Hòa cho biết: Tại buổi làm việc giữa UBND huyện Hiệp Hòa, Sở GTVT tỉnh Bắc Giang và Cục ĐKVN ngày 18/4/2022, Cục ĐKVN đã thống nhất đẩy nhanh tiến độ, hoàn thiện hồ sơ, thủ tục để triển khai dự án trong Quý I/2023.

Tuy nhiên, từ cuối năm 2022 đến nay, hệ thống các đơn vị đăng kiểm trên cả nước và tại cơ quan Cục ĐKVN, cơ quan chức năng xác định có một số sai phạm nên có nhiều cán bộ, bao gồm cả một số lãnh đạo Cục đã bị cơ quan công an khởi tố, bắt tạm giam. Trong suốt hơn một năm qua, Cục ĐKVN đã dành nhiều thời gian phối hợp với cơ quan công an để phục vụ công tác điều tra và phục hồi hoạt động đăng kiểm phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Hơn nữa, sau khi sự việc xảy ra, trong năm 2023, Chính phủ và Bộ GTVT đã có các văn bản chỉ đạo yêu cầu Cục ĐKVN nghiên cứu xây dựng Đề án tách bạch chức năng quản lý nhà nước và chức năng tổ chức thực hiện công tác đăng kiểm. Vì những lý do nêu trên nên việc triển khai Dự án đến nay vẫn chưa thể triển khai theo nội dung đã thống nhất với UBND huyện Hiệp Hòa.

Khi Đề án tách bạch chức năng quản lý nhà nước và chức năng tổ chức thực hiện công tác đăng kiểm dự kiến được cấp có thẩm quyền phê duyệt trong năm 2024, về nguyên tắc sẽ có thay đổi việc quản lý, sử dụng các nguồn lực để triển khai dự án. Do vậy, để đánh giá khoa học, khách quan việc đầu tư, Cục ĐKVN đã thành lập Hội đồng nghiên cứu, rà soát lại tổng thể việc triển khai dự án để xem xét tính khả thi cũng như sự phù hợp với tình hình mới và thực tiễn của Việt Nam, Bộ Giao thông vận tải cũng như của Cục ĐKVN. Trên cơ sở đó, trong thời gian tới Cục ĐKVN sẽ báo cáo Bộ Giao thông vận tải xem xét, quyết định về việc triển khai Dự án – nội dung văn bản cho biết.

Phương án cuối cùng của Cục Đăng kiểm Việt Nam, Bộ GTVT đối với Dự án xây dựng Trung tâm thử nghiệm ô tô là gì, Báo Nhà báo và Công luận sẽ tiếp tục thông tin.

Trâm Anh