ESG - Nền tảng phát triển bền vững cho doanh nghiệp hiện đại
(CLO) Trong bối cảnh kinh tế thế giới đang chuyển dịch mạnh mẽ, ESG (môi trường - xã hội - quản trị) chính là chìa khóa để doanh nghiệp Việt Nam đáp ứng song song hai yêu cầu: tăng trưởng nhanh và phát triển bền vững.
Nhận định trên được ông Sam Hanna – Giám đốc điều hành kiêm Phó chủ tịch Strategy ASEAN của Shell Global Lubricants đưa ra tại Hội thảo “Giải pháp chuyển đổi số và thực hành ESG - Chìa khóa hướng tới hội nhập nền kinh tế toàn cầu” do báo Dân trí tổ chức sáng 24/6. Ông Hanna hiện cũng là Giám đốc chương trình EMBA tại trường Quản lý (School of Management - SOM), Viện Công nghệ châu Á (AIT).
Theo phân tích từ McKinsey được ông Sam Hanna trích dẫn, châu Á - Thái Bình Dương hiện đóng vai trò rất lớn trong thương mại toàn cầu: chiếm 60% thương mại hàng hóa, 59% dòng vốn, 55% vận tải hàng hóa toàn cầu trong suốt 10 năm qua. Dự báo đến năm 2050, khu vực này có thể đóng góp tới 52% GDP toàn cầu.
“Châu Á đứng trước cơ hội lớn và Việt Nam đang ở vào thời điểm có ý nghĩa quyết định”, ông Hanna nhấn mạnh.
Năm 2023, Việt Nam đạt tốc độ tăng trưởng GDP thuộc nhóm nhanh nhất châu Á với mức 7,8%, đồng thời thu hút tới 31,9 tỷ USD vốn FDI. Việt Nam cũng lọt nhóm 20 nền kinh tế có bước tiến rõ rệt về mở rộng vị thế kinh tế toàn cầu.
Nhưng theo ông Hanna, cùng với triển vọng này là một thách thức kép: làm thế nào để duy trì tốc độ tăng trưởng nhanh, nhưng vẫn đảm bảo sự phát triển bền vững về môi trường, xã hội và quản trị.
“Tăng trưởng nhanh và tăng trưởng bền vững không phải là hai mục tiêu đối trọng nhau. ESG chính là cầu nối giúp hài hòa hai mục tiêu đó”, ông khẳng định.
Một điểm quan trọng mà ông Hanna làm rõ là cách hiểu đúng về ESG – điều mà không ít doanh nghiệp hiện vẫn còn mơ hồ. Nếu như CSR (trách nhiệm xã hội doanh nghiệp) là hoạt động tự nguyện, thiên về thiện nguyện hoặc quan hệ cộng đồng, thì ESG là một khuôn khổ mang tính cấu trúc chặt chẽ, gắn trực tiếp vào chiến lược và quá trình ra quyết định của doanh nghiệp.
Dựa trên ba trụ cột (môi trường, xã hội và quản trị), ESG giúp doanh nghiệp xây dựng tư duy kinh doanh hiện đại hơn, đưa ra những quyết định tốt hơn và tạo ra giá trị bền vững cho cổ đông lẫn cộng đồng.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy việc áp dụng ESG ở Việt Nam vẫn đang gặp nhiều khó khăn. Theo khảo sát mà ông Hanna chia sẻ: Dù 80% doanh nghiệp tại Việt Nam có cam kết hoặc kế hoạch liên quan đến ESG, nhưng 34% vẫn chưa có chương trình ESG cụ thể; Chỉ 15% doanh nghiệp lớn có báo cáo ESG đầy đủ; 76% doanh nghiệp chưa xây dựng được hệ thống quản trị ESG rõ ràng, thiếu phân công vai trò và cơ chế giám sát.
“Trong bối cảnh chuyển dịch toàn cầu, ESG không còn là lựa chọn, mà đã trở thành chiến lược bắt buộc đối với các doanh nghiệp nếu muốn hội nhập sâu vào chuỗi giá trị quốc tế”, ông Hanna nhấn mạnh.
Từ kinh nghiệm triển khai ESG tại khu vực ASEAN, ông Hanna đề xuất 5 bước để doanh nghiệp Việt Nam có thể dễ dàng tích hợp ESG vào nền tảng kinh doanh của mình: Xác định yếu tố ESG trọng yếu liên quan đến hoạt động kinh doanh và các bên liên quan; Tích hợp ESG vào chiến lược và các quyết định kinh doanh trọng yếu; Đo lường và quản lý ESG thông qua hệ thống dữ liệu, chỉ số minh bạch; Đổi mới sáng tạo vì phát triển bền vững, từ sản phẩm, dịch vụ đến quy trình vận hành; Cam kết minh bạch với cổ đông, cộng đồng và cơ quan quản lý.
Ông Hanna cũng nhận định, hiện đã có nhiều doanh nghiệp Việt Nam tiên phong thực thi ESG thành công và ghi nhận hiệu quả tích cực, điển hình trong các lĩnh vực: xuất khẩu gỗ, ngân hàng và vận tải.
Nằm trong nỗ lực thúc đẩy thực hành ESG tại Việt Nam, Diễn đàn ESG Việt Nam năm 2025 với chủ đề “Khoa học công nghệ và động lực cho phát triển bền vững” sẽ thảo luận sâu về các giải pháp ứng dụng công nghệ nhằm cải thiện môi trường, hạn chế tác động tiêu cực và thúc đẩy ESG trong từng ngành.