Ethiopia khánh thành đập thủy điện lớn nhất châu Phi, gia tăng căng thẳng với Ai Cập
(CLO) Ethiopia chính thức khánh thành đập thủy điện lớn nhất châu Phi vào thứ Ba (9/9), một dự án cung cấp năng lượng cho hàng triệu người dân Ethiopia nhưng làm gia tăng căng thẳng với Ai Cập ở hạ lưu.
Ethiopia, quốc gia đông dân thứ hai châu Phi với dân số 120 triệu người, coi Đập Đại Phục Hưng Ethiopia (GERD) trên một nhánh của sông Nile là trọng tâm cho tham vọng phát triển kinh tế.
Dự án trị giá 5 tỷ USD bắt đầu từ năm 2011, dự kiến đạt công suất phát điện 5.150 MW, so với 750 MW hiện tại từ hai tua-bin đang hoạt động.
Africa’s largest hydroelectric project, the Grand Ethiopian Renaissance Dam(GERD), was built with homegrown funding of $4.8 billion.
— Habu Sadeik (@HabuSadeik) September 7, 2025
The megastructure will generate 6,000 MW of power. Ethiopia prepares for its official inauguration this week on Sept 9.
The dam stands as a… pic.twitter.com/6gbcxmqCNZ
Thủ tướng Ethiopia Abiy Ahmed khẳng định: “GERD không phải là mối đe dọa, mà là cơ hội chung”. Ông nhấn mạnh Ethiopia sẽ sử dụng năng lượng để cải thiện tiếp cận điện cho người dân và xuất khẩu điện dư thừa ra khu vực.
Ai Cập, quốc gia phụ thuộc 90% vào sông Nile cho nguồn nước ngọt, lo ngại GERD sẽ hạn chế nguồn nước trong các đợt hạn hán và mở đường cho các đập thượng nguồn khác. Với dân số khoảng 108 triệu người, Ai Cập coi GERD là mối đe dọa hiện hữu và cho rằng dự án vi phạm các hiệp ước nước từ thời thuộc địa Anh.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ai Cập, Tamim Khallaf, hôm thứ Hai cho biết: “Ai Cập sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến trên sông Nile Xanh và thực hiện quyền áp dụng mọi biện pháp phù hợp để bảo vệ lợi ích của người dân Ai Cập”.
Sudan đã tham gia cùng Ai Cập kêu gọi các thỏa thuận ràng buộc về pháp lý về việc tích nước và vận hành đập, nhưng cũng có thể hưởng lợi từ việc quản lý lũ tốt hơn và tiếp cận nguồn năng lượng giá rẻ.
Ethiopia khẳng định quyền chủ quyền trong việc phát triển dự án và nhấn mạnh GERD không gây hại đáng kể cho các nước hạ lưu.
Dự án được tài trợ 91% bởi Ngân hàng Trung ương Ethiopia và 9% từ trái phiếu và đóng góp của người dân, không có hỗ trợ nước ngoài, theo truyền thông địa phương.