Gói REPowerEU của Liên minh châu Âu nhằm giảm thiểu sự phụ thuộc của khối vào nhiên liệu hóa thạch của Nga đồng thời đẩy nhanh quá trình chuyển đổi khỏi các nguồn năng lượng sử dụng nhiều carbon.

REPowerEU cần 1 nghìn tỉ euro

Tuy nhiên, ước tính chi phí của Ủy ban châu Âu có thể quá thấp, với ước tính ban đầu trị giá 210 tỉ euro (khoảng 221 tỉ USD), vì phân tích của Rystad Energy chỉ ra rằng kế hoạch này sẽ yêu cầu đầu tư ít nhất 1000 tỷ euro để đạt được mục tiêu chính là nâng cao năng lượng tái tạo từ 40% lên 45% tổng nguồn cung năng lượng vào năm 2030.

Để đạt được mục tiêu, cần đầu tư thêm, bao gồm cải tiến mạng lưới điện và kho lưu trữ pin để đảm bảo cung cấp năng lượng vì toàn bộ hệ thống điện châu Âu phải được tái thiết toàn bộ.

Trong khi kế hoạch xác định nhiều cách tiếp cận để giải quyết tình trạng hiện tại, phần mở rộng nhất phác thảo lộ trình điện mặt trời.

Sáng kiến này tìm cách lắp đặt 320 gigaton (GW) điện mặt trời vào năm 2025 và hơn 600 GW vào năm 2030, thay thế 9 tỷ mét khối (Bcm) nhu cầu khí đốt. Châu Âu hiện có khoảng 189 GW công suất điện mặt trời được lắp đặt, có nghĩa là 131 GW phải được cài đặt vào giữa thập kỷ, hoặc 44 GW mỗi năm. Điều này sẽ tăng gần gấp đôi tỷ lệ cài đặt, là 24 GW vào năm 2021 và dự kiến là 29 GW trong năm nay.

Giả sử chi phí trung bình là 1,1 triệu euro/megawatt (MW) công suất mới cho điện mặt trời, việc xây dựng 411 GW từ nay đến năm 2030 sẽ ngụ ý khoản đầu tư 452 tỷ euro.

Đạt được 45% nguồn cung cấp năng lượng tái tạo vào năm 2030 đòi hỏi các khoản chi lớn cho công suất gió, Theo Rystad Energy, sẽ cần thêm 450-490 GW điện gió vào năm 2030 để đáp ứng mục tiêu cung cấp 45% năng lượng tái tạo, như vậy sẽ phải cần thêm 820 tỷ Euro chi phí.

Một sự thay đổi ngoạn mục như vậy sẽ đòi hỏi các khoản đầu tư lớn, nhưng Ủy ban Châu Âu cho đến nay vẫn phân vân về nguồn lực tổng thể được phân bổ để đáp ứng các mục tiêu của mình.

Bất kể tổng số tiền được phân bổ cho các công nghệ năng lượng tái tạo mới, ước tính dường như thấp hơn đáng kể so với mức đầu tư bổ sung cần thiết cho truyền tải điện, lưu trữ, cơ sở hạ tầng khí và sản xuất hydro. Hơn nữa, nhu cầu cao như vậy đối với công suất mới sẽ gây căng thẳng hơn nữa cho chuỗi cung ứng sản xuất bảng điều khiển năng lượng mặt trời và tuabin gió, có khả năng dẫn đến tăng thêm chi phí cho các công nghệ này.

“Tham vọng của kế hoạch REPowerEU là rất lớn. Các công ty điện lực và thị trường năng lượng sẽ tìm kiếm thông tin chi tiết về các khoản đầu tư và cơ sở hạ tầng. Trong khi các mục tiêu có thể đạt được, nó sẽ đòi hỏi phải có kế hoạch thời chiến, mức độ đầu tư, xây dựng và sản xuất để đạt được mục tiêu vào năm 2030, ”Carlos Torres Diaz, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu năng lượng tại Rystad Energy cho biết.

Phân tích mục tiêu

EU đã xác định sáu lĩnh vực chính để đạt được các mục tiêu của gói REPowerEU: Đầu tiên là đầu tư thông minh, thứ hai: giải quyết việc cấp phép chậm và phức tạp cho các dự án tái tạo lớn, thứ 3 là tiết kiệm năng lượng (tăng mục tiêu hiệu quả năng lượng ràng buộc từ 9% lên 13% và cắt giảm nhu cầu khí đốt và dầu 5% thông qua thay đổi hành vi).

Thứ 4 là đa dạng hóa nguồn cung cấp nhiên liệu hóa thạch như xây dựng cơ chế mua chung các hợp đồng khí đốt, phát triển các hành lang hydro chính ở Địa Trung Hải và Biển Bắc.

Tiếp theo, lĩnh vực thứ năm là đẩy nhanh việc triển khai năng lượng tái tạo( tăng mục tiêu năng lượng tái tạo từ 40% lên 45% tổng nguồn cung năng lượng vào năm 2030, tăng gấp đôi công suất điện mặt trời vào năm 2025 và đạt 600 GW công suất lắp đặt vào năm 2030, tăng gấp đôi tốc độ triển khai bơm nhiệt, xóa bỏ băng đỏ đối với việc cấp phép dự án năng lượng tái tạo, và sản xuất 10 triệu tấn hydro tái tạo và nhập khẩu thêm 10 triệu tấn vào năm 2030).

Lĩnh vực cuối cùng: giảm tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch trong công nghiệp và vận tải bao gồm việc giảm tiêu thụ khí đốt tự nhiên từ lĩnh vực công nghiệp vào năm 2030 bằng cách sử dụng khí hydro xanh, khí sinh học và biomethane tái tạo

Giảm thiểu quy định

REPowerEU đã được công nhận về tầm quan trọng của việc giải quyết các nút thắt trong quá trình cấp phép. Giấy phép năng lượng gió hiện có thể mất tới chín năm để có được. Để giải quyết vấn đề này, Ủy ban đã đưa ra một đề xuất lập pháp mới về việc cấp phép năng lượng tái tạo dựa trên ba tiêu chí:

Đầu tiên họ sẽ tuyên bố rằng năng lượng tái tạo được cho là thuộc về “lợi ích công cộng”. Điều đó sẽ đảm bảo các dự án năng lượng tái tạo được ưu tiên, đặc biệt trong kịch bản hiện tại và cho đến khi đạt được sự trung hòa về khí carbon.

Thứ hai đề xuất này cũng kêu gọi các quốc gia tạo ra những khu vực được gọi là “nên đến”. Những khu vực này sẽ được thiết lập sau khi được thẩm định tính thân thiện với môi trường (tuyên bố rằng các dự án năng lượng tái tạo không phải là mối đe dọa trực tiếp đến môi trường). Các dự án trong những lĩnh vực này sẽ cần phải được phép trong vòng một năm.

Cuối cùng, Ủy ban cũng có kế hoạch giữ nguyên thời hạn cấp phép hiện tại (tức là hai năm) đối với các dự án mới thông thường và một năm đối với các dự án được cấp lại.

Như vậy, có thể hiểu rằng đẩy nhanh quá trình cấp phép là rất quan trọng để Liên minh châu Âu có thể đạt được các mục tiêu đầy tham vọng của mình.

Lê Na (Theo Oil Price)