Gác lại quyết định cưỡng chế: Sức mạnh đối thoại ở Hòa Xá
(CLO) Kế hoạch cưỡng chế thu hồi đất thực hiện dự án xây dựng Trường Mầm non thôn Thái Bình, vốn được ấn định thời gian vào ngày 11/8/2025, đã được UBND xã Hòa Xá (TP Hà Nội) ra thông báo tạm dừng. Đây không phải là một bước lùi, mà là kết quả tích cực từ những nỗ lực đối thoại, vận động kiên trì của chính quyền địa phương, để rồi nhận lại sự đồng thuận tự nguyện từ người dân.
Câu chuyện ở Hòa Xá là minh chứng sống động cho thấy khi pháp luật được thực thi một cách thấu tình, đạt lý, sức mạnh của sự đồng thuận sẽ mở lối cho mọi công trình vì lợi ích chung.
Khởi đầu từ một mục tiêu vì cộng đồng
Mọi câu chuyện lớn đều bắt đầu từ một mục đích cao cả. Tại thôn Thái Bình (xã Hòa Xá, Tp Hà Nội), mục đích đó mang tên "Dự án Xây dựng mới Trường Mầm non". Đây không đơn thuần là một công trình hạ tầng, mà là sự đầu tư chiến lược cho tương lai, một cam kết của chính quyền đối với thế hệ măng non và sự an tâm của mỗi gia đình. Trong bối cảnh đó, việc thu hồi 270,5m² đất của hộ ông Nguyễn Xuân Đoán và 760,8m² đất của hộ ông Nguyễn Văn Tường là một yêu cầu tất yếu để dự án được triển khai, phục vụ lợi ích chung của hàng trăm hộ dân khác.
Nền tảng pháp lý cho việc thu hồi đất được thiết lập một cách chặt chẽ và minh bạch. UBND huyện Ứng Hòa (trước sáp nhập) đã ban hành các Quyết định thu hồi đất từ ngày 22/5/2025. Mọi thắc mắc, khiếu nại của người dân đều được lắng nghe và giải quyết theo đúng trình tự, thể hiện qua Quyết định số 4701/QĐ-UBND ngày 27/6/2025 của UBND huyện về việc giải quyết khiếu nại của ông Nguyễn Văn Tường. Điều này cho thấy, chính quyền không hề xem nhẹ quyền và lợi ích hợp pháp của bất kỳ công dân nào.
Thượng tôn pháp luật, kiên trì vận động
Khi sự đồng thuận chưa trọn vẹn, chính quyền xã Hòa Xá đã buộc phải tính đến phương án cuối cùng: cưỡng chế. Các quyết định cưỡng chế số 253/QĐ-UBND và 254/QĐ-UBND được ban hành ngày 04/8/2025 , và Ban Cưỡng chế thu hồi đất được thành lập ngay sau đó, vào ngày 05/8/2025. Về mặt lý thuyết, bộ máy hành chính đã có đủ công cụ và quyền lực để thực thi nhiệm vụ, đảm bảo tiến độ dự án.
Nhưng chính ở thời điểm cam go nhất, bản lĩnh và tầm nhìn của những người thực thi công vụ đã được thể hiện. Thay vì vận hành bộ máy một cách máy móc, họ đã lựa chọn con đường khó hơn nhưng bền vững hơn: đối thoại đến cùng. Điều lệ hoạt động của Ban Cưỡng chế đã xác định nhiệm vụ cốt lõi không phải là tổ chức cưỡng chế, mà là
"tổ chức vận động, thuyết phục, đối thoại". Phương án Cưỡng chế, một văn bản tưởng chừng khô khan, lại dành hẳn "Bước 1" cho việc "tiến hành vận động, thuyết phục, đối thoại với 02 hộ gia đình".
Giấy mời họp số 03/GM-BCC ngày 07/8/2025 gửi tới ông Nguyễn Văn Tường để tham dự buổi đối thoại vào 15 giờ 30 phút ngày 08/8/2025 không chỉ là một văn bản hành chính, mà là một lời cam kết về thiện chí. Nó cho thấy chính quyền không xem người dân là "đối tượng bị cưỡng chế", mà là những công dân cần được lắng nghe, giải thích và thuyết phục. Đó chính là nghệ thuật "dân vận khéo" – dùng sự chân thành để cảm hóa, dùng lý lẽ để khai thông, đặt mình vào vị trí của người dân để tìm kiếm tiếng nói chung.
Từ đối đầu đến đồng thuận: Quả ngọt của niềm tin
Nỗ lực bền bỉ ấy đã đơm hoa kết trái. Ngày 07/8/2025, ghi nhận sự chấp hành của hộ ông Nguyễn Xuân Đoán, ông đã cam kết tự giác tháo dỡ, bàn giao mặt bằng. Đây là tín hiệu tích cực đầu tiên, phá vỡ thế bế tắc.
Và rồi, bước ngoặt quyết định đã đến trong buổi đối thoại ngày 08/8/2025. Bằng sự phân tích thấu đáo về lợi ích chung của dự án, sự minh bạch về chính sách bồi thường và sự cảm thông, chia sẻ chân thành, Ban Cưỡng chế đã nhận được sự đồng thuận hoàn toàn từ ông Nguyễn Văn Tường. Ông cam kết tự nguyện tháo dỡ và bàn giao mặt bằng trước ngày 23/8/2025.
Hành động tiếp theo của chính quyền mới thực sự là đỉnh cao của ứng xử nhân văn và tinh thần thượng tôn pháp luật. Ngay lập tức, vào ngày 09/8/2025, Ban Cưỡng chế ban hành Thông báo số 06/TB-BCC về việc
"Tạm dừng việc tổ chức cưỡng chế". Quyết định này, được đưa ra khi đã nắm trong tay toàn bộ công cụ pháp lý, là một thông điệp mạnh mẽ: chính quyền không lạm dụng quyền lực, luôn tôn trọng sự tự nguyện của người dân và coi đó là mục tiêu cao nhất. Nó biến một kịch bản đối đầu tiềm tàng thành một câu chuyện về sự hợp tác, biến nỗi lo âu thành niềm tin được củng cố.
Bài học từ Hòa Xá vượt ra ngoài khuôn khổ của một sự vụ giải phóng mặt bằng. Nó cho thấy một mô hình quản trị hiệu quả, nơi pháp quyền là nền tảng vững chắc, nhưng đối thoại và dân vận mới là phương thức để đi vào lòng người. Khi chính quyền thực sự tin dân, trọng dân và lắng nghe dân, người dân sẽ sẵn sàng đồng hành vì mục tiêu phát triển chung. Ngôi trường mầm non ở thôn Thái Bình tương lai sẽ được xây dựng trên một nền móng đặc biệt hơn cả bê tông cốt thép, đó là nền móng của sự đồng thuận và niềm tin.