Người mua nhà lao đao vì dịch

Cách đây 3 năm, chị Nguyễn Yến quyết định mua một căn hộ tại Thủ Đức (TP.HCM) với giá 1,9 tỷ đồng. Trong đó, chị Yến trả trước 900 triệu đồng, 1 tỷ đồng còn lại trả góp trong 10 năm, với mức lãi suất 10%/năm.

Trong 2 năm đầu, nhờ vào chương trình ưu đãi của chủ đầu tư, chị Yến được miễn lãi suất. Sang năm thứ 3 trở đi, chị Yến sẽ phải trả cả gốc, lẫn lãi khoảng 15 triệu đồng/tháng, chiếm 50% tổng thu nhập của cả gia đình.

Thế nhưng, kể từ đầu năm 2020, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, chồng chị Yến rơi vào cảnh thất nghiệp, thu nhập của bản thân chị Yến cũng giảm. Từ mức lương 17 triệu đồng/tháng, hiện giảm xuống còn 14 triệu đồng/tháng, không đủ để trả lãi ngân hàng.

Trên cơ sở đó, chị Yến đã có đơn xin ngân hàng hỗ trợ lãi suất đến hết năm 2021. Thế nhưng, cho tới thời điểm hiện tại, toàn hệ thống ngân hàng chưa có bất kỳ hình thức nào để hỗ trợ cho nhóm đối tượng khách hàng đang mua nhà trả góp.

“Phía ngân hàng trả lời rằng, hiện chưa có chương trình giãn thời gian thanh toán, hoặc miễn, giảm lãi suất cho người mua nhà. Nếu dịch bệnh vẫn tiếp tục kéo dài như hiện nay, có thể tôi sẽ phải bán nhà, chấp nhận lỗ vì không gánh được tiền nhà hàng tháng”, chị Yến nói.

Theo ghi nhận của phóng viên Báo Nhà báo và Công luận, thực tế cho thấy, thị trường bất động sản ngày càng có nhiều chủ nhà rao bán cắt lỗ căn hộ, do không thể gánh được khoản tiền trả ngân hàng mỗi tháng.

Trong đó, dòng căn hộ cao cấp có mức cắt lỗ cao nhất, dao động từ 300 - 400 triệu đồng/căn hộ, tùy loại, thậm chí có chủ nhà chấp nhận cắt lỗ 800 triệu đồng, so với giá trị căn hộ trên thị trường.

Trong khi đó, với dòng căn hộ bình dân, giá dưới 2 tỷ đồng, mức cắt lỗ dao động từ 50 triệu - 100 triệu đồng, tùy loại.

Theo báo cáo của Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA), nhóm khách hàng mua nhà có giá dưới 2 tỷ đồng, đa số là nhu cầu thật. Trong đó, có nhiều khách hàng mua nhà trả góp, với mức vay 70% giá trị căn hộ, thậm chí có người còn vay 80%.

Vì vậy, trong bối cảnh dịch bệnh bùng phát, các lệnh phong tỏa, giãn cách toàn xã hội đã tác động rất lớn đối với khả năng chi trả hàng tháng của nhóm đối tượng này.

Trên cơ sở đó, HoREA kiến nghị Ngân hàng Nhà nước sửa đổi Thông tư 01 và Thông tư 03 nhằm cơ cấu lại thời hạn trả nợ của nhóm khách hàng và doanh nghiệp chịu tác động bởi đại dịch Covid-19.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cho biết: “Chúng tôi đã có đề nghị, gửi Ngân hàng Nhà nước về việc giãn nợ, giảm lãi suất, không chuyển sang nợ xấu cho tất cả khách hàng có khoản nợ từ ngày 20/1/2020 tới hết tháng 6/2022. Đồng thời, chúng tôi đề nghị các ngân hàng xem xét giảm lãi cho vay thêm 2% để hỗ trợ thị trường”.

Loại bất động sản ra khỏi nhóm nhận ưu đãi là bất hợp lý

Trong khi đó, Luật sư Nguyễn Văn Lộc, Chủ tịch LH Group cho rằng, nhiều ngành nghề được các ngân hàng giảm lãi suất và cho vay vốn với lãi suất ưu đãi 4%/năm. Tuy nhiên cùng với chứng khoán, ngành bất động sản đã không được hưởng ưu đãi,  là không hợp lý và thiếu công bằng.

“Mặc dù việc quyết định lãi suất tùy thuộc vào các ngân hàng để ưu tiên cho các nhóm khách hàng của mình, nhưng hãy dựa vào sự ổn định kinh tế vĩ mô và bối cảnh dịch bệnh đang diễn ra để xem xét lại”, ông Lộc nói.

Phân tích rõ hơn về điều này, Luật sư Nguyễn Văn Lộc chia sẻ: Ngoại trừ nhóm các doanh nghiệp bất động sản đang có sản phẩm bán ra trong mùa dịch, đa số còn lại sẽ chịu tác động kép nếu trong trường hợp ngân hàng không hỗ trợ lãi suất.

Nghị định 52 vừa qua, không xếp doanh nghiệp bất động sản là ngành sản xuất là điều bất hợp lý. Xét thực tế, ngoại trừ đất hoang hóa bỏ trống, có loại đất nào đang không tham gia vào quá trình sản xuất để tạo giá trị xã hội.

“Không thể xác định kinh doanh bất động sản là ngành dịch vụ như hiện nay để “máy móc” áp dụng loại bất động sản ra các chính sách ưu đãi. Vì lẽ vậy, chính sách tiền tệ ở thượng tầng phải công bằng và thống nhất với tất cả các nhóm doanh nghiệp, đó là chưa kể phải ưu tiên vì lĩnh vực bất động sản đóng góp nguồn thu lớn nhất cho hệ thống ngân hàng”, Luật sư Lộc nói.

Ông Lộc nhấn mạnh: Điều quan trọng hơn cả là tác động xã hội nếu bất động sản đang thiếu nguồn lực hỗ trợ từ ưu đãi thuế và lãi suất. 

Nếu các doanh nghiệp bất động sản gặp khó khi không còn giải pháp nào khả quan, họ có cơ sở để thay đổi chính sách với đối tác và khách hàng theo hướng người mua cùng chia sẻ rủi ro, khó khăn với mình. Người mua nhà hay người vay cho mục đích bất động sản gặp khó khăn, từ đó ảnh hưởng chung đến hàng triệu người.

Trên cơ sở đó, Luật sư Nguyễn Văn Lộc gợi ý các doanh nghiệp bất động sản cần chủ động xác định nhóm doanh nghiệp của mình theo cách xác định nhóm doanh nghiệp cụ thể. 

“Từ đó chứng minh với ngân hàng và các đơn vị liên quan, đặc biệt là cơ quan thuế, đề xuất ưu khi thuộc nhóm doanh nghiệp cần được hỗ trợ, nếu doanh nghiệp khó khăn do ảnh hưởng bởi đại dịch bằng các định lượng cụ thể”, ông Lộc nói.