Bộ Tài chính Ghana cho biết họ sẽ không thanh toán các khoản nợ bao gồm trái phiếu quốc tế, khoản vay thương mại và hầu hết các khoản vay song phương, gọi quyết định này là "biện pháp khẩn cấp tạm thời", trong khi một số chủ nợ chỉ trích sự thiếu rõ ràng trong quyết định.

Bộ Tài chính Ghana cho biết chính phủ nước này "sẵn sàng tham gia thảo luận với tất cả các chủ nợ bên ngoài để đảm bảo nợ của Ghana được bền vững".

Việc đình chỉ thanh toán nợ phản ánh tình trạng khó khăn của nền kinh tế nước này. Chính phủ Ghana tuần trước đã đạt được thỏa thuận trị giá 3 tỷ đô la với Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF).

Ghana đã công bố một chương trình hoán đổi nợ trong nước và nói rằng việc tái cấu trúc bên ngoài đang được đàm phán với các chủ nợ. IMF cho biết tái cơ cấu nợ toàn diện là điều kiện để nhận được sự hỗ trợ của tổ chức này.

Đất nước này đã phải vật lộn để tái cấp vốn cho khoản nợ của mình kể từ đầu năm sau khi bị nhiều cơ quan xếp hạng tín dụng hạ bậc, do lo ngại nước này sẽ không thể thanh toán được khoản nợ trái phiếu của mình.

Nợ công của nước này ở mức 467,4 tỷ cedi Ghana (tương đương 55 tỷ USD) vào tháng 9, trong đó 42% là nợ trong nước.

Nước này hiện đang thâm hụt cán cân thanh toán hơn 3,4 tỷ đô la trong tháng 9, giảm so với thặng dư 1,6 tỷ đô la vào cùng thời điểm năm ngoái.

Trong khi 70% đến 100% doanh thu của chính phủ hiện được dùng để trả nợ, lạm phát của nước này đã tăng vọt lên tới 50% trong tháng 11.

Ghana đã trải qua cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất trong một thế hệ. Tháng trước, hơn 1.000 người biểu tình đã tuần hành qua thủ đô Accra, kêu gọi Tổng thống từ chức và phản đối các thỏa thuận với IMF khi chi phí nhiên liệu và thực phẩm tăng vọt.

Tổng dự trữ ngoại hối của Ghana ở mức 6,6 tỷ USD vào cuối tháng 9, tương đương chưa đầy ba tháng nhập khẩu.

Chính phủ cho biết việc đình chỉ sẽ không bao gồm các khoản thanh toán nợ đa phương, các khoản nợ mới được thực hiện sau ngày 19/12 hoặc các khoản nợ liên quan đến một số cơ sở thương mại ngắn hạn.

Những người nắm giữ trái phiếu quốc tế của Ghana đã xác nhận trong một tuyên bố gửi qua email vào cuối ngày thứ Hai về việc ra mắt chính thức một ủy ban chủ nợ nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho "giải pháp có trật tự và toàn diện" đối với các thách thức về nợ của đất nước.

Ủy ban chủ nợ cho biết, bất kỳ cuộc đàm phán thiện chí nào cũng cần tránh các hành động đơn phương và yêu cầu trao đổi kịp thời thông tin kinh tế và tài chính chi tiết giữa các chủ nợ quốc tế, chính phủ và IMF.

Kathryn Exum, người đồng lãnh đạo bộ phận Nghiên cứu Chủ quyền của Gramercy lưu ý rằng việc tái cấu trúc nợ tại Ghana sẽ dễ dàng hơn so với các nước khác.

“Việc tái cấu trúc nợ ở Ghana sẽ dễ dàng hơn Sri Lanka và Zambia, khi nước này không có nhiều khoản nợ Trung Quốc”, bà Exum cho biết.

Tuy nhiên, một số nhà đầu tư cho biết việc tạm dừng thanh toán nợ nước ngoài đã được dự kiến từ trước.

“Điều này không có gì là bất ngờ”, ông Rob Drijkoningen, trưởng bộ phận nợ thị trường mới nổi tại Neuberger Berman, công ty nắm giữ một số trái phiếu quốc tế của Ghana, cho biết.

Hiện chưa rõ liệu việc đình chỉ nghĩa vụ nợ có bao gồm trái phiếu trị giá 1 tỷ USD cho năm 2030 được Ngân hàng Thế giới bảo lãnh 400 triệu USD hay không.

Quốc Thiên (theo Reuters)