Gia Lai: Xã “cầu cứu” tỉnh yêu cầu mỏ cát chưa đủ điều kiện dừng hoạt động

Ngày 30/8, UBND xã Ia Hiao (tỉnh Gia Lai) cho biết, đơn vị vừa có báo cáo xử lý các tồn tại dự án khai thác khoáng sản cát xây dựng của công ty TNHH MTV Gia Duy gửi Sở Nông nghiệp và Môi trường.

Trước đó, vào tháng 7/2025, UBND xã Ia Hiao cùng các ngành liên quan của xã kiểm tra thực tế hiện trường khu vực khai thác cát của Công ty TNHH MTV Gia Duy. Qua kiểm tra, Công ty chưa hoàn thiện các thủ tục theo quy định nên UBND xã đã ban hành công văn đề nghị Công ty này dừng khai thác đến khi thực hiện đầy đủ các thủ tục theo quy định pháp luật; đồng thời cung cấp đầy đủ hồ sơ theo giấy phép năm 2014 và năm 2025 của UBND tỉnh Gia Lai.

Tuy nhiên, mặc dù chưa đủ điều kiện khai thác cát theo quy định pháp luật nhưng Công ty TNHH MTV Gia Duy vẫn tổ chức khai thác cát. Ngoài ra, Công ty này cũng chưa thực hiện đầy đủ các yêu cầu của UBND xã Ia Hiao đã ban hành.

Theo UBND xã Ia Hiao, cũng liên quan đến mỏ cát trên, tại các buổi tiếp xúc cử tri, một số ý kiến của cộng đồng dân cư rất bức xúc và phản đối việc gia hạn giấy phép khai thác cho Công ty TNHH MTV Gia Duy. Một số ý kiến đề nghị bóc tách phần đất chồng lấn với bến nước truyền thống Yang Drun Ia để đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của nhân dân 2 thôn Sô Ma Hang A và Sô Ma Hang B, xã Ia Hiao về việc bảo tồn và phục dựng bến nước truyền thống Yang Drun Ia.

Xét tình hình thực tế nhiều nội dung nhạy cảm, UBND xã Ia Hiao đề nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường xem xét, báo cáo UBND tỉnh Gia Lai xem xét tạm dừng khai thác của Công ty TNHH MTV Gia Duy đến khi hoàn thiện các thủ tục trước khi tổ chức khai thác.

Bên cạnh đó, chủ trì và hỗ trợ UBND xã rà soát, bóc tách phần chồng lấn khu vực khai thác với bến nước truyền thống Yang Drun Ia trong phạm vi diện tích dự án khai thác khoáng sản cát xây dựng của Công ty TNHH MTV Gia Duy để khôi phục lại diện tích cho việc phục dựng bến nước Yang Drun Ia. Đồng thời, hướng dẫn các thủ tục pháp lý để triển khai việc bảo tồn, phục dựng bến nước Yang Drun Ia theo nguyện vọng của người dân trên địa bàn.

Thời gian qua, người dân 2 thôn Sô Ma Hang A và Sô Ma Hang B, liên tục phản ánh việc Công ty TNHH MTV Gia Duy tổ chức san ủi mặt bằng, hút cát rầm rộ dọc sông Ayun (đoạn qua địa bàn xã Ia Hiao.

Tại vị trí này, doanh nghiệp đã huy động nhiều máy móc, phương tiện thực hiện hút cát, tập kết cát thành đống lớn để vận chuyển ra ngoài. Tuy nhiên, khu vực mỏ cát chưa lắp đặt trạm cân, camera giám sát, cắm mốc… theo quy định.

Theo người dân địa phương, Công ty TNHH MTV Gia Duy được UBND tỉnh Gia Lai cũ cấp phép khai thác cát lần đầu từ năm 2014 đến 2018 nhưng người dân phản ứng do đền bù không rõ ràng. Đến nay, khi công ty trên được gia hạn, nhiều người dân tiếp tục phản đối, yêu cầu đền bù thỏa đáng.

Theo ông Tôn Thất Tuấn - Phó phòng Kinh tế xã Ia Hiao, trước đó vào tháng 6/2025 Công ty TNHH MTV Gia Duy được UBND tỉnh gia hạn giấy phép khai thác khoáng sản, thời hạn đến tháng 6/2031. Tuy nhiên, công ty chưa đủ điều kiện để khai thác cát theo quy định. Điều kiện để mỏ cát đi vào hoạt động, ngoài giấy phép còn phải có đầy đủ quyết định thuê đất, hồ sơ về môi trường, vị trí cắm mốc, trạm cân, lắp camera…