Trở về biên giới Ia O vào những ngày đầu năm mới, chúng tôi thấy không khí rộn ràng, vui tươi trên khắp mọi nẻo đường làng. Nụ cười đã trở lại trên khuôn mặt của những chàng trai 7 chàng trai làng Kloong bị lừa bán sang nước ngoài làm việc nhẹ lương cao.

Theo đó, nửa năm trước, chỉ vì nhẹ dạ, tin vào việc nhẹ lương cao để đổi đời, nhóm thanh niên này đã trốn cha mẹ già, vợ con xuất ngoại. Trải qua những tháng ngày bị tra tấn, đánh đập dã man ở xứ người, những thanh niên này đã thấm thía câu chuyện về việc nhẹ lương cao.

Tâm sự với chúng tôi, Puih Đại (trú tại làng Kloong, một trong 7 nạn nhân bị lừa sang Campuchia) trải lòng: “Có lẽ Tết này là cái Tết vui nhất, bởi em đã được trở về sau những tháng ngày khốn khổ ở xứ người. Qua sự việc trên em đã cảm nhận được sự bình yên quý giá và tấm lòng yêu thương, đùm bọc của gia đình, hàng xóm dành cho em. Niềm vui còn nhân đôi khi Tết này em đã được lên chức bố. Giờ đây, em hiểu ra rằng không đâu bằng gia đình, quê hương, bản làng. Chẳng có “việc nhẹ lương cao” nào cả, không làm mà đòi có ăn là viễn vông, phải chăm chỉ đi làm thì mới có tiền lo cho vợ và con nữa”.

Tương tự Đại, tháng 7/2022, Ksor Gum (SN 1999) cũng để lại cha mẹ già, trốn đi trong đêm để xuất ngoại làm việc nhẹ lương cao với hy vọng đổi đời và rồi cũng bị bị chích điện đến ngất đi, bị bỏ đói, dọa giết… Sau khi được chính quyền giúp đỡ trở về quê hương, Ksor Gum đã tu chí làm ăn.

“Từ ngày được trở về quê hương, chúng em thường xuyên nhận được sự quan tâm, động viên của chính quyền địa phương và lực lượng biên phòng. Em thật sự rất hối hận vì đã nghe lời kẻ xấu, để rồi tiền mất, tật mang. Giờ em sẽ không đi đâu nữa, ở nhà làm thuê để dành giụm tiền lo cho cha mẹ và lấy vợ”, Ksor Gum bộc bạch.

Kế bên nhà Gum là ngôi nhà của Puih Phú (SN 2005), người nhỏ tuổi nhất trong nhóm thanh niên làng Kloong bị lừa sang Campuchia làm việc nhẹ lương cao. Sinh ra trong một gia đình có 6 anh chị em, là con giữa, phía sau của Puih Phú còn 4 em nhỏ, thương bố mẹ, thương các em Phú đã nghe lời kẻ xấu dụ dỗ đi làm lương cao.

“Khi đi, em sợ cha mẹ ngăn cản vì từ bé đến lớn chưa từng đi đâu xa. Thế nên em đã lặng lẽ cùng với mấy người anh trong xóm khăn gói lên đường, trong đêm. Đó cũng là chuyến đi định mệnh, nhưng cũng thật may mắn là em vẫn được trở về nhà bên bố mẹ và các em. Thời gian tới em sẽ dùng số tiền 18,5 triệu đồng mà lực lượng biên phòng hỗ trợ ra thị trấn huyện học nghề sửa xe và các loại máy móc. Phải có nghề thì mới ổn định được cuộc sống. Lúc rảnh, em sẽ phụ giúp bố mẹ làm rẫy, chăn nuôi thêm để đảm bảo cuộc sống”, Phú bộc bạch.

Sau những cú vấp đầu đời, mỗi chàng trai đã chững chạc hơn, có trách nhiệm hơn với cuộc sống hiện tại và tương lai mai sau. Những chàng trai ấy đã làm tất cả những công việc chân chính để kiếm những đồng tiền công xứng đáng với sức lao động của mình thay vì nhẹ dạ tin vào việc nhẹ lương cao như trước.

Già làng Rơ Chăm Choak cho biết: “Nhiều năm nay bà con làng Kloong đã thay đổi giống cây trồng, vật nuôi và nâng cao được hiệu quả sản xuất. Ngoài việc có thu nhập từ làm công nhân cao su, dân làng còn phát triển được hàng trăm ha cây công nghiệp dài ngày như điều, cà phê và cao su. Già tin rằng nếu lớp trẻ trong làng chịu khó học tập, siêng năng lao động, làng Kloong sẽ phát triển rất nhanh.

Trong những buổi họp làng, già cũng thường khuyên con cháu cảnh giác, không nghe theo lời của những kẻ lừa đảo; cố gắng phát triển và ổn định kinh tế trong gia đình để sau này còn lo cho tương lai. Thời gian tới già sẽ phối hợp với các ban ngành để bảo ban, giáo dục thế hệ trẻ trong làng đi đúng hướng”.

Ông Siu Nghiệp-Chủ tịch UBND xã Ia O cho hay: “Trên địa bàn xã có 9 làng, chủ yếu là người Jrai. Nhằm tạo điều kiện cho bà con phát triển kinh tế, nâng cao đời sống, đẩy mạnh xây dựng hạ tầng nông thôn, Nhà nước còn có chính sách thúc đẩy sản xuất qua việc nhân rộng các mô hình hợp tác xã, tổ hợp tác hoạt động hiệu quả; hướng nghiệp và đào tạo nghề nông thôn. Thanh niên các làng ở vùng biên Ia O bây giờ đã có thể yên tâm làm giàu trên chính quê hương mình”.

Với sự nỗ lực của chính quyền và sự đoàn kết nhất trí của nhân dân trong lao động, sản xuất, bộ mặt nông thôn ở khu vực biên giới Ia O đang ngày càng khởi sắc. UBND xã cũng thường xuyên triển khai các chương trình tuyên truyền cho bà con trong làng cảnh giác với thủ đoạn lừa đào trên tuyến biên giới hay trên không gian mạng xã hội…