Hằng năm, Hội Mỹ thuật Việt Nam tổ chức triển lãm khu vực và trao tặng giải thưởng cho các hội viên. Mục đích của Giải thưởng này là từ các triển lãm mỹ thuật khu vực, trưng bày các tác phẩm mới sáng tác từ tháng 7/2017 – 6/2018.
Hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam nhận Giải thưởng. Ảnh: daibieunhandan.vn
Năm nay, Hội nhận được hơn 2.400 tác phẩm gửi đến dự Giải, chọn trưng bày hơn 1.300 tác phẩm tại 9 triển lãm. Qua danh sách nhận giải thưởng năm nay có thể thấy, con số tác giả trên các tỉnh thành đã tăng lên nhiều so với các năm trước, điều đó cho thấy mỹ thuật đã phát triển rộng khắp, tạo nên một không khí sáng tác sôi nổi.
Giải thưởng Hội Mỹ thuật Việt Nam năm 2018 được chấm dựa trên các tác phẩm đã đoạt giải thưởng mỹ thuật khu vực trên toàn quốc. Theo đó, 8 triển lãm mỹ thuật khu vực đã trưng bày 1.336 tác phẩm của 1.222 tác giả và diễn ra tại TP.HCM, Bến Tre, Phú Yên, Hà Tĩnh, Lào Cai, Hải Phòng, Bình Thuận và Hà Nội. Từ các triển lãm khu vực, Hội đồng nghệ thuật đã chấm giải và gửi tác phẩm tham dự Giải thưởng Mỹ thuật Việt Nam năm 2018.
Năm nay, giải thưởng cao nhất của Hội Mỹ thuật Việt Nam được trao cho Trung ương Hội Mỹ thuật Việt Nam với cuốn sách “70 năm Hội Mỹ thuật Việt Nam (1945-2015)”. Đây là tác phẩm hay, đẹp, nhiều thông tin hữu ích, được đội ngũ tác giả tâm huyết thực hiện trong nhiều năm và hoàn thành năm 2018. Giải Nhì là bức tranh sơn dầu “Công nghiệp bò” (tác giả Vũ Thanh Nghị - Hà Nội). 3 giải Ba là tác phẩm “Hương rừng” (Dương Văn Chung – Thái Nguyên), “Bố ơi mình đi đâu thế” (Hoàng Anh Chiến – Tuyên Quang), “Đêm vùng cao” (Nguyễn Lưu – Vĩnh Phúc). Ở lĩnh vực phê bình mỹ thuật, giải B thuộc về công trình “Nghệ thuật thị giác và những vấn đề cơ bản” (Huỳnh Văn Mười – TP.HCM) và giải C là “Kiến thức để tìm hiểu tác phẩm mỹ thuật” (Đặng Thị Bích Ngân – Hà Nội).
Tác phẩm “70 năm Hội Mỹ thuật Việt Nam (1945 - 2015) đoạt giải Nhất - Giải thưởng Hội Mỹ thuật Việt Nam năm 2018. Ảnh: daibieunhandan.vn
Họa sĩ Trần Khánh Chương – Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam đánh giá, năm 2018, Giải thưởng Hội Mỹ thuật Việt Nam đã tìm được chủ nhân để trao giải Nhất. Đã không ít năm, giải thưởng này đành bỏ lửng vì không có tác phẩm xứng đáng, thậm chí có những năm còn bỏ trống cả giải Nhì. Điều đáng mừng hơn, các tác phẩm đoạt giải của hội năm nay đã nhận được sự đồng thuận và nhất trí cao của các thành viên hội đồng. Trong khi ấy, các năm trước đã diễn ra tình trạng sau khi bỏ phiếu chấm tác phẩm, các thành viên hội đồng vẫn còn những băn khoăn và tiếp tục tranh luận.
Họa sĩ Trần Khánh Chương cũng cho biết thêm, các tác phẩm đẹp theo “gu” dứt khoát không được trao giải của hội năm nay. Bởi chủ trương của Hội Mỹ thuật Việt Nam là khuyến khích sự sáng tạo của các họa sĩ với bút pháp và ngôn ngữ mới. Tranh đẹp nhưng bút pháp đã cũ thì cùng lắm là được bày. Do vậy, ông rất phấn khởi vì giải thưởng năm nay có nhiều đổi mới, đặc biệt là các họa sĩ trẻ đã đề cập đến các vấn đề thời sự trong tác phẩm của mình.
Tuy nhiên, tại các triển lãm mỹ thuật khu vực đã xuất hiện những bức tranh vẽ theo lối cũ, không tìm thấy tứ mới ở những đề tài đã cũ. Đặc biệt, không ít họa sĩ đã vẽ mà xa rời đời sống thực tế, vắng bóng các tác phẩm theo đuổi đề tài biển đảo, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Họa sĩ Trần Khánh Chương thừa nhận, đây là một đề tài khó không chỉ ở cách thể hiện mà khó cả ở đầu ra. Thị trường đã quyết định xu hướng sang tác của các họa sĩ. Trong khi tranh hoa, phong cảnh dù cũ nhưng vẫn có người mua thì tranh mang đề tài như lực lượng vũ trang lại rất khó khăn. Chính vì thế, tại Giải thưởng Mỹ thuật năm nay, Hội đã trích ra nguồn kinh phí để hỗ trợ sáng tác cho các nghệ sĩ theo đuổi đề tài bảo vệ và xây dựng Tổ quốc. Đồng thời, thực hiện chế độ lưu giữ tác phẩm bằng việc trả tiền nhuận bút cho nghệ sĩ.
Nhân dịp này, Hội Mỹ thuật Việt Nam cũng đã trao các giải thưởng mỹ thuật khu vực gồm: 3 giải A, 15 giải B, 19 giải C, 53 giải Khuyến khích và Kỷ niệm chương cho các hội viên cao tuổi có đóng góp cho sự phát triển của Hội Mỹ thuật Việt Nam.
B.V