Ngay từ đầu năm 2022, Quốc hội, Chính phủ đã thông qua nhiều Quyết định, Nghị định miễn giảm một số loại thuế, phí để đảm bảo công tác hồi phục và tăng trưởng kinh tế.

Trên lý thuyết, việc cắt giảm, gia hạn một số thuế, phí sẽ ảnh hưởng tới dòng thu ngân sách Nhà nước (NSNN). Thế nhưng, theo báo cáo mới nhất của Bộ Tài chính, thu NSNN trong quý I/2022 vẫn tăng 2,5%.

Bộ Tài chính cho biết thu ngân sách nhà nước đến hết ngày 3/4 đạt 484.900 tỷ đồng, bằng 34,35% dự toán, tăng khoảng 20% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó thu ngân sách trung ương đạt 34,15% dự toán, thu ngân sách địa phương đạt 34,58% dự toán. 

Ở chiều ngược lại, tổng chi cân đối ngân sách nhà nước quý 1/2022 đạt 351.300 tỷ đồng, bằng 19,7% dự toán, tăng 2,5% so với cùng kỳ năm 2021.

Theo giải thích của Bộ Tài chính, sở dĩ việc thu ngân sách tăng mạnh trong quý I/2021 là nhờ vào việc thu thuế từ dầu thô và xuất nhập khẩu. Trong đó, thu từ dầu thô trong quý đạt 14.700 tỷ đồng, tăng 67,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Tương tự, thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu trong quý đạt 70.600 tỷ đồng, tăng 23,3% so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo Bộ Tài chính, để đẩy mạnh thu ngân sách nhà nước những tháng tiếp theo sẽ tiếp tục tổ chức điều hành ngân sách trung ương bảo đảm kinh phí thực hiện các nhiệm vụ chi theo dự toán được duyệt và thực tế phát sinh.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính tập trung thực hiện kiểm tra hồ sơ khai thuế của các doanh nghiệp, cá nhân có hoạt động kinh doanh bất động sản gửi đến cơ quan thuế; đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn, tập huấn các chính sách thuế kịp thời, định kỳ tổ chức các hội nghị đối thoại với người nộp thuế để người nộp thuế hiểu, tự giác thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước trong hoạt động kinh doanh bất động sản.

Ngoài ra, vẫn thực hiện cơ chế định kỳ theo dõi, đánh giá rủi ro đối với một số trường hợp doanh nghiệp chuyển đổi hạng; rà soát, phân tích thông tin doanh nghiệp trên hệ thống thông tin của ngành hải quan phục vụ đánh giá rủi ro, đánh giá tuân thủ doanh nghiệp và áp dụng các biện pháp kiểm tra, giám sát hải quan.

Theo Bộ Tài chính, các nhiệm vụ chi ngân sách trong quý 1/2022 được thực hiện theo dự toán và tiến độ triển khai nhiệm vụ chuyên môn của các đơn vị sử dụng ngân sách, đáp ứng các nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội, quốc phòng, an ninh, quản lý nhà nước và thanh toán các khoản nợ đến hạn, đảm bảo kinh phí phòng, chống dịch, các nhiệm vụ chi an sinh xã hội, chăm lo cho các đối tượng hưởng lương, lương hưu và trợ cấp xã hội từ ngân sách nhà nước.

Ngân sách trung ương đã chi từ dự phòng bổ sung cho các địa phương 913 tỷ đồng kinh phí phòng, chống dịch COVID-19 và hỗ trợ người dân gặp khó khăn do dịch, hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, thủy sản để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh theo quy định.

Cùng với đó, đã thực hiện xuất cấp 27.190 tấn gạo dự trữ quốc gia để khắc phục hậu quả mưa lũ, cứu trợ, cứu đói cho nhân dân trong dịp Tết Nguyên đán và giáp hạt đầu năm.

Riêng về chi đầu tư phát triển, tổng số kế hoạch vốn năm 2022 Thủ tướng Chính phủ đã giao 518.100 tỷ đồng, bên cạnh đó các địa phương đã giao kế hoạch vốn đầu tư của địa phương (từ các nguồn tăng thu, kết dư ngân sách địa phương,…) tăng khoảng 39.900 tỷ đồng so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.

Trong quý 1, các bộ, cơ quan trung ương tập trung phân bổ chi tiết kế hoạch vốn được giao (đến hết tháng 3 tổng số vốn phân bổ đạt 97,86% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao); đồng thời vốn của các Chương trình mục tiêu quốc gia chưa được giao kế hoạch, ngoài ra một số dự án khởi công mới đang hoàn thiện thủ tục đầu tư, thực hiện công tác đấu thầu, chấm thầu, thương thảo hợp đồng,... nên tiến độ giải ngân vốn quý 1 chậm, nhất là vốn ngoài nước chỉ đạt xấp xỉ 1% kế hoạch.

Cân đối ngân sách trung ương và ngân sách các cấp địa phương được đảm bảo, quý 1 đã thực hiện phát hành 41.300 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ, với kỳ hạn bình quân 15,85 năm, lãi suất bình quân 2,39%/năm.