Giáo viên trẻ tử vong vì văn hóa làm việc kiệt sức, gây chấn động Trung Quốc

Vụ việc đang gây chấn động dư luận Trung Quốc, làm dấy lên làn sóng phẫn nộ về văn hóa làm việc quá sức.

Người đã khuất mang họ Lý, mới ngoài 20 tuổi, từng làm việc suốt 5 năm tại một công ty giáo dục trực tuyến lớn ở Vũ Hán. Công ty này được thành lập từ năm 2012, chuyên cung cấp khóa học tiếng Anh và toán cho học sinh tiểu học và trung học, với hơn 160 triệu người dùng, theo các nguồn trực tuyến.

Sau khi tốt nghiệp đại học, anh Lý bắt đầu làm gia sư trực tuyến. Những ngày trước kỳ nghỉ lễ dài, anh bị yêu cầu tăng ca nhiều ngày liền để hoàn thành chỉ tiêu công việc. Tối 22/4, anh vẫn ở lại làm việc đến khuya. Sáng hôm sau, bảo vệ phát hiện anh bất tỉnh trong văn phòng. Anh được xác nhận đã tử vong do cơn đau tim đột ngột.

Theo lời kể của người thân, Lý lớn lên trong một gia đình nghèo khó. Cha mất sớm, mẹ tái hôn, anh là con thứ hai, sống cùng chị gái chưa lập gia đình. Vị hôn thê của anh cho biết cả hai dự định sẽ kết hôn vào ngày 2/5, tức chỉ vài ngày sau thời điểm anh qua đời.

Phía cơ quan lao động địa phương cho hay gia đình nạn nhân và công ty đang phối hợp làm thủ tục xác nhận cái chết của anh có liên quan đến công việc.

Ngày 25/4, công ty nơi anh làm việc ra thông cáo bày tỏ sự tiếc thương sâu sắc, ca ngợi thành tích của anh Lý, đồng thời cam kết hỗ trợ gia đình. Tuy vậy, trong thông cáo này, công ty khẳng định hôm xảy ra sự việc là ngày nghỉ lễ và nhóm của anh không bị yêu cầu làm thêm giờ.

Phản ứng từ cộng đồng mạng trái ngược hoàn toàn. Hàng loạt ý kiến nghi ngờ tuyên bố của công ty, cho rằng việc "tự nguyện làm thêm" chỉ là lớp vỏ ngụy biện dưới áp lực hiệu suất và nỗi sợ bị sa thải.

Một người viết: “Không ai thật sự tự nguyện làm thêm giờ, trừ khi họ bị buộc phải chọn giữa hiệu suất và việc làm”.

Theo truyền thông Trung Quốc, tình trạng làm thêm giờ ở công ty này vốn đã phổ biến. Một số cựu nhân viên tiết lộ, giáo viên phải phụ trách tới 400 học sinh, thường xuyên làm thêm 6 giờ mỗi ngày, và phải xin phép cả khi đi vệ sinh hay nghỉ trưa.

Một người từng làm ở đây cho biết cô bị lo âu kéo dài vì khối lượng công việc và đã nghỉ việc cuối năm ngoái. Một người khác từ chức ngay sau khi nghe tin anh Lý qua đời.

Sự việc đã nhanh chóng lan rộng trên mạng xã hội Trung Quốc, với hơn 70 triệu lượt xem các chủ đề liên quan. Nhiều người bày tỏ sự giận dữ, thương xót: "Thầy Lý đáng ra phải đi ăn mừng đám cưới, chứ không phải ra đi vì làm thêm giờ", "Cái gọi là 'tự nguyện tăng ca' chỉ là cách tinh vi để ép buộc người lao động".

Luật lao động Trung Quốc giới hạn giờ làm ở mức 8 giờ/ngày, 44 giờ/tuần và không quá 36 giờ làm thêm mỗi tháng. Thế nhưng trên thực tế, các vụ việc về lao động kiệt sức vẫn liên tiếp xảy ra.

Tháng 6 năm ngoái, một công ty công nghệ ở đông nam Trung Quốc gây phẫn nộ khi bắt nhân viên làm việc từ 8h sáng đến 9h tối, 6 ngày/tuần. Trước đó, một lập trình viên khởi nghiệp từng chỉ ngủ 2 tiếng mỗi ngày trong giai đoạn cao điểm, để rồi bị xuất huyết não và phải nằm liệt suốt nhiều tháng.

Sự ra đi của anh Lý không chỉ là bi kịch cá nhân mà còn là lời cảnh tỉnh đau đớn về cái giá phải trả cho mô hình làm việc "kiệt sức để sống sót".