Theo Bí thư Vương Đình Huệ, trước mắt sẽ quy hoạch khoảng 40km con sông chảy qua địa bàn các quận nội đô. Trên cơ sở chỉ tiêu về thoát lũ là 20.000m3/s và đỉnh lũ là 13,5m. Tức là tuân theo chỉ tiêu mà Thủ tướng đưa ra vào năm 2016 với xác suất là 500 năm mới có một lần.

Đối với các tuyến còn lại, ông Huệ cho biết, thành phố sẽ tích hợp vào quy hoạch của các huyện, giải quyết bài toán sinh kế cho người dân ở khu vực này.

Bên cạnh đó, Giám đốc Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội Nguyễn Trúc Anh cho biết, các đơn vị đã ký sơ bộ, đầy đủ hồ sơ quy hoạch sông Hồng, gửi lên UBND thành phố xem xét, ký gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho ý kiến theo thẩm quyền.

Thành phố nằm hai bên bờ sông Hồng: Nửa thế kỷ, một giấc mộng

Đây không phải lần đầu tiên, “bài toán” quy hoạch 2 bên bờ sông Hồng được Hà Nội lên kế hoạch chi tiết, nhằm khai thác triệt để các lợi ích kinh tế - xã hội của khu vực này.

Trao đổi với PV Báo Nhà báo và Công luận, TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm, - nguyên Giám đốc Sở Quy hoạch Kiến trúc Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển Đô thị Việt Nam cho biết: Ngay từ thời điểm mới giải phóng Thủ đô (1954), lãnh đạo Thủ đô đã có tầm nhìn rộng về các lợi ích của hai bên bờ sông Hồng mang lại.

“Mặc dù vào năm 1954, Hà Nội chưa có quy hoạch hoặc bất kỳ nghiên cứu gì về 2 bên bờ sông Hồng. Tuy nhiên, Thủ đô đã bắt đầu xây dựng hơn 20 điểm nhà ở tại khu vực Chương Dương, Phúc Xá, để khai thác quỹ đất rộng lớn ở khu vực này”, ông Nghiêm nói.

Từ đó tới nay, Hà Nội cùng một số Bộ, Ngành đã có các nghiên cứu chuyên sâu về các đặc điểm, hình thái của sông Hồng. Dựa vào các nghiên cứu đó, nhiều lãnh đạo Hà Nội kỳ vọng sẽ đưa ra một bản quy hoạch hoàn chỉnh về một thành phố nằm ở hai bên bờ sông Hồng.

Ông Nghiêm nhấn mạnh: Đáng lý ra, với ý nghĩa là thành phố được bao quanh bởi các con sông, Hà Nội phải quy hoạch trở thành thành phố nằm ở 2 bên bờ sông, lấy sông Hồng làm trục trung tâm.

“Nhiều người vẫn nghĩ, trục trung tâm Hà Nội là các tuyến phố thuộc 2 quận Ba Đình, Hoàn Kiếm. Tuy nhiên, khi xây dựng quy hoạch thành phố hai bên bờ sông phải lấy sông Hồng làm điểm gắn kết”, ông Nghiêm giải thích.

Tuy nhiên, “giấc mộng” về một thành phố ở 2 bên bờ sông cho tới nay vẫn chưa thể thực hiện được. Bởi, Hà Nội vẫn chưa tìm được “chiếc chìa khóa vàng”, đó là bản quy hoạch phân vùng thoát lũ sông Hồng.

Giải thích về vấn đề này, TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm nói: Một trong những khó khăn để đưa ra bản quy hoạch phân vùng thoát lũ sông Hồng hoàn chỉnh là cần phải có các số liệu liên quan tới khu vực thượng nguồn (đoạn chảy qua Trung Quốc).

Bởi, tại khu vực thượng nguồn, Trung Quốc đã xây dựng 17 đập thủy điện nên rất khó để đánh giá chính xác dòng chảy của dòng sông.

“Chính vì vậy, phải nghiên cứu được thượng nguồn, các nhà khoa học mới có thể làm được quy hoạch thoát lũ hoàn chỉnh, nếu không sẽ rất nguy hiểm”, TS. Đào Ngọc Nghiêm bày tỏ ý kiến.

Vào thời điểm trước khi Thủ đô được mở rộng, một số đơn vị nghiên cứu đã đưa ra một bản quy hoạch, với đề xuất tạo ra một dòng chảy ổn định ở khu vực Hà Tây cũ. Tuy nhiên, kế hoạch này không thực hiện được do tỉnh Hà Tây cũ phản đối.

“Nếu kế hoạch này được thông qua, trong trường hợp xảy ra lũ lụt, các đoạn này sẽ trở thành “rốn lũ”, nước sông có thể tràn vào nhà, ruộng đồng của người dân”, ông Nghiêm nói.

Do đó, KTS Đào Ngọc Nghiêm nhấn mạnh: Bản kế hoạch phân lũ sông Hồng cần đảm bảo mối quan hệ giữa các vùng, không nên vì lợi ích của Thủ đô mà “bỏ rơi” các địa phương khác.

Hai bờ sông Hồng giống như “cô thôn nữ đẹp”, ai cũng muốn giành

Trong nhiều cuộc hội thảo, tọa đàm, rất nhiều chuyên gia nhận định rằng: Hai bên bờ sông Hồng, giống như “cô thôn nữ đẹp” mà bất kỳ ai cũng muốn giành giật.

Theo PGS.TS Ngô Trí Long, với hơn 40km chảy qua khu vực nội thành Hà Nội, khu vực bên ngoài đê sông Hồng vẫn còn nhiều quỹ đất trống, đa phần là đất nông nghiệp.

Trong trường hợp Hà Nội hoàn thiện đề án xây dựng thành phố 2 bên sông, khu vực này có thể sử dụng phát triển cơ sở hạ tầng, giao thông, nhà ở, chung cư phục vụ cho vấn đề an sinh xã hội.

Đặc biệt, khi kết hợp với cảnh quan, quỹ đất chạy dọc 2 bờ sông phù hợp cho các dự án bất động sản cao cấp, hoặc bất động sản sinh thái.

Bên cạnh đó, hai bên bờ sông mang lại lợi ích về giao thông đường thủy, cảng sông hoặc đánh bắt thủy sản;...

Trên thực tế, trong 30 năm qua, rất nhiều chủ đầu tư trong và ngoài nước “đánh tiếng” đề xuất đầu tư phát triển các dự án “khủng” chạy dọc 2 bên bờ sông Hồng.

Cụ thể, vào năm 1994, một nhà đầu tư Singapore đã đề xuất một dự án khu dân cư hiện đại, bao gồm quần thể cao ốc, nhà ở, văn phòng thương mại, khách sạn, khu vui chơi tại khu vực An Dương, nằm ở ngoài đê sông Hồng.

Năm 2006, thị trường Seoul (Hàn Quốc) cũng đã ký thỏa thuận hợp tác quy hoạch, cải tạo sông Hồng, đoạn qua Hà Nội và bắt đầu triển khai từ năm 2008 - 2020. Dự án được chia làm 4 khu vực, tổng diện tích là 1.500ha, chi phí đầu tư dự kiến là 7,1 tỷ USD.

Theo PGS.TS Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế nếu thực hiện được việc quy hoạch hai bên bờ sông Hồng, khu vực này sẽ mang lại nhiều lợi ích kinh tế - xã hội cho Hà Nội.

Do đó, lãnh đạo Hà Nội phải hạ quyết tâm và thực hiện càng sớm càng tốt, để tránh tình trạng đội vốn, chi phí tăng cao.

Theo PGS.TS Ngô Trí Long: Với trình độ quy hoạch vừa thiếu vừa yếu như hiện nay, Hà Nội nên phối hợp với chuyên gia nước ngoài để tìm ra một phương án an toàn khi phát triển thành phố ven sông. Mặc dù có thể làm chi phí ban đầu tăng cao.

“Tuy nhiên, nếu Hà Nội quyết tâm thực hiện “giấc mộng” này, chắc chắn các doanh nghiệp trong và ngoài nước sẽ không bỏ qua cơ hội này để góp vốn đầu tư, thực hiện dự án, bởi các lợi ích của khu vực này là quá lớn”, ông Long nói.

Lâm Vũ