Điệp khúc “Hà Nội cứ mưa là ngập, đến hẹn lại lụt”

Sớm ngày 26/4, trận mưa lớn kéo dài trong 3 - 4 giờ đã khiến nhiều khu vực của Thủ đô rơi vào tình trạng ngập úng cục bộ. Điệp khúc “Hà Nội cứ mưa là ngập” khiến người dân vô cùng ngán ngẩm, bức xúc.

Tại tuyến đường sau tòa nhà No2 và No3 khu đô thị Ecohome 3, phường Đông Ngạc (Quận Bắc Từ Liêm, Thành phố Hà Nội) đã xảy ra tình trạng ngập úng, rất nhiều xe ô tô đỗ ở đây trước đó đã bị ngập sâu trong nước và không thể di chuyển được.

Bác Loan, một người dân sống sống trên địa bàn quận Thanh Xuân bức xúc, mỗi lần mưa to đường Vũ Trọng Phụng lại ngập nặng. Nước cống rãnh tràn ngược ra đường, bốc mùi hôi thối rất mất vệ sinh môi trường và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người dân. Thực trạng này tồn tại suốt những năm qua nhưng đến nay các đơn vị chức năng vẫn chưa tìm được phương án xử lý triệt để.

Mưa lớn không chỉ khiến nhiều khu vực ngập sâu trong nước mà trên nhiều tuyến đường tình trạng ùn tắc giao thông nghiêm trọng đã xảy ra, các phương tiện di chuyển rất khó khăn nhất là vào khung giờ cao điểm buổi sáng.

Ghi nhận thực tế trên các tuyến đường Lê Văn Lương, Tố Hữu, Vành đai 3 trên cao, Trần Duy Hưng, Kim Mã, Nguyễn Thái Học, Ngã Tư Sở, Trường Chinh, Nguyễn Khoái,... tình trạng ùn ứ kéo dài đã xuất hiện.

Trước đó trong sáng 17/4, trận mưa lớn bất ngờ trong vòng khoảng 2 giờ đã khiến tuyến đường gom Đại lộ Thăng Long ngập nặng. Nhiều đoạn ngập đến cả mét nước và tình trạng ngập úng kéo dài cả km, một số phương tiện cố gắng vượt qua nhưng không được đã “chết máy”, buộc phải gọi cứu hộ.

Theo Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội, hiện trên địa bàn còn tồn đọng 11 trọng điểm ngập úng gồm phố Hoa Bằng, Minh Khai, Nguyễn Khuyến, ngã năm Đường Thành - Bát Đàn - Nhà Hỏa, ngã tư Phan Bội Châu - Lý Thường Kiệt, Thụy Khuê (dốc La Pho), Cao Bá Quát, Vũ Trọng Phụng, Đại lộ Thăng Long, Ngọc Lâm, Hoàng Như Tiếp.

Bên cạnh đó, thống kê của Sở Giao thông Vận tải (GTVT) Hà Nội, trong năm 2021 trên địa bàn Thành phố còn tồn tại 26 điểm thường xuyên xảy ra ùn tắc giao thông trong giờ cao điểm.

Như vậy người dân Thủ đô vẫn còn phải sống chung với tình trạng ngập úng, ùn tắc giao thông nghiêm trọng trong một thời gian nữa trước khi các cơ quan có trách nhiệm tìm ra phương án xử lý dứt điểm tình trạng trên.

Mạnh tay chi tiền đầu tư các dự án chống ngập đã hiệu quả?

Mặc dù Thành phố đã đầu tư hàng chục nghìn tỷ đồng, làm nhiều dự án thoát nước quy mô lớn; điển hình là 3 dự án đã và đang triển khai với tổng số tiền hơn 19.000 tỷ đồng gồm: dự án thoát nước Hà Nội, dự án Trạm bơm tiêu Yên Nghĩa (Hà Đông) và dự án xây dựng cụm công trình đầu mối Liên Mạc. Nhưng một thực tế đáng buồn Hà Nội cứ mưa là ngập vẫn diễn ra.

Theo TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm, Nguyên Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội, hệ thống thoát nước của Thành phố đã từng bước được cải tạo nhưng chưa theo kịp tốc độ đô thị hóa nhanh. Các khu vực đất trống có thể thẩm thấu nước sau khi mưa hay các hồ điều hòa cũng dần bị thu hẹp, bị bêtông hóa.

Bên cạnh đó, rác thải không được thu gom tốt gây tắc cống, ngăn dòng chảy của hệ thống thoát nước. Trong khi việc duy tu, nạo vét cống, khơi dòng chảy vẫn hạn chế khiến Hà Nội ngập nặng hơn.

Để giải quyết vấn đề ngập úng trên địa bàn Hà Nội, PGS.TS Trần Chủng - Nguyên Cục trưởng Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng (Bộ Xây dựng) cho rằng, thành phố cần kiểm tra lại tất cả các hệ thống tiêu, thoát nước hiện nay để đánh giá một cách chính xác hiện trạng, hiệu suất và những điểm tắc nghẽn, ùn ứ.

“Khi tiến hành sửa chữa, nâng cấp cũng phải tính đến phương án ưu tiên những điểm bị ngập úng cao nhất. Làm thế nào để hệ thống tiêu thoát nước được thông suốt, dẫn nước ra các trạm bơm một cách nhanh nhất thì tình trạng ngập úng cục bộ trong các khu dân cư mới chấm dứt được”, PGS.TS Trần Chủng cho biết.

Nhằm phục vụ mục tiêu phát triển, Thành phố Hà Nội đã có quy hoạch tổng thể đến năm 2030. Tuy nhiên  trên thực tế việc triển khai thực hiện theo quy hoạch vẫn còn tồn tại nhiều bất cập.

Một ví dụ điển hình dọc đường Nguyễn Tuân chỉ có chiều dài chưa đến 1km nhưng đã “cõng” tới khoảng 6.000 căn hộ chung cư đã và đang mở bán. Đường Vũ Trọng Phụng, Nguyễn Huy Tưởng cũng dày đặc cao ốc, đi đôi với đó là dân cư gia tăng chóng mặt và hiện hai tuyến đường này thường xuyên xảy ra tình trạng ngập úng là minh chứng rõ ràng nhất về việc phát triển ồ ạt, không theo quy hoạch.

Trao đổi với PV Báo Nhà báo & Công luận, một chuyên gia trong lĩnh vực quy hoạch đô thị cho rằng, thực tế tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh đều có quy hoạch hệ thống thoát nước. Nhưng trong quá trình phát triển, nhiều dự án xây dựng đường giao thông, nhà ở không đi kèm với hệ thống hạ tầng kỹ thuật gây ra hệ lụy về ngập úng trong đô thị.

Đặc biệt nhiều chủ đầu tư phát triển các dự án bất động sản chỉ quan tâm tới xây dựng nhà ở để bán thu lợi mà không chú trọng đến phát triển hạ tầng, tiện ích xã hội phục vụ lợi ích cộng đồng như hệ thống thoát nước, phòng cháy chữa cháy, bãi để xe,...

Vì vậy Bộ Xây dựng cần phải có quy định rõ ràng với các chủ đầu tư khi xây dựng để đảm bảo thiết kế hệ thống thoát nước của các dự án phải khớp với hệ thống khung của thành phố nhằm tránh tình trạng, giải quyết được điểm ngập này lại phát sinh điểm ngập mới. Đồng thời có những biện pháp xử lý những chủ đầu tư đặt lợi ích cá nhân lên trên lợi ích cộng đồng.