Hà Nội sẽ xây dựng tiêu chí xã nông thôn mới hiện đại
(CLO) Hà Nội sẽ xây dựng tiêu chí xã nông thôn mới hiện đại, khuyến khích thực hiện ở các xã liền kề với đô thị hiện hữu, gắn với định hướng phát triển đô thị.
Thông tin này được ông Ngọ Văn Ngôn, Phó Chánh Văn phòng chuyên trách Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội thông tin tại hội nghị góp ý Bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới các cấp giai đoạn 2026-2030 của Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, hôm 15/10.
Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Đình Hoa, phong trào xây dựng nông thôn mới trên địa bàn TP. Hà Nội giai đoạn 2021-2025 đã đạt kết quả cao.
Giá trị sản xuất nông nghiệp tăng trên 3%/năm; xuất khẩu nông - lâm sản vượt 2 tỷ USD. Trong năm 2024, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông đạt 74,3 triệu đồng, đứng đầu cả nước.
Hạ tầng nông thôn phát triển đồng bộ, hiện đại: 100% đường xã, liên thôn được bê tông hóa, nhựa hóa; 100% trạm y tế xã đạt chuẩn quốc gia; trên 95% người dân có bảo hiểm y tế; trên 96% trường học đạt chuẩn. Hơn 95% hộ dân sử dụng nước sạch; hệ thống thủy lợi đảm bảo tưới tiêu cho trên 95% diện tích đất nông nghiệp.
Văn hóa - xã hội phát triển, môi trường sống được nâng cao: 98% làng, thôn, xóm đạt danh hiệu văn hóa; không gian sống sáng - xanh - sạch - đẹp; làng nghề Bát Tràng và Vạn Phúc trở thành thành viên mạng lưới thành phố thủ công sáng tạo thế giới.
Hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, an ninh chính trị ổn định: Công tác xây dựng Đảng, chính quyền, MTTQ và đoàn thể được củng cố. Các phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” triển khai sâu rộng.
Đến năm 2024, 100% xã của Hà Nội đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó: 229 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao (chiếm 60%); 109 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu (29%); 18/18 huyện, thị xã hoàn thành nhiệm vụ/đạt chuẩn nông thôn mới (100%); trong đó có 6/17 huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao (35%). Hà Nội cũng dẫn đầu cả nước về chương trình OCOP với 3.463 sản phẩm (chiếm 21% cả nước), trong đó có 9 sản phẩm 5 sao.
Hà Nội là một trong số 13 tỉnh, thành phố của cả nước hoàn thành xây dựng nông thôn mới cấp thành phố; là địa phương trong top đầu cả nước trong thực hiện Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP), với hơn 3.300 sản phẩm được đánh giá, công nhận.
Hiện nay, Chương trình xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 đang chuẩn bị bước vào giai đoạn mới. Trong giai đoạn tiếp sau này, Chính phủ định hướng tích hợp 3 chương trình mục tiêu quốc gia: Chương trình xây dựng nông thôn mới, chương trình giảm nghèo bền vững và chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi thành một chương trình, thống nhất một cơ chế quản lý, điều hành.
Việc tổ chức hội nghị góp ý Bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới nhằm kịp thời tham mưu Thành ủy, UBND TP. Hà Nội xây dựng chương trình giai đoạn 2026-2030 bảo đảm chất lượng, hiệu quả; góp ý vào Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới các cấp giai đoạn 2026-2030, đồng thời chủ động triển khai xây dựng kinh phí thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2026-2030 trên địa bàn thành phố.
Còn theo ông Ngọ Văn Ngôn, Trung ương đang dự thảo các tiêu chí của Bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới các cấp giai đoạn 2026-2030 theo hướng trao thẩm quyền cho các địa phương ban hành tiêu chí. Dự kiến tháng 11 hoặc tháng 12 năm nay, sẽ ban hành Bộ tiêu chí của Trung ương làm cơ sở để Hà Nội xây dựng và ban hành Bộ tiêu chí của thành phố.
Ông Ngọ Văn Ngôn thông tin thêm, nếu như Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới của giai đoạn 2021-2025 có 19 tiêu chí, 75 chỉ tiêu thì dự kiến ở giai đoạn 2026-2030, Bộ tiêu chí dự kiến có 10 tiêu chí và 53 chỉ tiêu.
Đối với Hà Nội, Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố định hướng các xã xây dựng nông thôn mới sẽ được phân theo 3 nhóm: Nhóm 1 là xã liền kề với đô thị hiện hữu, định hướng phát triển đô thị (tại 5 huyện phấn đấu lên quận trước đây, tương đương khoảng 18 xã hiện nay); nhóm 3 là các xã thuộc vùng dân tộc miền núi, bao gồm các xã Ba Vì, Suối Hai, Yên Bài, Yên Xuân; các xã còn lại thuộc nhóm 2.
Ông Ngôn cho rằng, từ việc phân định các nhóm xã sẽ có tiêu chí để thực hiện riêng, phù hợp điều kiện thực tế, nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, bảo đảm tỷ lệ hoặc mức đạt chuẩn không thấp hơn quy định của Trung ương.
Đặc biệt, trong giai đoạn 2026-2030, Hà Nội dự kiến sẽ xây dựng tiêu chí xã nông thôn mới hiện đại. Tiêu chí này sẽ khuyến khích thực hiện ở các xã nhóm 1 gắn với phát triển đô thị.
Ông Ngọ Văn Ngôn nhấn mạnh, trên cơ sở các tiêu chí, chỉ tiêu cụ thể, các xã cần đề xuất nhiệm vụ, khái toán kinh phí, bao gồm ngân sách thành phố, ngân sách xã và vốn xã hội hóa… theo phân kỳ đầu tư từng năm, gửi về Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố tổng hợp. Đây là khâu rất quan trọng, nhằm bảo đảm Chương trình xây dựng nông thôn mới tiếp tục phát huy hiệu quả, bền vững trong giai đoạn mới.
* Bài viết có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội
Tại cuộc họp nghiên cứu, xem xét hợp nhất 3 Chương trình mục tiêu quốc gia của Chính phủ chiều 15/10, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình yêu cầu giữ nguyên tất cả mục tiêu, đối tượng, chính sách đã được Quốc hội phê duyệt đối với cả 3 chương trình, thời gian kéo dài tới 2035; chỉ khắc phục những vấn đề chồng chéo giữa 3 chương trình, nội dung nào chồng chéo thì bỏ ra, còn lại giữ nguyên và Chương trình mới không phải xây dựng lại, không phải phê duyệt lại từ đầu mà có 2 hợp phần. Cơ quan chỉ đạo của 3 chương trình là Chính phủ, các bộ tham gia, trong đó Bộ Tài chính làm đầu mối chung.