Thanh tra Tổng cục Thuế mới đây đã “hé lộ” danh tính hàng loạt “ông lớn” có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), doanh nghiệp (DN) lớn tại Việt Nam bị truy thu, xử phạt mức thuế khủng, trong đó lớn nhất là Coca Cola, Heineken, Standard Chartered và Thiên Ngọc Minh Uy.

Không riêng các doang nghiệp này, năm 2019, qua thanh tra kiểm tra, cơ quan thuế liên tục phát hiện và ra quyết định truy thu thuế hàng nghìn tỷ đồng với nhiều doanh nghiệp FDI khác.

Có một điểm chung là các doanh nghiệp này sau khi nhận quyết định truy thu thuế và xử phạt thì đều chấp hành nộp thuế đầy đủ. Điều này cho thấy các doanh nghiệp FDI cũng đã tán thành đồng ý với các quyết định truy thu của cơ quan thuế.

Cuối năm 2018, Công ty Heineken Asia Pacific có trụ sở tại Singapore đã chuyển nhượng 100% cổ phần tại Công ty Heineken Việt Nam - Hà Nội cho Công ty Nhà máy bia Heineken Việt Nam với giá trị giao dịch tới hơn 4.800 tỷ đồng nhưng không đóng thuế.

Cuối năm 2019, qua công tác thanh kiểm tra, cơ quan thuế đã yêu cầu doanh nghiệp này đóng trên 916 tỷ đồng tiền thuế và tiền chậm nộp vào ngân sách và doanh nghiệp đã chấp hành.

Trước đó, một loạt các doanh nghiệp FDI khác cũng bị truy thu thuế như Công ty Holcim Việt Nam bị truy thu 1.800 tỷ đồng, Ngân hàng TNHH MTV Standard Chartered bị truy thu và 19 tỷ đồng… Năm 2019, riêng tổng số tiền kiến nghị, xử lý qua thanh tra, kiểm tra là trên 64.525 tỷ đồng.

Đại diện Tổng cục thuế cho biết, phương thức lẩn tránh thuế của các doanh nghiệp FDI thường là hoặc chuyển nhượng vốn góp với giá cao, kê khai giá đầu vào rất cao dẫn đến bị lỗ để trốn thuế.

Theo các chuyên gia, khoảng 2 năm nay trở lại đây, hành lang pháp lý chống chuyển giá đã được tăng cường, từ việc ra đời Nghị định 20 về quản lý giao dịch liên kết, Việt Nam cũng ký 77 hiệp định về chống đánh thuế 2 lần giữa các quốc gia, vùng lãnh thổ, dữ liệu được liên tục trao đổi.

Điều này là cơ sở để cơ quan thuế chỉ rõ, điểm mặt các doanh nghiệp FDI có hành vi lẩn tránh thuế, trốn thuế chứ không chỉ là nghi vấn như trước.

Để tăng chế tài xử phạt, răn đe các DN FDI có dấu hiệu chuyển giá, trốn thuế, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng đề nghị, trong năm 2020, Tổng cục Thuế phải xây dựng và trình các cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản hướng dẫn để tổ chức triển khai thực hiện tốt Luật Quản lý thuế sửa đổi (có hiệu lực từ 1/7/2020).

Đặc biệt, Bộ trưởng Tài chính yêu cầu ngành Thuế phải tiếp tục đẩy mạnh thanh kiểm tra, chống thất thu ngân sách, chống chuyển giá theo phương pháp phân tích rủi ro.

Thanh Lâm