Hàng nghìn người Afghanistan được bí mật đưa tới Anh sau vụ rò rỉ dữ liệu

Lo ngại rằng những cá nhân có thông tin bị rò rỉ có thể khiến họ đối mặt với nguy cơ bị Taliban trả thù khi lực lượng này giành lại quyền lực vào năm 2021, chính quyền tiền nhiệm của Vương quốc Anh đã thiết lập một chương trình tái định cư bí mật, liên quan đến hàng nghìn người và ước tính tiêu tốn khoảng 2 tỷ bảng Anh.

Trong khi đó, tờ Daily Mail cho rằng tổng chi phí cho các chương trình tái định cư Afghanistan, bao gồm cả các chương trình khác, có thể lên tới 7 tỷ bảng Anh.

Vụ rò rỉ dữ liệu xảy ra vào đầu năm 2022, do Bộ Quốc phòng Anh vô tình làm rò rỉ một bảng tính chứa thông tin cá nhân của hơn 33.000 người Afghanistan, những người từng làm việc cho chính quyền Anh trước khi Taliban lên nắm quyền và đã nộp đơn xin tái định cư sang Anh.

Dữ liệu này bao gồm thông tin về các thành viên quốc hội và sĩ quan quân đội cấp cao của Anh, hỗ trợ đơn xin tái định cư cho các binh sĩ Afghanistan từng làm việc với quân đội Anh và gia đình họ. Vụ việc càng trở nên nghiêm trọng khi một phần dữ liệu bị phát tán trên Facebook vào tháng 8/2023.

Để ngăn chặn việc đưa tin về vụ rò rỉ và chương trình tái định cư, Chính phủ Anh đã xin một lệnh cấm báo chí đặc biệt (superinjunction) vào năm 2023, với lý do công khai thông tin có thể khiến những người bị ảnh hưởng đối mặt với nguy cơ bị Taliban hành quyết hoặc bạo lực nghiêm trọng. Lệnh cấm này, được cho là lần đầu tiên chính phủ Anh sử dụng và kéo dài nhất trong lịch sử, đã ngăn cản báo chí đưa tin về sự việc cho đến khi được Tòa án Tối cao Anh dỡ bỏ vào ngày 15/7 vừa qua.

Bộ trưởng Quốc phòng Anh John Healey đã xin lỗi về vụ rò rỉ: “Sự cố dữ liệu nghiêm trọng này không bao giờ nên xảy ra. Dù nó xảy ra cách đây ba năm dưới chính phủ tiền nhiệm, tôi xin gửi lời xin lỗi chân thành đến tất cả những người có dữ liệu bị xâm phạm”.

Một báo cáo của Bộ Quốc phòng Anh công bố vào ngày 15/7, cho thấy hơn 16.000 người bị ảnh hưởng bởi vụ rò rỉ đã được đưa tới Vương quốc Anh tính đến tháng 5/2025, mặc dù một số người trong số này được tái định cư theo các chương trình hiện có trước đó.

Tuy nhiên, ông Healey nhấn mạnh rằng sẽ không có thêm ai từ Afghanistan được cấp tị nạn vì vụ rò rỉ dữ liệu này.

Lực lượng Anh lần đầu tiên được triển khai đến Afghanistan vào năm 2001 sau vụ tấn công ngày 11/9 tại Mỹ và đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động chiến đấu tại đây cho đến năm 2014. Sự rút quân hỗn loạn vào năm 2021 đã khiến hàng chục ngàn người Afghanistan từng hỗ trợ Anh rơi vào nguy hiểm.