Hệ thống giữ làn đường trên xe mới chỉ gây thêm thêm rắc rối

Trong bối cảnh các công nghệ hỗ trợ lái xe ngày càng phổ biến, hệ thống giữ làn đường (Lane Keeping Assist - LKA) được kỳ vọng sẽ mang lại sự an toàn và tiện lợi cho người điều khiển phương tiện. Tuy nhiên, thực tế sử dụng lại cho thấy nhiều bất cập, khiến không ít tài xế cảm thấy mệt mỏi thay vì được hỗ trợ.

Khi di chuyển vào ban đêm trên cao tốc, người lái thường kỳ vọng rằng việc kích hoạt tính năng giữ làn sẽ giúp xe vận hành ổn định hơn. Nhưng thay vì mang lại sự yên tâm, vô-lăng lại liên tục điều chỉnh, chạm vào vạch kẻ đường và phát ra cảnh báo.

Đây là tình trạng phổ biến của nhiều hệ thống giữ làn hiện nay - công nghệ hỗ trợ lái xe nâng cao (ADAS) được quảng bá là giúp giảm căng thẳng, nhưng thực tế lại khiến người lái phải can thiệp thường xuyên hơn.

Theo kết quả thử nghiệm năm 2025 của Hiệp hội Ô tô Mỹ (AAA), các tài xế vẫn phải can thiệp liên tục khi di chuyển trong điều kiện giao thông thực tế.

Trong khi đó, Viện Bảo hiểm An toàn Giao thông Mỹ (IIHS) cũng chỉ ra rằng phần lớn các hệ thống hỗ trợ lái hiện nay chưa đáp ứng được các tiêu chí cơ bản về giám sát người lái.

Trong số 14 hệ thống tự động hóa một phần được đánh giá, chỉ có một hệ thống đạt mức "chấp nhận được", còn lại đều bị xếp hạng "kém" do thiếu các biện pháp an toàn, quy trình xử lý tình huống khẩn cấp và khả năng tích hợp các tính năng hỗ trợ.

Trên lý thuyết, hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng sẽ điều chỉnh tốc độ, còn giữ làn sẽ đảm bảo xe đi đúng làn đường. Nhưng khi vận hành thực tế, các điểm yếu nhanh chóng lộ rõ: vạch kẻ đường mờ, làn đường gộp gấp, xe tải lớn che khuất tầm nhìn, ánh sáng chói hoặc mưa lớn.

Một số xe bắt đầu lắc lư rồi bỏ cuộc, số khác thì cứ bám sát vạch kẻ như đang đi trên dây. Những tình huống như vậy không phải là hỗ trợ, mà là thêm việc cho người lái. Các kỹ sư của AAA ghi nhận việc tài xế phải can thiệp thường xuyên, trong đó lỗi "giữ làn không hiệu quả" xuất hiện lặp đi lặp lại.

Vấn đề không nằm ở công suất hay khả năng tăng tốc, mà là sự thoải mái và niềm tin khi cầm lái. Vô-lăng vận hành mượt mà sẽ giúp người lái cảm thấy yên tâm, trong khi vô-lăng lắc lư liên tục lại khiến căng thẳng gia tăng. Những hệ thống tốt nhất sẽ hỗ trợ nhẹ nhàng và trả lại quyền kiểm soát một cách trơn tru.

Tuy nhiên, vẫn còn quá nhiều hệ thống gây phiền toái, hoạt động thiếu ổn định hoặc ngừng hỗ trợ khi gặp tình huống phức tạp. Những lợi ích về tiết kiệm nhiên liệu cũng khó có thể bù đắp được sự mệt mỏi mà người lái phải chịu đựng.

Dù cabin xe hiện đại thường được trang bị các biểu tượng giữ làn bắt mắt và đồ họa trực quan, nhưng câu hỏi đặt ra là: liệu xe có thực sự giữ được vị trí trung tâm làn đường và duy trì sự tương tác với người lái hay không?

IIHS đã đánh giá các hệ thống này dựa trên khả năng giám sát người lái và ngăn chặn việc sử dụng sai mục đích. Kết quả cho thấy chỉ một hệ thống đạt mức "chấp nhận được", trong khi phần lớn còn lại bị đánh giá là "trung bình" hoặc "kém".

Dù người dùng vẫn thường xuyên kích hoạt tính năng cảnh báo lệch làn, nhưng hiệu quả thực tế lại chưa tương xứng. Trách nhiệm thuộc về các nhà sản xuất - nếu họ khuyến khích người dùng sử dụng tính năng này, thì cần đảm bảo rằng hệ thống thực sự hỗ trợ hiệu quả.

Trong bối cảnh hiện tại, có thể thấy rằng công nghệ giữ làn vẫn chưa đạt đến mức độ tin cậy tuyệt đối.

Cho đến khi các hệ thống được tinh chỉnh tốt hơn và khả năng giám sát người lái được cải thiện, người dùng nên xem đây là một công cụ hỗ trợ, thay vì đặt niềm tin tuyệt đối như một chế độ lái tự động.

Khi lái thử xe, hãy bật tính năng giữ làn để kiểm tra. Nếu hệ thống hoạt động không ổn định, thường xuyên cảnh báo hoặc ngừng hỗ trợ quá sớm, người dùng nên cân nhắc không lựa chọn tùy chọn này và thay vào đó đầu tư vào những trang bị thiết thực hơn như lốp xe chất lượng hoặc ghế ngồi thoải mái.

Hãy chọn chiếc xe mang lại cảm giác lái tốt nhất, và để các công nghệ hỗ trợ chứng minh giá trị của mình bằng hiệu quả thực tế, thay vì chỉ dựa vào lời quảng cáo.