Hiện đại hóa công cụ quản trị, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về tiết kiệm

Chiều 5/11, tại Tổ 8 gồm Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau và Bắc Ninh, các đại biểu đã thảo luận sôi nổi về Dự án Luật Tiết kiệm, chống lãng phí (sửa đổi). Nhiều ý kiến cho rằng, việc sửa đổi lần này cần hướng tới tăng tính khả thi, đồng bộ và hiện đại, không chỉ khắc phục lãng phí trong chi tiêu công mà còn khơi dậy ý thức tiết kiệm trong quản trị, đầu tư và sử dụng các nguồn lực của đất nước.

Đánh giá hồ sơ dự án Luật Tiết kiệm, chống lãng phí được chuẩn bị kỹ lưỡng, tuy nhiên đại biểu Trần Thị Hoa Ry (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau) nêu ý kiến, Luật cần mở rộng phạm vi điều chỉnh, không chỉ giới hạn trong khu vực công mà phải tính tới khu vực xã hội, nơi còn lãng phí tri thức, thời gian và dữ liệu.

Đại biểu nhấn mạnh, tiết kiệm không chỉ là cắt giảm chi tiêu, mà là quản trị nguồn lực hiệu quả – đầu tư đúng trọng tâm, tránh thất thoát, lãng phí nguồn nhân lực và tài nguyên trong thời kỳ chuyển đổi số.

Trong khi đó, đại biểu Đinh Ngọc Minh (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau) cũng cho rằng thời gian qua, nhiều chương trình đầu tư công và dự án hạ tầng chưa đạt hiệu quả do thiếu giám sát và đánh giá hậu kiểm, dẫn đến lãng phí nguồn vốn.

Do đó, đại biểu đề nghị bổ sung quy định đánh giá định kỳ hiệu quả đầu tư công, gắn trách nhiệm người đứng đầu khi để xảy ra lãng phí trong quy hoạch, triển khai hoặc chậm tiến độ.

Làm rõ quy định về trách nhiệm công khai và cơ chế bảo vệ người tố giác hành vi lãng phí là đề nghị của đại biểu Nguyễn Văn Thi (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh). Đại biểu nhấn mạnh, luật cần quy định rõ thời hạn công khai kết luận thanh tra, kiểm toán hoặc xử lý vi phạm - ví dụ không quá 30 ngày kể từ ngày ban hành quyết định để đảm bảo minh bạch và tạo điều kiện cho nhân dân giám sát. Đồng thời, cần có cơ chế bảo mật danh tính và thông tin cá nhân của người tố giác, nhằm khuyến khích người dân, cán bộ mạnh dạn phản ánh sai phạm.

Trong khi đó, đại biểu Trần Thị Thu Đông (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau) đề nghị luật phải có chế tài đủ mạnh đối với hành vi cố tình gây lãng phí, đặc biệt trong quản lý ngân sách, mua sắm tài sản công và sử dụng thời gian lao động trong khu vực nhà nước. Đại biểu cho rằng, nếu chỉ dừng ở mức nhắc nhở hoặc xử lý hành chính nhẹ sẽ không đủ sức răn đe, khiến lãng phí trở thành “căn bệnh mãn tính” trong quản lý công.

Cũng tại thảo luận tổ, nhiều đại biểu thống nhất cho rằng, để nâng hiệu quả thi hành, luật cần được thiết kế theo hướng ứng dụng mạnh mẽ chuyển đổi số trong giám sát nguồn lực. Đại biểu kiến nghị xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về tiết kiệm, chống lãng phí, kết nối với hệ thống giải ngân đầu tư công, đặc biệt ở các chương trình mục tiêu vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Đồng thời nhấn mạnh, việc công khai kết quả giải ngân theo thời gian thực sẽ giúp xã hội theo dõi, ngăn ngừa sai phạm và củng cố niềm tin của người dân.

Các đại biểu cũng thống nhất rằng, sửa đổi Luật Tiết kiệm, chống lãng phí là yêu cầu tất yếu trong giai đoạn hiện nay, khi đất nước đang đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số và cơ cấu lại đầu tư công. Luật cần đảm bảo đồng bộ giữa tiết kiệm – hiệu quả – minh bạch, coi đó là “ba trụ cột” trong quản lý nguồn lực quốc gia.