Hiệu quả từ mô hình “lúa thơm – tôm sạch” tại Cà Mau
Mô hình “lúa thơm – tôm sạch” tại Cà Mau đang phát huy hiệu quả rõ rệt, vừa giúp nông dân nâng cao thu nhập, vừa góp phần bảo vệ môi trường và thích ứng biến đổi khí hậu.
Cà Mau là một trong những địa phương chịu tác động nặng nề của biến đổi khí hậu, đặc biệt là xâm nhập mặn và hạn hán. Trong bối cảnh đó, mô hình lúa – tôm được xem là giải pháp canh tác “thuận thiên”.
Mô hình này không chỉ giúp hạn chế tối đa việc sử dụng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật và hóa chất xử lý môi trường nuôi mà còn giúp cho bà con nông dân tiết kiệm được chi phí đầu vào, góp phần tăng cao thu nhập ổn định từ 60 – 100 triệu đồng/ha/năm.
Qua thống kê, toàn tỉnh Cà Mau có khoảng 93.000 ha diện tích lúa – tôm với hơn 40.000 ha canh tác lúa sinh thái - hữu cơ. Đến nay, địa phương đã xây dựng được hàng trăm ha sản xuất “lúa thơm – tôm sạch” theo các tiêu chuẩn quốc tế như ACS, BAP, GlobalGAP…
Ngoài ra, để phát huy hiệu quả mô hình “lúa thơm – tôm sạch”, ngành nông nghiệp tỉnh Cà Mau cũng triển khai nhiều giải pháp đồng bộ như đẩy mạnh chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, nâng cao giá trị gia tăng, xây dựng thương hiệu gắn với sản xuất bền vững.
Hiện ngoài những giống lúa chủ lực như ST24, ST25, Đài Thơm 8, OM18…địa phương còn thử nghiệm các giống mới như lúa tím, CXT30 có khả năng chịu mặn và thích ứng tốt hơn với điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
Đồng thời, địa phương cũng nhân rộng những cách làm hay phát triển mô hình như hướng dẫn bà con tận dụng diện tích đất bờ bao trồng thêm rau màu, tạo sinh kế đa dạng giúp cho bà con nông dân tăng thêm thu nhập.
Thực tiễn cho thấy, mô hình “lúa thơm – tôm sạch” vừa giúp cải tạo đất, vừa cho hiệu quả kinh tế cao. Trong đó, nhiều sản phẩm từ mô hình đã được công nhận OCOP 3 - 4 sao, mở ra cơ hội xây dựng thương hiệu nông sản sạch.
Đặc biệt, thời gian tới khi tôm càng xanh nuôi xen trong ruộng lúa được đưa vào chương trình OCOP, tham gia hội chợ, quảng bá rộng rãi đến thị trường thì mô hình này sẽ là hướng đi hiệu quả giúp nông dân thoát nghèo, vươn lên khá giả, góp phần quan trọng vào chiến lược phát triển nông nghiệp bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu của địa phương.
Bên cạnh việc chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, áp dụng những cách làm hay thì một yếu tố quan trọng làm nên thành công của mô hình này là sự vào cuộc của các hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã.
Các hợp tác xã này không chỉ hỗ trợ nông dân về giống, kỹ thuật canh tác, mà còn đứng ra liên kết tiêu thụ sản phẩm, kết nối với doanh nghiệp, nhà máy chế biến từ đó hình thành chuỗi giá trị khép kín từ sản xuất lúa – tôm sạch, sơ chế, chế biến cho đến tiêu thụ, hướng tới xây dựng thương hiệu “Lúa – Tôm” bền vững.
Mô hình “lúa thơm – tôm sạch” tại Cà Mau đang khẳng định giá trị cả về kinh tế, xã hội lẫn môi trường. Sự kết hợp hài hòa giữa cây lúa chất lượng cao và con tôm sạch đã góp phần tạo sinh kế bền vững, giúp nhiều hộ dân ở Cà Mau vươn lên thoát nghèo.
Với sự đồng hành của chính quyền, nhà khoa học, doanh nghiệp và người dân, mô hình “lúa thơm – tôm sạch” hứa hẹn sẽ tiếp tục lan tỏa, trở thành thương hiệu đặc trưng, đưa sản phẩm nông nghiệp của tỉnh Cà Mau vươn xa trên thị trường trong nước và quốc tế.