Hội đồng Bảo an bác nghị quyết của Nga và Trung Quốc về việc hoãn lệnh trừng phạt Iran
(CLO) Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc hôm thứ Sáu (26/9) đã bác bỏ nghị quyết trì hoãn việc áp đặt lại lệnh trừng phạt Iran liên quan đến chương trình hạt nhân của nước này, chỉ một ngày trước hạn chót.
Nghị quyết do Nga và Trung Quốc - hai trong số 5 thành viên thường trực trong hội đồng gồm 15 thành viên này - đưa ra đã không nhận được sự ủng hộ từ 9 quốc gia cần thiết để ngăn chặn loạt lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc có hiệu lực vào thứ Bảy (27/9), như đã nêu trong thỏa thuận hạt nhân năm 2015 của Iran với các cường quốc thế giới.
Dmitry Polyanskiy, Phó đại sứ Nga tại Liên hợp quốc, phát biểu trong cuộc họp: "Chúng tôi hy vọng rằng các đồng nghiệp châu Âu và Hoa Kỳ sẽ suy nghĩ kỹ và sẽ chọn con đường ngoại giao và đối thoại thay vì hành động tống tiền vụng về, điều này chỉ khiến tình hình trong khu vực leo thang".
Trừ khi có một thỏa thuận vào phút chót, việc khôi phục các lệnh trừng phạt - do Anh, Pháp và Đức khởi xướng - sẽ một lần nữa đóng băng tài sản của Iran ở nước ngoài, ngăn chặn các giao dịch vũ khí với Tehran và trừng phạt bất kỳ sự phát triển nào của chương trình tên lửa đạn đạo của Iran, cùng nhiều biện pháp khác. Điều này sẽ càng gây thêm áp lực lên nền kinh tế đang gặp khó khăn của Iran.
Bốn quốc gia - Trung Quốc, Nga, Pakistan và Algeria - một lần nữa ủng hộ việc cho Iran thêm thời gian để đàm phán với “bộ ba cường quốc châu Âu” Anh, Pháp và Đức (E3) và Mỹ, quốc gia đã đơn phương rút khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran vào năm 2018.
"Hoa Kỳ đã phản bội ngoại giao, nhưng chính E3 đã chôn vùi nó", Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi phát biểu sau cuộc bỏ phiếu. "Mớ hỗn độn… này không phải tự nhiên mà có. Cả E3 và Hoa Kỳ đều liên tục bóp méo chương trình hạt nhân hòa bình của Iran".
Các nhà lãnh đạo châu Âu đã kích hoạt cơ chế trong thỏa thuận được gọi là "snapback - phục hồi" vào tháng trước sau khi cáo buộc Tehran không tuân thủ các điều kiện của thỏa thuận.
Kể từ khi thời hạn 30 ngày bắt đầu, ông Araghchi đã gặp gỡ các đối tác Pháp, Anh và Đức để đạt được một thỏa thuận vào phút chót, chuẩn bị cho cuộc họp Đại hội đồng Liên hợp quốc tuần này. Nhưng những cuộc đàm phán đó dường như vô ích.
Các quốc gia châu Âu cho biết họ sẵn sàng gia hạn thời hạn nếu Iran tuân thủ một loạt điều kiện. Những điều kiện này bao gồm việc nối lại đàm phán trực tiếp với Hoa Kỳ về chương trình hạt nhân của nước này, cho phép các thanh sát viên hạt nhân của Liên Hợp Quốc tiếp cận các cơ sở hạt nhân của Iran, và giải trình về hơn 400 kg uranium làm giàu cao mà cơ quan giám sát của Liên hợp quốc cho biết họ đang sở hữu.
Đầu tháng này, Cơ quan giám sát hạt nhân Liên Hợp Quốc (IAEA) và Iran đã ký một thỏa thuận do Ai Cập làm trung gian, mở đường cho việc nối lại hợp tác, bao gồm cả việc tái khởi động các cuộc thanh sát các cơ sở hạt nhân của Iran. Tuy nhiên, Iran đã đe dọa sẽ chấm dứt thỏa thuận này và cắt đứt mọi hợp tác với IAEA nếu các lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc được tái áp đặt.
Iran đã tỏ ra cứng rắn hơn về vấn đề hạt nhân của mình sau chiến kéo dài 12 ngày với Israel vào tháng 6, khi bị cả Israel và Mỹ ném bom các địa điểm hạt nhân. Trong cuộc chiến này, Israel đã thực hiện một loạt vụ ám sát bí mật giết chết hàng loạt nhà khoa học của Iran.